‘ONZE TOM HEEFT DE ZON GEVONDEN’ stond er in de uitnodiging voor de begrafenis en alle gasten was gevraagd om een gele bloem mee te nemen. Rondom het rieten mandje was een gouden zee van bloemen ontstaan, nog eens extra benadrukt door het zonlicht dat door de ramen scheen. Tom had inderdaad de zon gevonden en wij mochten even met hem meereizen, maar niet te lang. Na de begrafenis moest Tom alleen verder naar het licht, en bleven wij hier op aarde achter. Tom had als eerste van ons allemaal noodgedwongen het grote geheim van het leven en de dood ontrafeld. Sommige dingen zouden simpelweg niet waar mogen zijn. Mijn lieve collega had hem negen maanden in haar buik gedragen, en al die maanden had ze het jongetje toe­gesproken, aangemoedigd, muziek laten luisteren, heen en weer gewiegd en gekoesterd. En nu zat ze samen met haar gezin op de eerste rij in een volle kerk met als ongelooflijk confronterend middelpunt: dat rieten mandje met het lichaam van Tom. Hij had het na een moeilijke start bij de bevalling niet gered, zijn leven duurde slechts vijf dagen. Niet vijf dagen lang, maar vijf dagen kort. Veel te kort.
Terwijl ik daar in die kerk zat, keek ik naar die eerste rij. Nooit eerder zag ik zo veel kwetsbaarheid en veerkracht tegelijk. Hoe begraaf je je eigen kind? Uiteraard bij voorkeur niet. Maar als het je toch overkomt, vind je blijkbaar de kracht die je nodig hebt.

Op een groot diascherm kwamen prachtige foto’s voorbij van Tom, of Tommie zoals zijn ouders hem liefkozend noemden. Zijn oudere trotste broer had een tekening ­gemaakt die tijdens de begrafenis zichtbaar was opgehangen. Zijn opa’s en oma’s vertelden achter de microfoon mooie ­verhalen over hoe ze op hem gewacht ­hadden en hoe welkom hij was geweest. En in al hun verdriet gingen ook zijn ouders staan om hun verhalen met ons te delen. Zijn vader vertelde hoe fijn het was geweest om Tom vast te houden en hoe lief hij was. Zijn moeder vertelde hoe ze tijdens de zwangerschap al het idee had dat Tom een jongen was die extra zonlicht nodig had. Volgens wetenschappers is het moederinstinct lastig te bewijzen, maar mijn collega las die wetenschappers de les. Het moederinstinct laat zich het beste bewijzen door een moeder zelf. En in al die liefde was Tom dus ontvangen op deze wereld, net zoals hij nu in liefde werd losgelaten.
‘Onze Tom heeft de zon gevonden.’ Ik vind het een van de mooiste zinnen die ik ooit gehoord heb. En ik stel mij zo voor dat zijn ouders op zonnige dagen voortaan anders dan voorheen omhoogkijken. Met verdriet maar ook met liefde en geluk. Want Tom was vijf dagen hier. Op hun verzoek zei ik dan ook geen gecondoleerd, maar gefeliciteerd. Want Tom hoort er vanaf nu voor altijd bij. •