Het is een wijdverbreid misverstand dat vrouwen op dezelfde manier klaarkomen als mannen, stelt seksuoloog, arts en schrijver van het boek Wellust, Elise van Alderen. Omdat mannen een orgasme krijgen door penetratieseks, betekent het niet automatisch dat dit voor vrouwen hetzelfde werkt.
Maar hoe komt een vrouw dan wél tot haar hoogtepunt?
Van porno tot boeken en van tijdschriften tot films: ons wordt vanaf jonge leeftijd al voorgehouden dat vrouwen een spetterend hoogtepunt beleven door enkel de penis in de vagina te bewegen. Maar dit beeld staat hartstikke ver van de realiteit af, aldus seksuoloog Elise van Alderen. Ze beschrijft dit ook wel als de mythe van vaginaal klaarkomen. “Men denkt dat er een vrouwelijk orgasme verstopt zit in de vagina, maar zo zit het niet. De vagina zelf is het baringskanaal en is niet orgasmegevoelig. Ook zitten er geen structuren in de vagina die een orgasme kunnen geven. Toch ligt de focus veelal op penis-in-vagina-seks – en daarmee op het genot van de man.”
Hoe zit het dan met het genot voor vrouwen? Voor hun orgasme is iets anders nodig dan penetratie. “Stimulatie van de clitoris is essentieel – dáár zit het orgasme.”
Hoi, snelle vraag: weet jij eigenlijk wel écht wat jou precies opwindt?
Er is een te groot verschil in orgasmes tussen vrouwen en mannen, vindt Van Alderen. “Veel vrouwen vinden het moeilijk om een orgasme te krijgen, terwijl heel wat mannen vinden dat ze te snel klaarkomen. Dit is precies een weergave van hoe scheef het is verdeeld in de samenleving wat seksualiteit betreft. Niet omdat vrouwen minder in staat zouden zijn tot klaarkomen dan mannen, maar doordat het mannelijk orgasme meestal wordt gezien als het hoofd- en einddoel van seks. Daar wordt naartoe gewerkt, waardoor veel vrouwen hun orgasme gaan ervaren als ‘oponthoud’.”
Een gevolg hiervan is dat heel wat vrouwen hun orgasme gaan faken. De 34-jarige Jessica is één van die vrouwen. “Ik deed het omdat de seks te lang duurde. Mijn orgasme kwam niet, dus fakete ik het. Ik wilde er simpelweg vanaf zijn. Daarnaast wilde ik niet dat hij zich slecht zou voelen omdat het mij niet lukte om klaar te komen.”
Ook de 40-jarige Kolja fakete in het verleden haar orgasme. “Omdat het niet lukte of omdat het te lang duurde en ik daarom dacht: laat het maar voorbij zijn.” Zelf had ze niets aan deze illusie. Dit veranderde toen ze een man ontmoette die veel kennis had over het vrouwelijk seksueel genot. Hij vertelde haar de gedachten los te laten hoe zij dacht hoe een orgasme moest zijn. Het vergde tijd en vertrouwen, maar uiteindelijk lukte het Kolja daardoor om uit haar hoofd te komen tijdens de seks.
Orgasmekloof tussen mannen en vrouwen gegroeid: vrouwen hebben seksspeeltje nodig
Ook voor Jessica is een orgasme faken verleden tijd. “Ik heb spijt van mijn oude gedachtegang waarmee ik mijzelf wijsmaakte dat seks vooral om zijn orgasme gaat.” Nu weet ze beter. “Voor mijn orgasme zijn twee dingen essentieel: clitorale stimulatie en een ontspannen en veilig gevoel bij mijn sekspartner.” Nu ze weet wat ze fijn en lekker vindt en heeft ze ervaren dat de essentie van seks genot is.
Dit geldt ook voor Kolja, die haar hoogtepunt bereikt via bewegingen met haar bekken wanneer ze boven op haar sekspartner zit. Ook heeft ze soms een orgasme door stimulatie van haar tepels. “Meerdere wegen kunnen inderdaad naar een orgasme leiden’, legt Van Alderen uit, “maar welke weg je ook neemt: de oorsprong van het vrouwelijk orgasme is altijd de clitoris.”
Voor Kolja was een orgasme tijdens de seks nooit belangrijk, maar daar denkt ze nu anders over. “Ik heb er recht op. Als de ander er niet zijn best voor doet, dan zeg ik er iets van. Ik verdien ook een orgasme.”
De meeste vrouwen die aankloppen bij de praktijk van Van Alderen hebben geen zin in seks, pijn bij penis-in-vaginaseks of moeite met het krijgen van een orgasme. En deze drie aspecten hebben een nauwe samenhang met elkaar, legt Van Alderen uit. “Vanaf jongs af aan worden we wat dat betreft geïndoctrineerd. Want er zijn vele verschillende manieren waarop een vrouw en een man seks kunnen hebben. Maar hoe definiëren we seks? Als penis-in-vaginaseks. Dit is de stimulatie die voor een man lekker is. Voor vrouwen is stimulatie van de clitoris de weg naar het orgasme. Maar dat heet geen seks, maar wordt ‘voorspel’ genoemd.”
