“OOIT ZEI IEMAND TEGEN ME: ‘de beste kunstenaar is een dode kunstenaar.’ Daarom heb ik onlangs samen met Joep, mijn officemanager, alles op papier gezet voor het geval ik vandaag of ­morgen plotseling om zou vallen. Joep weet precies wat ze de eerste maanden moet doen: wat er nog moet worden geproduceerd en verkocht, wie wát krijgt. Het ligt nu allemaal vast. We hadden zo’n lol tijdens die besprekingen, dat we er van alles bij ­gingen ­verzinnen. We kwamen tot de conclusie dat ­‘uitvaart’ het perfecte thema van mijn volgende verjaardagsfeestje zou kunnen zijn. Dat gaat, hoe dan ook, een vrolijke bijeenkomst worden. Ik ken mijn vrienden goed genoeg om te weten dat ze me niet zomaar de hemel in zullen prijzen.
Een verdrietig – maar ook mooi – toeval is dat gister­avond mijn tweede moeder, Maria ter Haar, is overleden. De afspraak was dat ik, als mijn moeder ooit iets zou overkomen, bij de Ter Haaren in huis zou komen wonen. Dat was gelukkig niet nodig, maar na mijn moeders dood, in 2009, is mijn naam wel onmiddellijk aan de familie-app toegevoegd en wordt er ieder jaar met Kerstmis een stoel voor me ­vrijgehouden. Nu Maria overleden is, word ik ook overal bij ­betrokken. Wat er tijdens deze dagen allemaal gebeurt, hoe we samen­komen, is voorbeeldig voor de manier waarop ik zou ­willen dat er straks afscheid van mij genomen wordt. Door alles wat Maria in de afgelopen negentig jaar heeft meegemaakt, is ze alleen maar ­sterker geworden. Aan dat rijke leven brengen we een ode. We vieren het, met tranen, maar vooral met ongelooflijk veel liefde. Liefde is iets wat nooit eindigt.

Rationele mensen ­zullen ­allemaal heel goed uit kunnen leggen dat dingen die rondom het sterven gebeuren – een vogel die begint te fluiten, hoe de zon ineens gaat schijnen – alleen maar toeval zijn. Maar het helpt mij te bedenken dat het de energie is van de mensen die ik liefheb. Op een dag word ik herenigd met Maria, met mijn moeder, met de kinderen die ik heb verloren. Dat zijn helende gedachten.
Ik wil geen begrafenis maar een crematie. Misschien kan mijn as in een beeld worden verwerkt, of in een paar knikkers, voor ieder petekind één, zodat er nog met mij gespeeld kan worden? Bij het op een rij zetten van al mijn uitvaartwensen kwam ik erachter dat ik geen idee had welke muziek er gedraaid zou moeten worden. Er is één oud musicalnummer, gezongen door Judy Garland, dat me om de volgende regels wel erg geschikt leek: The sweet things in life, to you were just loaned / So how can you lose that you’ve never owned? / Life is just a bowl of cherries / So live and laugh at it all … Beetje te vrolijk voor zo’n uitvaart misschien, maar goed, het was ook maar een gedachtespinsel hè, dat ‘afscheid­verjaardagsfeestje’. De wereld kan soms nogal een gedoe zijn, maar ik ben nog lang niet van plan haar achter me te laten.” •