Nadat oud-militair Anton Nootenboom (35) zelf met een depressie had geworsteld, liep hij als ‘The Barefoot Dutchman’ 3019 kilometer op blote voeten om aandacht te vragen voor de mentale gezondheid van mannen.
Een jaar later is er een boek over de tocht en de reis ernaartoe. Want mannen praten nog te weinig over hun (sombere) gevoelens en gedachtes, zegt Anton tegen LINDA.nl. “Maar goed voorbeeld doet goed volgen.”
Als achttienjarige voelt Anton zich bij Defensie op zijn plek, vertelt hij. “Ik wilde avontuur én reizen. Hier kon ik beide dingen combineren en er nog betaald voor krijgen ook.” Ook tijdens meerdere missies zijn mentale problemen voor hem nog niet aan de orde. Maar als militair leert hij wel dat ‘echte kerels’ emoties onder de tafel vegen óf lachen. En dat plantte een hardnekkig zaadje – wat er in je hoofd en hart gebeurt, houd je voor jezelf.
Anton als militair in Afghanistan.
Tien jaar en drie missies in Afghanistan later keert hij terug naar Zeeland. De hang naar avontuur – een ander leven – houdt aan. “In Nederland is alles mooi georganiseerd en gestructureerd: een vijfsterrenland. Maar tijdens reizen ben ik op plekken terechtgekomen waar genieten en buiten zijn belangrijker waren.” Hij gaat op wereldreis, met het idee: in het land waar ik voor val, ga ik wonen. “Op het allereerste land werd ik al verliefd: Australië.”
Zijn nieuwe leven in Sydney begint goed. Tot Anton merkt dat hij steeds minder van het land kan genieten. “Ik verloor mijn oog voor mooie dingen, ik was minder zelfverzekerd en sneller door iets kleins van slag.” Zijn werk in de bouw verdient goed, maar voelt doelloos. “Door de verkoop van mijn appartement kampte ik in Nederland met een restschuld en ook mijn visum gaf weinig bewegingsruimte. Ik voelde me gevangen in een gouden kooi.”
Door de financiële stress krijgt Anton last van paniekaanvallen. Ook kampt hij met liefdesverdriet en het verlies van identiteit na zijn vertrek bij Defensie. Werken lukt niet meer, waardoor hij zijn huis verliest en in een hostel moet wonen. “Op mijn 31ste deelde ik een kamer met vijf jongeren van achttien. Hoewel ik altijd zei dat leeftijd niet uitmaakt, voelde ik me alsof ik niets in mijn leven voor elkaar had en zonder doel eenzaam ronddwaalde.”
Grootste onderzoek ooit naar mentale gezondheid jongeren: 'Hele generatie onder druk'
Om zijn vrienden zijn ‘donkere wolk’ te besparen, trekt Anton zich terug en praat hij er nauwelijks over. “Overal kwamen de muren op me af. Uit pure ellende ging ik lopen, soms wel acht uur per dag, steeds dezelfde weg van zo’n 2,5 kilometer lang. Zo was ik toch buiten en niet helemaal alleen.”
Zijn slechtste moment komt tijdens wandeling, bij de kliffen van North Head. Het prachtige uitzicht doet hem niets. Ineens schiet de gedachte door zijn hoofd – met één zetje kunnen de pijn en het verdriet verholpen worden. Hij schrikt, maar denkt alsnog dat hij het als ‘echte man’ wel zelf kan oplossen.
Een paar weken later daalt het besef in dat doelloos heen en weer lopen niet genoeg is. Hij zoekt hulp. Dankzij een spirituele coach ziet Anton weer lichtpuntjes. “En door mindfulness, meditatie en yoga begreep ik dat wandelen ook écht iets kan doen voor mijn lichaam en geest. Ik begon mezelf doelen te stellen, waardoor ik kleine overwinningen kon behalen.”
