EEN BLONDE JONGE VROUW POSEERT VOOR EEN SELFIE, gehuld in een roze sportbeha en blauwe yogabroek. Haar middel rank en smal, de armen gespierd, de benen eindeloos. Niets aan haar lichaam verraadt dat ze zwanger is, op het piepkleine buikje na dat boven haar yogabroek uit piept, kogelrond en gebruind, de schaduw van haar afgetrainde buikspieren nog altijd zichtbaar onder de strakgespannen huid. De Australische Hannah Polites is ‘mama, midwife & fitness junkie’, zo valt op haar Instagram-account te lezen, en – ten tijde van de foto – achtenhalve maand zwanger. Ja, lieve mensen, de tijd dat zwangerschap een vrijbrief was om gezellig een beetje uit te dijen, is voorbij. Het is tegenwoordig ‘fit pregnancy’ wat de klok slaat. Kreeg je twintig jaar geleden als zwangere nog het advies om voor twee te eten, vooral niet te rennen, niets zwaars te tillen en het liefst negen maanden in je luie stoel dromerig uit het raam te gaan zitten staren, tegenwoordig word je geacht je zwangere lichaam enthousiast naar bootcamp, yoga en crossfit te slepen en als het even kan louter vis met quinoa en gestoomde groente te eten. Was een zacht zwanger lijf met brede heupen en wiegende boezem ooit nog het toonbeeld van blakende, vruchtbare gezondheid, tegenwoordig is skinny pregnant het ideaal. Lekker dun met een kogelronde basketbal als buik. Als je van achteren niet kunt zien dat je zwanger bent, is dat een extra bonus.

Een absurd ideaal, natuurlijk. Maar ook ik bleek er tijdens mijn eerste zwangerschap gevoelig voor. Man, wat was ik trots op het feit dat mijn lichaam in staat was een heel nieuw mens te fabriceren? Maar stiekem was ik nog veel trotser op mijn bescheiden buikje en het relatief slanke lichaam dat ik met drie keer per week zwangerschapsbootcamp had weten te behouden. Dat zei ik natuurlijk niet hardop. Ik keek wel uit. Maar als mensen tegen me zeiden dat ik zo mooi zwanger was, straalde ik als een achtjarige in een Elsa-jurk. Want dat was blijkbaar het idee dat zich ergens diep in mijn wezen had genesteld: mooi zwanger zijn, dat wil je. Net als na de bevalling in no time je oude figuur terug hebben. Dat wil je ook. Het slaat natuurlijk nergens op. Dat zie ik zelf ook wel in. Maar het is wel de boodschap die je als vrouw tegenwoordig van alle kanten krijgt ingepeperd. Via magazines die vers bevallen modellen met een sixpack en een baby op de arm op de cover plaatsen. Via blogs die artikelen online zetten als ‘How to lose your baby weight in 4 weeks’. Via social media waarop ‘dikke’ zwangere celebrity’s publiekelijk worden geshamed (Kim Kardashian kreeg de bijnaam ‘killer whale’, Kelly Clarkson moest het doen met ‘chunky monkey’). En dus via fitgirls zoals Hannah Polites die op Instagram vrolijk pronken met hun babybuik mét sixpack, wat misschien nog wel erger is.
Want het is één ding dat beroemdheden onder druk worden gezet om zelfs tijdens en na een zwangerschap nog aan allerlei onhaalbare eisen te voldoen. Comes with the job, zou je kunnen zeggen. Maar via platforms zoals Instagram sijpelen de steeds strengere standaarden voor het zwangere vrouwenlijf nu ook langzaam de levens van gewone vrouwen in. Fit moms, worden ze genoemd, de moeders die via blogs of Instagram hun hypergezonde lifestyle en strakke zwangerschapslijven met de wereld delen. De hashtag #fitmom werd op Instagram al meer dan twintig miljoen keer gebruikt door vrouwen die van slank en fit blijven tijdens de zwangerschap hun missie hebben gemaakt. Gewapend met aanmatigende slogans als ‘fit moms make no excuses’ slingeren vrouwen als Hannah Polites hun persoonlijke dieet, hun work-outschema en verbluffende ‘kijk, dit ben ik drie dagen na de bevalling’-foto’s de wereld in, vergezeld van de zogenaamd inspirerende boodschap dat een mensenkind baren nog geen reden is om de lat voor je fysieke verschijning ook maar een millimeter lager te leggen. Nu is Hannah Polites een zelfverklaard fitness junkie met miljoenen volgers, maar ook gewone vrouwen worden meegesleurd in de gekte. Onder de hashtags #postpatrumbody, #transformationtuesday en #myfitpregnancy bestoken duizenden kersverse moeders elkaar op Instagram met voor-en-na-foto’s, waarbij vooral lichamen die eruitzien alsof ze nooit zwanger zijn geweest worden bedolven onder de hartjes, thumbs-up emoticons en likes.
Begrijp me niet verkeerd, niets mis met een beetje sportiviteit rond de zwangerschap. Dat zwangere vrouwen tegenwoordig niet meer geacht worden om negen maanden lang in bubble wrap verpakt op de bank te blijven zitten, is op zich alleen maar toe te juichen. Want verschillende wetenschappelijke onderzoeken hebben inmiddels aangetoond dat vrouwen die blijven bewegen en gezond eten minder kans hebben op zwangerschapsklachten en -complicaties. Tel daarbij op dat bijna vijftig procent van de vrouwen te veel aankomt tijdens de zwangerschap en je begrijpt waarom geen enkele vrouw tegenwoordig nog bij de verloskundige vandaan komt zonder een folder van het plaatselijke ‘fitte buiken-clubje’. Op zich een prima ontwikkeling. Maar laten we wel wezen, er is nogal een verschil tussen je fit voelen en eruitzien als een fitnessmodel. Bovendien is die hele fit pregnancy-trend niet zonder gevaren. Doordat zwangerschapshormonen de spieren weker en de gewrichten losser maken, kan zwaar of langdurig fanatiek sporten blessures veroorzaken en zelfs blijvende schade aanrichten aan bijvoorbeeld de bekkenbodem. Te veel druk uitoefenen, bijvoorbeeld door krachttraining of langdurig hardlopen, kan klachten als incontinentie of zelfs een verzakking veroorzaken, waarschuwen experts. En heus, daar is weinig #blessings aan.