Talitha (36) is 17 weken zwanger als haar vliezen plotseling breken. Haar zoontje Nyo overlijdt voordat hij ter wereld komt. Bij gebrek aan goede mogelijkheden tot begraven besluit ze met haar man om Nyo een laatste rustplaats te geven in de tuin.
Aan LINDA.nl vertelt Talitha wat aan deze keuze voorafging.
Talitha krijgt, voordat ze spontaan bevalt, vier echo’s die er stuk voor stuk prima uitzien. Maar als ze op 20 december 2021 haar vliezen voelt breken, weet ze meteen dat het foute boel is. Thuis krijgt Talitha ondersteuning van een verloskundige, die haar vertelt dat het hartje van haar zoon nog klopt. Maar als Talitha bij aankomst in het ziekenhuis een echo krijgt, blijkt Nyo al niet meer te leven.
“Ik wist natuurlijk dat de kans miniem was dat hij het zou redden, maar om via zo’n echoapparaat te zien dat je kindje levenloos in je buik zit… Dat was moeilijk”, vertelt ze. “Ik zie dat beeld nog steeds op mijn netvlies, terwijl ik dat moment juist het liefst vergeet.”
Talitha bevalt van haar zoon en krijgt van het ziekenhuis te horen dat ze, als zij en haar man dat willen, Nyo mee naar huis kunnen nemen. Het stel kiest om dit te doen, zodat ze hem kunnen begraven. “Voor het ziekenhuis en hun personeel heb ik niets dan lof. Ze namen de tijd om alle opties rustig uit te leggen en belden zelfs de gemeente op, om te informeren of er een foetus-begraafplaats was waar Nyo terechtkon.”
De verdere voorbereidingen voor Nyo’s begrafenis verlopen een stuk moeilijker. Hoewel steeds meer steden tegenwoordig een begraafplaats hebben voor veel te vroeg geboren kindjes, blijkt deze er niet te zijn in Hattem, waar het gezin woont. “Cremeren was voor ons geen optie en we wilden Nyo graag bij ons in de buurt begraven”, zegt Talitha. “Het moest een plek zijn waar je makkelijk naartoe kunt als je daar behoefte aan hebt. Daarnaast liggen mijn opa’s en oma’s op de plaatselijke begraafplaats, dus komen we daar al vaak met onze twee andere kinderen.”
Helaas heeft de begraafplaats geen gedeelte waar foetussen mogen liggen. Talitha’s vader bespreekt namens het stel een aantal alternatieven, maar het antwoord blijft ‘nee’. Talitha: “We wilden ons kindje bij opa en oma in het graf, maar dat mocht niet: het was ‘vol’, ook al ging het om een kindje van slechts 25 centimeter. Begraven bij het urnenveldje mocht ook niet.”
Het enige wat wél kon was een heel graf kopen, voor een paar duizend euro. “Dat was voor ons gewoon geen optie, mede omdat onze uitvaartverzekering maar een minimale bijdrage kon doen voor een kind onder de 24 weken.”
“De man waarmee mijn vader contact had begreep onze situatie wel, en hij probeerde het ook uit te zoeken, maar liep steeds tegen regelgeving aan. Heel gek eigenlijk, want een kindje jonger dan 24 weken lijkt verder bijna niet te bestaan: je hoeft het niet aan te geven of te laten schouwen. Maar als je zo’n kindje wil begraven, telt hij of zij ineens als een heel persoon. Wat is nou 25 centimeter op een heel graf, waar anderen al 25 jaar inliggen?”
Talitha’s vader oppert op een gegeven moment zelfs om Nyo dan maar stiekem te begraven, achter de steen van zijn overgrootouders. Maar dat voelt niet fijn voor Talitha en haar man: “We wilden hem niet wegstoppen.”
Daarmee blijven er nog twee opties over: begraven in het bos, of in hun eigen achtertuin. Die laatste optie vindt Talitha eerst moeilijk – wat te doen als je ooit verhuist? – maar dan oppert haar man een oplossing, naar een Tanzaniaans gebruik. “Hij komt daar vandaan en vertelde me dat ze, in het geval van een verhuizing, die grond uitgraven en meenemen. Dat vond ik wel een idee waar ik mee kon leven, achterlaten niet.”
Uiteindelijk wordt Nyo in de tuin begraven, in bijzijn van het gezin en Talitha’s ouders. “Ik heb zijn mandje zelf in het graf gezet, dat lukte me net. Ik kon het begraven niet aanzien, mijn man ook niet. Dat heeft mijn vader voor ons gedaan.”
Talitha deelt haar verhaal omdat ze het belangrijk vindt dat er meer aandacht komt voor ouders in soortgelijke situaties. “Je hebt al zoveel verdriet op zo’n moment, het zou fijn zijn als je dan niet hoeft te ‘vergaderen’ over waar je je kind moet begraven. De aanwezigheid van een foetus-begraafplaats had ons veel meer rust kunnen geven, en een keuze. Die was er nu eigenlijk niet.”
Ze vervolgt: “Het lijkt me goed als de overheid nog eens goed naar haar beleid kijkt, in meerdere opzichten. Er is ooit een lijn getrokken bij 24 weken, maar heb je minder verdriet als je kind eerder wordt geboren? Ik denk het niet. Ik moest ook gewoon bevallen. Mijn kindje heeft óók gewoon bestaan en verdient een plaats.”
Het creëren van een foetus-begraafplaats blijkt bij de gemeente Hattem al wél langere tijd op de agenda te staan. Door Talitha’s situatie heeft dit plan meer urgentie gekregen, de lokale politiek is hier nu mee bezig. Ook wordt Talitha onderdeel van een werkgroep die deze plek gaat ontwikkelen. “Ik vind dat er een goede plek moet komen, dat is belangrijk voor de verwerking. Maar ik hoop vooral dat andere ouders dit niet mee hoeven te maken.”
Renate beviel van een stilgeboren baby: 'Niemand vraagt om een foto, terwijl hij voor ons de mooiste is'
