“Op een van de laatste familiekiekjes heeft mijn moeder haar arm om mijn broertje heen geslagen, terwijl ze met de andere arm mijn vader vasthoudt. Mijn vader houdt op zijn beurt Anthony tegen zich aan. ik zit op mijn vaders schoot, maar toch val ik buiten het gezellige plaatje. Ik lijk los van de rest, alsof ik er later op ben geplakt. het is treffend voor hoe ik me altijd heb gevoeld in het gezin. Alsof ik er nooit helemaal bij hoorde.

Mijn broertje Anthony werd geboren toen ik negenenhalf was. Vanaf dat moment veranderde alles in mijn leven. Anthony was het nakomertje en daarmee het prinsje. Niet alleen werd hij overstelpt met aandacht, hij kreeg alles wat hij maar wenste. Het duurste speelgoed, de mooiste spullen. Als hij iets niet lustte, werd er apart ­gekookt, terwijl voor mij gold: eten wat de pot schaft en verder niet zeuren. Ik moest van mijn ouders vanaf mijn zestiende mijn eigen kleding kopen en sparen voor mijn ­rijbewijs, Anthony kreeg het gewoon allemaal cadeau. Ik heb zelfs mijn brommer moeten ­verkopen om schoolboeken te kunnen aanschaffen en ik betaalde kostgeld van mijn studiefinanciering.
Mijn ouders ontkenden dat ze Anthony voortrokken, maar ik wist niet beter dan dat ze altijd onderscheid maakten tussen mij en mijn broertje. Ook toen we allebei al uit huis waren. Zo pasten mijn ouders alleen tegen betaling op mijn kinderen, terwijl ze op die van Anthony wel gratis wilden babysitten.
Ook mijn oma liet duidelijk merken wie haar voorkeur genoot. Als we met de neefjes en nichtjes bij elkaar waren en oma iedereen geld gaf voor zijn schoolrapport, dan was ik de enige die geen rijksdaalder, maar een gulden kreeg. En met verjaardagen was mijn envelopje ook altijd minder gevuld.

Omdat haar geld op was, aldus mijn oma. Als ik klaagde bij mijn moeder, zei ze dat ik blij moest zijn met wat ik kreeg. Of ze zei iets als: ‘Jij bent de oudste, ze denkt dat jij dat zelf wel kan kopen.’ Ik vond het pijnlijk, maar zocht er niks achter. Nu weet ik: ook mijn oma maakte keihard onderscheid op basis van bloedlijn.
Mijn ouders waren al sinds hun zestiende samen. Na vijf jaar huwelijk werd ik geboren, maar ik heb me nooit gewenst gevoeld. Mijn vader was geen man die me knuffelde en zei dat hij van me hield. Eigenlijk speelde hij amper een rol in mijn leven. Hij had een wedkantoor voor paarden en werkte ’s avonds en ’s nachts. Als ik ’s morgens naar school ging, liep ik langs de slaapkamer waarin hij lag te snurken. En kwam ik uit school, dan was hij alweer aan het werk.
Mijn moeder was liever, maar ziekelijk en bedlegerig. Rond mijn twaalfde kampte ze plotseling met verlammingsverschijnselen. Dat bleek reuma. Later werd duidelijk dat ze ook een aangeboren hartafwijking had en ging het bergafwaarts met haar. Automatisch werd ervan uitgegaan dat ik het huishouden wel op me zou nemen. Anthony hoefde niets te doen. Op de momenten dat mama rust in huis wenste, was het de bedoeling dat ik mijn kleine broertje meenam naar mijn vrienden. Dat wil je als puber natuurlijk niet.
Voor mijn gevoel heb ik mijn jeugd overgeslagen en ben ik te snel volwassen geworden. Op mijn zeventiende ging ik uit huis, drie jaar later kreeg ik mijn eerste kind en weer zes jaar later had ik er drie. Ik werkte parttime op een manege, mantelzorgde voor mijn moeder en runde haar huishouden, naast het mijne. Het waren tropenjaren. Ik rende maar door, totdat ik 27 was en mijn leven met een knal tot stilstand kwam.
Aanleiding was een mail van mijn tante. Ze had een conflict met mijn vader – haar broer – en probeerde hem via mij extra dwars te zitten. Haar mail eindigde met de zin: ‘Ga jij maar eens op zoek naar je echte vader.’ Ik las het zinnetje steeds opnieuw, en elke keer vol verbijstering.
Alle scenario’s vlogen door mijn hoofd. Zou ik zijn geadopteerd of geboren zijn uit een affaire? Voelde ik me om die reden nooit onderdeel van het gezin? Waren mijn ouders daarom zo idolaat van Anthony? En zou dat de reden zijn dat ik met mijn helblauwe ogen totaal niet leek op mijn broer en vader, beiden met bruine ogen en bruin haar?
Na het lezen van de mail van mijn tante wachtte ik een dag, en ben toen naar mijn ouders gestapt om hen ermee te confronteren. Zij reageerden gelaten. Ja, het klopte. Ik was het kind van een donor. Mijn vader legde uit dat mijn ouders vruchtbaarheidsproblemen hadden gekend. Het lag aan hem, hij had zwak zaad. Omdat ze wel graag een kind wilden, had mijn moeder in het ziekenhuis zaad geïnsemineerd gekregen van een anonieme donor. Daarna had mijn vader mij erkend als zijn dochter. Lang hadden mijn ouders gedacht dat ik enig kind zou blijven. Des te bijzonderder was het dat mijn moeder ruim negen jaar later tegen alle verwachtingen in spontaan zwanger raakte.
Over de donor hadden ze verder geen informatie. Ook hadden ze weinig begrip voor mijn verdriet. Mijn vader is een aparte man: hij is niet de slimste, kan moeilijk met emoties omgaan en heeft weinig diepgang. Hij zei simpelweg dat er voor hem niets veranderde: ‘Jij bent mijn dochter, alleen niet biologisch.’ Maar ik voelde zijn woorden niet. Ook bij mijn moeder kreeg ik weinig los. Als hartpatiënt mocht ik haar niet te veel belasten, dus ik kon haar niet echt ondervragen. Bovendien voelde het voor haar als een gesloten boek.
Voor mij begon het verhaal toen pas echt. Aan de ene kant kreeg ik de bevestiging dat ik de kilte thuis toch goed had aangevoeld. Ik snapte nu ook beter waarom mijn broertje zo werd verwend – hij was hun enige échte kind samen. Tegelijkertijd werd ik erg verdrietig. Waar stond ik in dit gezin? Was ik wel gewenst als kind van een ander?
Mijn zelfbeeld was door mijn liefdeloze jeugd al laag; maar door dit nieuws nam mijn zelfvertrouwen nog meer af. Ik kon het amper allemaal verwerken. Ik deelde wel wat met mijn man, maar hij is geen echte prater. Ook heb ik door licht autisme moeite met het uiten van mijn diepste gevoelens. De enige bij wie ik mijn emoties kwijt kon en kan, is mijn paard.