“Hij had iets vrijgevochtens, dat vond ik leuk. Niks was raar en hij legde mij geen enkele beperking op. Maar toen de kinderen kwamen, begon ons leven te lijken op dat van alle andere gezinnen om ons heen. De dagen hadden hun vaste ritme. We brachten steeds minder tijd samen door. Ik stoorde me soms aan de feesten waar hij verzot op was en de borrels van zijn werk. Het gebeurde dat we met zijn tweeën ergens naartoe zouden gaan, hij eerder vertrok terwijl ik nog op de oppas wachtte en hij, tegen de tijd dat ik aankwam, al zo veel had gedronken dat-ie alweer naar huis ging. Of dat ik, als we geen oppas konden vinden, zei: ‘Ga jij maar, ik blijf wel thuis.’ Zo stom, want ik had me dan echt verheugd op zo’n uitje.

Het lijken kleinigheden, maar als kleinigheden zich vaak herhalen worden het patronen. Hij hechtte meer aan uitgaan dan ik, dus het leek logisch dat ik hem liet gaan. Pas achteraf denk ik dat ik mezelf te veel heb weggecijferd. Toen is de ongelijkheid begonnen. Onze dochter was een opstandige puber, dat zorgde voor spanning in huis. We hadden die avonden samen juist heel hard nodig, maar in plaats van tijd voor elkaar te maken, dreven we elk een andere kant op. Op een dag stond ik in de keuken en zei: ‘Onze relatie is veranderd.’ Er was geen duidelijke aanleiding voor mijn opmerking, of het moet een sterk gevoel van onvrede zijn geweest. De dagen leken te veel op elkaar. Werken, kinderen, eten, sporten, slapen. En dan de volgende dag de herhaling van de dag ervoor. Ik schrok van mijn hardop uitgesproken constatering en van zijn laconieke, onmiddellijke bevestiging. ‘Ja, dat klopt.’