Door het huis wandelen, de tafel dekken of zelfs autorijden. Het kan allemaal terwijl je slaapt. En er wordt wat af geslaapwandeld deze coronacrisis.
Daar weet psycholoog en slaaptherapeut bij Start to Sleep Annelies Smolders alles van. Aan LINDA.nl vertelt ze hoe dit precies zit en wat je eraan kunt doen.
“In totaal bestaan er 88 slaapwaakstoornissen”, aldus Smolders. “Slaapwandelen is er één van. Het is een kwetsbaarheid – net als slaapverlamming en tandenknarsen – en gewoon vette pech als je er last van hebt.”
Het komt volgens haar vooral voor bij kinderen. Vaak is er dan geen sprake van een slaapwaakstoornis. “De meesten groeien er gewoon overheen als ze ouder worden. Maar dat is niet altijd het geval. Is het blijvend of leidt het tot gevaarlijke situaties, maak dan een afspraak met de huisarts.”
De huisarts kan je doorsturen naar een neuroloog. Maar ook Smolders helpt slaapwandelaars. “Ik geef dan twee tot vijf keer slaaptherapie. Mensen denken dan vaak aan het sprenkelen van lavendeldruppeltjes op het hoofdkussen, maar dat is onterecht. Ik analyseer de slaap en leer ze hier beter mee omgaan door middel van EMDR en met speciale technieken, zoals uit cgt-i en ACT.”
Lees ook
Next level slaapwandelen: Celina gaat viral met haar bizarre nachtvideo’s
Het kan ook voorkomen dat je – zonder stoornis – toch ineens weer slaapwandelt. “Een verstoord bioritme kan een oorzaak zijn. Bijvoorbeeld door nachtdiensten of een jetlag. Sommigen hebben ook een jetlag zonder op reis te zijn geweest. Door tot diep in de nacht te bingewatchen, bijvoorbeeld.”
En met de coronacrisis ligt een ongewild actieve nacht op de loer. “Heftige emoties, stressvolle periodes, koorts, ijlen en slaaptekort kunnen allemaal slaapwandelen veroorzaken. Veel mensen hebben hier door corona last van. Ze zijn ziek geweest, hebben hun ritme verschoven of zijn dierbaren verloren.”
Als je slaapt, hoor je verlamd te zijn. “Omdat je anders gaat uitvoeren wat je droomt”, legt Smolders uit. “Maak om die reden nooit iemand wakker die aan het slaapwandelen is. Je verstoort zo zijn of haar diepe slaap. Begeleid in plaats daarvan iemand terug naar het bed.”
Lees ook
Tilburgse vrouw slaapwandelt drie kilometer naar gemeentehuis
Uitzonderingen daargelaten, natuurlijk. “Als het echt gevaarlijk wordt, moet je iemand gewoon wakker maken. Er zijn voorbeelden van jongeren die ineens op het dak van hun studentenhuis stonden. Dan moet je geen enkel risico nemen.”
Ook voor de partner kan het behoorlijk vermoeiend zijn. “Veel partners houden hun geliefde in de gaten. In plaats van zelf uit te rusten, waken ze. Apart slapen kan een oplossing zijn, maar dat hoeft niet. Sommigen doen de deur op slot, maar ik denk dat het veiliger is dat niet te doen. Wel is het verstandig om gevaarlijke objecten weg te stoppen. Ook in het geval van kinderen. Ze moeten zich niet kunnen verwonden.”
Lees ook
Neurowetenschapper Els van der Helm legt uit waarom uitslapen goed is in thuiswerktijden
Dat slaapwandelen ook tot vervelende situaties kan leiden, weet de slaapexpert. Ze sprak meerdere cliënten die het schaamrood nog op de kaken hadden staan. “Sommigen probeerden hun partner te wurgen, of zijn gewelddadig. Terwijl het de liefste mensen van de wereld zijn. En een cliënt van mij is ooit in zijn ondergoed naar de nachtwinkel gereden om snacks te kopen.”
Maar de nachtelijke activiteit leidt soms ook tot hilariteit. “Een bejaarde vrouw die niet heel sterk leek te zijn, verhuisde ’s nachts allerlei spullen. Ze bewees daarmee in het bezit te zijn van een paar sterke armen. Een ander hing camera’s op om zijn kinderen te betrappen. Elke nacht werd de koelkast namelijk leeggegeten. Maar zijn pubers waren niet de daders. Dat bleek hij zelf te zijn.”
