Jantine is 39, moeder van drie kinderen en werkt in een museum: “Mijn vader liegt, bedriegt, stookt en manipuleert. Er is zo veel gebeurd waarvoor ik me diep schaam. Sommige dingen durf ik niet eens te vertellen. Hij is ziek. Een volbloed narcist. Ik moest wel met hem breken, en daardoor ook met mijn moeder. Als kind ben ik blootgesteld aan krankzinnige situaties. Mijn vader had constant affaires, flirtte met iedere schooljuf en probeerde zelfs mijn vriendinnen te versieren. Stel je voor, hij heeft me toen ik een puber was en plein public met luide stem gevraagd of ik weleens masturbeerde. Ik voelde me zo vernederd. Mijn moeder steekt haar kop in het zand. Ze loopt rond alsof ze werkelijk gelooft dat ze in een sprookje leeft. In de ogen van de de buitenwereld vormden wij het ideale gezin. Mooi huis, dure auto’s, uitbundige feestjes. In ons dorp kende iedereen mijn vader. Mijn moeder is een prachtige vrouw. Mannen zijn nog steeds dol op haar. Mijn vader had de ene verhouding na de andere, zijn langste affaire duurde twintig jaar. Toen ik hem er twee jaar geleden mee confronteerde, ging hij als een kat in het nauw om zich heen slaan. In die tijd wilde mijn moeder van hem scheiden. Even was ze de vrouw die ze ook kan zijn. De moeder die ik nooit heb gehad. Uiteindelijk liet ze zich toch weer door mijn vader inpakken.
Mijn vader is grenzeloos. Het leven draait om hem. Hij is geweldig en alle andere mensen zijn gek. Omdat mijn moeder zogenaamd niet wilde vrijen, ging hij vreemd. Hij viel geen vrouwen lastig, zij lokten het uit. Mijn moeder liet zich daardoor beïnvloeden. Als er weer eens een mevrouw belde dat mijn vader had geprobeerd haar dochter te kussen, zei mama doodleuk: ‘Ze zal het wel uitgelokt hebben.’
Door mijn vader heb ik geen normale relatie met mijn moeder kunnen opbouwen. Dat vind ik het meest pijnlijke. Het voelt alsof ze ons heeft weggedaan om mijn vader te behouden. Mijn broertje denkt dat ze dom is, ik denk dat ze geïndoctrineerd is. Twee jaar geleden – na de scheiding die niet doorging – heb ik gebroken met mijn ouders. Ik werd ziek en misselijk van hun gedrag. Voor mijn kinderen heb ik het nog een tijdje geprobeerd, maar toen ik merkte dat mijn dochter haar telefoon niet meer opnam omdat opa haar die dag voor de zoveelste keer belde, wist ik dat er een grens was bereikt. Ik moest doen wat mijn ouders nooit gedaan hadden: laten zien dat er wel degelijk grenzen zijn. Waarom het zo lang geduurd heeft tot ik die beslissing kon nemen, weet ik niet goed. Misschien doordat mijn vader een ster is in omkopen en goedmaken. Dan strooit hij met cadeaus en complimentjes. Ik was daar extreem gevoelig voor. Altijd twijfelde ik aan mezelf: ligt het niet toch aan mij? Ik heb nog steeds constant de bevestiging van anderen nodig om zeker te weten dat ik niet degene ben die gek is.”

Breken met je ouders. Volgens Marloes Hospes, ervaringsdeskundige en auteur van het gelijknamige boek, is het een groot taboe. “Toen ik het contact met mijn moeder verbrak, was er geen enkel boek over dit onderwerp te vinden. Het voelde alsof ik de enige was in de hele wereld. Ik besloot het maar zelf te gaan schrijven. In Nederland mag je alles, maar niet breken met je ouders. Mensen vinden je ondankbaar als je dat doet, terwijl het ongelooflijk veel moed kost.”
Volgens Marloes Hospes komt het idee dat je niet mag breken met je ouders voort uit het christendom. “Veel van onze denkbeelden over gezin en moederschap komen uit de bijbel. Eert uw vader en uw moeder. Ook een groot deel van de maatschappij ziet het gezin nog steeds als de hoeksteen van de samenleving. Dat het soms een zeer gebrekkige hoeksteen is, waarbij het huis half op instorten staat, wordt liever niet gezien. Ouders staan op een voetstuk. Alleen bij heel heftige gevallen, zoals seksueel misbruik en ernstige lichamelijke mishandeling, vinden we het logisch dat een kind het contact verbreekt. In alle andere gevallen wordt gezegd: niemand is toch perfect, zo erg was het toch niet? Geestelijke mishandeling wordt vaak vergoelijkt.”
Dat Mirella (45, single en werkzaam in de jeugdzorg) het contact met haar vader verbrak, zal ieder weldenkend mens begrijpen: van haar vierde tot haar zesde is ze door hem misbruikt. De breuk met haar moeder is van recentere datum. Mirella: “Ik wist als schoolkind al dat ik geen contact meer wilde met mijn vader. Ik heb nooit gedacht: daar moet ik nog iets mee. Mijn moeder heeft gevochten als een leeuw om ervoor te zorgen dat mijn zusje en ik na de scheiding niet naar onze vader hoefden, maar op emotioneel vlak is ze er nooit voor ons geweest. Het ging echt mis toen mijn moeder in een café ging werken. Ik was een jaar of veertien. Ze begon als schoonmaakster, maar al snel stond ze achter de bar. En steeds vaker aan de andere kant. Tot mijn achttiende woonde ik thuis, daarna ging ik de verpleegstersopleiding doen en kon ik intern gaan wonen. Mijn moeder dronk in die tijd al veel te veel. Ik moest machteloos aanzien hoe ze zichzelf te gronde richtte. Wat ik ook probeerde, ze wilde niet inzien dat ze alcoholiste was. Toen ik dertig was, werd ik opgeroepen voor het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. De uitslag was niet goed. Ik had behoefte aan mijn moeder en ging naar haar toe om troost te vinden. Tegen beter weten in: er kwam geen enkele reactie. Het enige wat ze vroeg, was: ‘Wat vind jij eigenlijk van de nieuwe jas van je zusje?’ Op dat moment knapte er iets. Voor het eerst zag ik in dat ze mij als dochter en als mens totaal negeerde. Ik snakte naar een arm om me heen, maar ze reageerde niet eens op mijn nieuws. Ik ben de deur uit gelopen en heb nooit meer iets van me laten horen. Dat is twaalf jaar geleden.”