Opvliegers, slecht slapen, vergeetachtigheid en nachtzweten: we hebben het steeds vaker over symptomen van de overgang. Maar vaginale droogheid blijft tóch een beetje achter.
En dat terwijl drie op de tien vrouwen in de overgang hier in meer of mindere mate last van hebben. Christa (55) en Saskia (49) vinden die geheimzinnigheid onzin en delen hun verhaal op LINDA.nl.
Het is deze week de Week van de Overgang. Het doel: de nog steeds heersende taboe rondom dit onderwerp doorbreken.
Bij Christa begint het op haar 49e. In haar leven heeft ze wel eens schimmelinfecties gehad, maar dit voelt anders. “Alsof alles in de fik stond. Hele dagen branden en pijn, gewoonweg verschrikkelijk”, vertelt ze. “De gynaecoloog stuurde me door naar een vrouwenpoli, waar ik een synthetisch oestrogeenmiddel kreeg voorgeschreven. Daar werd het nog veel erger van. Het voelde alsof ik veel te hard met een scheermes was losgegaan. Zo’n scherpe pijn. Ik kon gewoon niet meer normaal zitten of denken, sex was al helemaal geen optie. Ik dacht: als het zo moet, heeft het leven geen zin meer.”
Christa blijkt last te hebben van vaginale atrofie, waar vaginale droogheid een belangrijk symptoom van is. Deze aandoening komt vaak voor bij vrouwen tijdens en na de overgang, omdat de oestrogeen-aanmaak afneemt en je slijmvliezen down there dunner worden. Dit leidt al snel tot klachten als jeuk, irritatie, een toename van vaginale afscheiding en pijn bij het plassen.
“Ik kreeg niet echt medewerking of oplossingen van de gynaecoloog of huisarts, dus ik ben zelf het hele internet af gaan speuren”, vertelt Christa. “Maar je vindt er ontzettend weinig informatie over. Ik was bijna in staat naar Georgië te reizen voor een bepaalde therapie, zo wanhopig was ik.”
Van vallei-orgasmes tot retraites: deze vrouwen gaan overgangsklachten te lijf met alternatieve behandelingen
Uiteindelijk gaat Christa naar een anti-agingkliniek, waar ze bio-identieke hormoongel en -sprays krijgt. Dit helpt aanzienlijk, al is ze nog steeds niet geheel klachtenvrij. “Dit is ook geen kwestie van ‘neem een pilletje en het gaat beter’, zoals je soms hoort. Het is eindeloos afstellen om de juiste dosering te vinden, je bent zo twee jaar verder.”
Christa combineert dit nu met intieme pre- en probiotica, in de hoop haar vaginale flora meer in balans te krijgen. Ze merkt wel degelijk verbetering: “Het komt altijd wel weer terug, maar ik was laatst zes maanden klachtenvrij. Een uitkomst.”
Ook Saskia (49) heeft last van vaginale droogheid en de overgang, maar met een achterliggende reden: door chemotherapie voor haar uitgezaaide borstkanker is ze versneld in de overgang beland. Omdat haar kanker hormoongevoelig is, zit ze nu aan de hormoontherapie. Levensverlengend, want genezen zit er niet meer in.
Hoewel de hormoontherapie Saskia helpt kankercellen onder controle te houden, heeft het óók een flink negatieve impact. “Mijn overgang kende geen aanlooptijd, ik belandde in een soort snelkookpan”, vertelt ze. “Naast klachten als opvliegers en spier- en gewrichtspijn kreeg ik ook die vaginale droogheid, meteen heel extreem. Ik vergelijk het met dat stekende gevoel na een knip tijdens een bevalling. Zo scherp is de pijn.”
Voor Saskia’s veiligheid moet haar oestrogeenlevel op nul zitten. Daardoor kan ze niet de medicatie proberen die vaak aangeraden wordt, omdat die juist impact heeft op oestrogeenproductie. De pijn blijft dus onverminderd hevig en dat heeft grote impact op haar leven en relatie.
Saskia: “Sex is onmogelijk. Zodra er iets ingaat, voelt het alsof iemand een mes in me steekt en daarna omdraait. Alleen glijmiddel op siliconenbasis geeft wat verlichting, maar een spontane romantische avond zit er niet meer in. We zijn heel gelukkig samen, maar dit doet echt wel wat met onze relatie.”
Saskia bespreekt deze problemen met vrouwen die in hetzelfde schuitje zitten en ook geen hormoonmedicatie mogen gebruiken. “Het is heel fijn dat er mensen zijn die precies weten wat vaginale droogheid inhoudt, in deze overtreffende trap. In gesprekken met anderen bracht ik het liever niet ter sprake, omdat ik wilde dat het ook eens over iets ánders ging dan kanker en de gevolgen daarvan. Maar ik weet zeker dat er veel meer vrouwen zijn die hier last van hebben, daarom deel ik nu wel mijn verhaal online. Laten we er maar eens over praten met z’n allen.”
“De zwijgcode over vaginale droogheid moet echt eens doorbroken worden”, beaamt Christa. “Het voelt soms alsof ik de enige op de wereld ben die hier last van heeft, waarom doen we zo geheimzinnig? Dit is gewoon een levensfase, elke vrouw moet hier doorheen. Laten we het dan iets makkelijker maken en elkaar verder helpen.”
Maar onderlinge openheid is niet genoeg, vindt Christa. Zij pleit voor een betere samenwerking tussen verschillende artsen en hun disciplines. “Ik loop bij een neuroloog voor mijn migraine en bij een gynaecoloog voor de vaginale droogheid, maar die weten nog bar weinig van elkaars aanpak af. Het zijn ook vaak mannen. Kundige mannen, maar of ze nou écht snappen waar het over gaat? Er is nog een lange weg te gaan als het om overgangszorg gaat.”
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.-dossier over de overgang. Meer weten?
Ella (62) slaapt beroerd sinds de overgang: 'Ik word er echt wanhopig van'