Vreemden begonnen Anton te herkennen, spraken hem aan of liepen zelfs een stukje mee. “Ze vroegen dan hoe het met me ging, en nu durfde ik ook te zeggen hoe ik me écht voelde. En dat opende dan een heel gesprek. Zo kwam ik erachter dat ‘walk & talk’ een gouden combinatie is.”
Anton weet uit zijn dal te klimmen, en gunt zichzelf een reis naar Nepal. Daar bereikt hij op blote voeten het eerste basiskamp van de Mount Everest en haalt zo geld op voor een goed doel. “Niemand had dat ooit eerder gedaan. Ik ontdekte dat ik door simpelweg mijn blote voeten te gebruiken veel aandacht kon genereren.” Maar eerst moet hij nog met zichzelf aan de slag.
Anton op de Mount Everest.
In Australië denkt hij na over de mentale gezondheid van mannen, en hoe in Nederland twee keer zoveel mannen aan zelfdoding overlijden als vrouwen. In Australië is suïcide zelfs de belangrijkste doodsoorzaak onder mannen in de leeftijd van vijftien tot 45 jaar. Begin mei 2021 besluit hij op blote voeten van Cairns naar Sydney te wandelen – 3019 kilometer – om aandacht te vragen voor de mentale gezondheid van mannen en geld in te zamelen.
Iedereen kan Anton via social media en zijn GPS-tracker volgen. Hij begint “zonder verwachtingen” maar hoopt dat mensen hem zullen opzoeken om te praten. Al op de eerste dag wordt zijn verhaal door veel Australische én Nederlandse media opgepakt. Meteen leggen mensen hele afstanden af om een stukje met ‘The Barefoot Dutchman’ mee te kunnen lopen, vertelt hij. “Omdat ik zoveel deelde maar geen prof was, creëerde dat een veilige, laagdrempelige safe space. Van: bij hem durf ik mijn verhaal wel kwijt.”
Philip Huff schreef roman over gewelddadige jeugd: 'Dat je in bed ligt en denkt - hoorde ik nu wat?'
Zo vertelt een man dat hij tijdens zijn scheiding op het punt stond om met zijn auto een rivier in te rijden. “Hij belde nog één keer zijn zoon. Door een ‘I love you too, dad’ besloot hij de handrem er niet af te trekken”, zegt Anton. Jaren later vraagt zijn nieuwe liefde of hij met haar zoon wil praten. Hij lijkt nogal somber. “De man deelde zijn verhaal met hem, maar dacht dat het niets uit had gehaald. Totdat zijn stiefzoon later vertelde dat hij die dag zijn leven heeft gered, omdat hij er een einde aan wilde maken. Zonder dat je het weet kun je door een paar woorden écht het verschil maken voor anderen.”
‘The Barefoot Dutchman’ tijdens zijn tocht door Australië.
Na een ‘rollercoaster’ van 163 dagen komt Anton met gehavende voeten aan in Sydney. Van gebroken nachten naast de weg en de mooie gesprekken die vaak volgden, leerde hij dat ook moeilijke dagen altijd een moment bevatten wat de moeite waard is. “En dat alles uiteindelijk weer voorbijgaat.”
Die gedachte helpt hem als hij thuis in een stil leven terecht komt. Zijn relatie is voorbij en zijn visum wordt niet verlengd. “Ik heb er bewust voor gekozen om mezelf even heel zuur te mogen voelen. Je moet alles durven voelen om er doorheen te kunnen gaan. Ik vertrouwde erop dat er weer toffe dingen zouden gebeuren.” Nu werkt Anton in Nederland als ademwerk facilitator en spreker – en is er natuurlijk dit boek. “Hoe cliché het ook is, als er één woord of zin in zit die iemand tot verandering brengt, is mijn missie geslaagd.”
‘The Barefoot Dutchman’ van Anton Nootenboom is vanaf 7 juni verkrijgbaar.
Worstel je met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand anders? Praat er dan over. Bel 0800-0113 of ga naar www.113.nl. Stichting Zelfmoordpreventie is 24 uur per dag en zeven dagen per week bereikbaar.
