Jongvolwassenen

Dat de pandemie een grote impact heeft op het leven van jongeren, is duidelijk. Uit onderzoek van ResearchNED bleek bijvoorbeeld dat studenten nu extra kampen met sociaal-emotionele problemen en eenzaamheid. De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema riep donderdag op tot het versoepelen van de maatregelen voor jongeren, iets wat het kabinet nu overweegt.

Hoewel er zeker onderzoeken zijn die dat aantonen, staat het niet vast dat jongvolwassenen het moeilijker hebben dan andere leeftijdsgroepen, benadrukt ontwikkelingspsycholoog Gerine Lodder. “Maar het is wel een groep waar we aandacht voor moeten hebben.” Onder jonge mensen zijn bepaalde risicofactoren – zoals het niet hebben van een levenspartner – breder vertegenwoordigd. “Ze zijn meer naar buiten gericht voor emotionele support.”

Lees ook
Van Engelshoven: ‘Laat studenten met vertraging niet de rekening betalen‘

Voor hen is de relatie met leeftijdsgenoten daarom heel belangrijk, zegt Lodder. “Samen in de kroeg zitten en tot diep in de nacht discussiëren is niet alleen leuk, maar helpt ook bij het vormen van je identiteit.” Het uitwisselen van ideeën in een groep is anders dan een-op-eencontact. “Daarnaast zijn  jongvolwassenen gewend dat ze makkelijk contact en hulp kunnen opzoeken. “Maar even snel iets overleggen na of tijdens college kan nu niet meer.”

Geen positieve blik

En dat is precies wat Jasmijn van Oeveren (17) mist: sociaal contact bij haar studie. Ze is net begonnen aan het hbo en kent haar studiegenoten niet. Ze heeft het gevoel dat ze alles alleen doet. “Ik voel me heel futloos, omdat ik alles zelf moet creëren en oplossen. Ik had me er iets anders bij voorgesteld.” Ze ziet alles heel somber in. “Mijn leven voelt als een neerwaartse spiraal.”

Normaliter hebben mensen in deze levensfase juist een positieve blik op de toekomst, zegt ontwikkelingspsycholoog Lodder. “90 procent van de jongeren denkt dat ze het beter gaan doen dan hun ouders en geloven in de liefde.” Ze zijn actief bezig met het bouwen van die fijne toekomst. Ze daten, studeren, reizen en lopen stage. “Door corona wordt die rooskleurige blik onderbroken, waardoor het met vertrouwen bouwen aan die toekomst veel moeite kost.”

“Teleurstelling op teleurstelling” maakt het ook voor Isalinde Glerum (20) moeilijk om de motivatie te vinden voor haar opleiding tot theaterdocent – en maker. Van stages tot voorstellingen: al bijna een jaar lang wordt alles “waar ze het voor doet” afgezegd. “Ik merk dat de rek eruit is. Het wordt steeds lastiger om teleurstellingen op te vangen en er een positieve draai aan te geven.”

Lees ook
Dood Pepijn (14) maakt problemen jongeren in lockdown zichtbaar

Glerum heeft het gevoel dat ze stilstaat. “Ik heb het gevoel dat ik me niet ontwikkel zoals ik zou hebben gedaan zonder corona.” Door een gebrek aan prikkels en diepgaand sociaal contact voelt ze zich ongeïnspireerd. “De hele dag zit ik op twaalf vierkante meter naar een scherm te kijken. Ik weet dat het een voorrecht is om te studeren, maar soms vind ik het moeilijk om mijn bed uit te komen. Terwijl ik dat voorheen makkelijk en vol enthousiasme deed.”

Coronacrisis

Jet Josselet (18) kreeg in de zomer een leuke baan in de horeca, en besloot – mede vanwege het afstandsonderwijs – een tussenjaar te nemen. “Ik had er weer zin in en dacht dat de situatie toch niet helemaal verloren was.” Maar sinds haar werk haar moest laten gaan, doet ze “eerlijk gezegd helemaal niets meer”.

Josselet ligt bijna de hele dag in bed. “Ik word er nu echt ziek van.” Ze dacht dat dit het leukste jaar van haar leven zou worden, maar nu staat alles op pauze. “Normaal eindexamen doen was niet mogelijk en ik kan ook niet voor het eerst naar een club.” Haar vrienden ziet ze door alle regels weinig en kort. “Ik mis alles.” Toch geeft ze haar leven een 7. “Stiekem is het een 2, maar ik probeer te kijken naar wat ik wél heb: een dak boven m’n hoofd en een lieve moeder.”

Lees ook
‘Eén op de zeven Nederlandse jongeren kampt met depressieve klachten‘

Niemand weet nog welke invloed de coronacrisis op de toekomst van jongeren zal hebben, zegt ontwikkelingspsycholoog Lodder. “We hebben dit niet eerder meegemaakt dus we kunnen het echt niet voorspellen. Wel hebben jongeren een enorme veerkracht.” Ook kan ze zich voorstellen dat de jongeren die al gevoelig waren voor depressie en angst meer moeite zullen hebben met opkrabbelen. “Dat zullen we scherp in de gaten moeten houden.”

Actieve zelfzorg

Lodder raadt jongvolwassenen die niet lekker in hun vel zitten aan om aan “actieve zelfzorg” te doen. “Voor de een werkt het om de natuur in te gaan, terwijl de ander juist veel wil videobellen met vrienden. Ga experimenteren en ontdek wat voor jou werkt.”

Zoek daarnaast juist ook contact met mensen die wat verder van je af staan. Dan krijg je weer andere prikkels. “Organiseer een online feestje met je voetbalteam of doe een pubquiz met studiegenoten.”