Van Alderen stelt dat dit onder meer komt doordat er ook op seksueel gebied een gebrek aan kennis is over het vrouwelijk lichaam. “Velen weten niet hoe de clitoris eruitziet, en dat het een veel groter orgaan is dan wordt gedacht. Tijdens seksuele opwinding vult de clitoris zich met bloed, zwelt op en wordt gevoeliger. Het is het enige orgaan van het menselijk lichaam dat puur en alleen bedoeld is voor seksueel genot.”
Komt-ie dan: alles wat je moet weten over de clitoris
Van Alderens pleidooi is dat de onwetendheid op seksueel gebied bij vrouwen niet aan de vrouw zelf ligt, maar aan een samenleving die vrouwelijk genot minder belangrijk maakt. “In de wetenschap loopt de kennis van vrouwelijke seksualiteit achter en mythes zoals ‘voor vrouwen is een orgasme nou eenmaal veel moeilijker, of niet zo belangrijk’ zijn nog steeds wijdverspreid. Deze onwaarheden beperken het vrouwelijk seksueel genot.”
Vijftig jaar geleden publiceerde de Amerikaanse feminist en onderzoeker Shere Hite een rapport waarin ze aanvoerde dat vrouwen niet klaarkomen door penis-in-vaginaseks. Het is 2024 en de Satisfyer wordt groots omarmd, maar verder dan dat is er niet veel veranderd tussen de lakens. Welke krachten houden vrouwelijk genot tegen? “Een vrouw die vrij is in haar seksualiteit en van seks geniet, wordt al gauw als bedreigend gezien in onze maatschappij”, vertelt Van Alderen.
“Er zijn heel wat dubbele standaarden op het gebied van seksualiteit, die mannelijk seksueel genot bevoordelen en dat van vrouwen beperken.” Dit herkent de 28-jarige Gillian. Ze had in de eerste jaren van haar seksleven nooit een orgasme. “Ik wist niet hoe mijn lichaam werkte en voelde mij niet comfortabel. Ik had wel seks maar voelde mij er slecht over. Ik ben een vrouw en had veel seks – dat kon niet.” Door deze gedachtegang kon Gillian niet genieten. Ze zette zichzelf op de tweede plek en een orgasme was niet aan de orde.
Vergeet alle theorieën: dít is waarom het vrouwelijk orgasme bestaat
Maar er is toch niets mis met vrouwelijk genot, met een vrouw die haar lichaam kent? Voor de partner is het toch ook leuker als een vrouw weet hoe ze kan genieten en dit deelt? Inmiddels heeft Gillian haar eigen seksualiteit omarmd en krijgt ze sinds vier jaar een orgasme tijdens seks. “Dit komt omdat ik een sekspartner kreeg voor wie penetratieseks niet zo belangrijk was. Dit opende mijn ogen. We experimenteerden voluit – met de handen, onze mond, digitale seks, met speeltjes – het was geweldig en het werkte voor mij. Ik ontdekte dat seks intiem is en dat het oké is om als vrouw meerdere bedpartners te hebben. Ik mag genieten.”
Iedereen verdient een orgasme, maar wat als het simpelweg niet lukt? Kolja zat voorheen in haar hoofd, waardoor een orgasme ver te zoeken was. Dit herkent ook Jessica. “Ik moet enorm opgewonden zijn, wil ik een hoogtepunt bereiken. Daarbij is het van belang dat er voorspel is, dat ik mij veilig voel en dat ik weet dat mijn bedpartner tijd wil investeren in mijn genot. Alleen dan kan ik uit mijn hoofd gaan en genieten.”
Van Alderen legt uit: “Seksuele opwinding en de sensaties van je lichaam moet je voelen, en dat gaat het beste wanneer je ontspannen bent. Zit je veel in je hoofd? Dat kun je lang wachten, want dan is opwinding ver te zoeken. Seksueel genot komt dan niet.” En laat ‘in je hoofd zitten’ nu net een bekend fenomeen zijn voor veel vrouwen. Het is Kolja gelukt om haar eigen seksualiteit te ontdekken, om uit haar hoofd te gaan en seksueel genot te ervaren, maar je bent niet alleen als je dit punt nog niet bereikt hebt.
“Naast seksuele opwinding is stimulatie van de clitoris belangrijk, op een manier die lekker is, maar deze kennis ontbreekt vaak”, vertelt Van Alderen. “Als de clitoris al gestimuleerd wordt, is het meestal alleen de top, en dan vaak ook nog met hele snelle bewegingen, maar daar zit voor veel vrouwen niet het genot.” Waar zit het genot dan wel? Welke stimulatie van de clitoris lekker is, verschilt per vrouw. “Voor sommige vrouwen kan stimulatie net voorbij de opening van de vagina ook fijn zijn, maar ook dan stimuleer je de clitoris, namelijk aan de achterzijde.”
Schuldgevoel door laag libido? 'Doe het niet om de ander te plezieren', zegt seksuoloog Eveline Stallaart
Heeft de vrouw de penis dan nog wel nodig voor seksueel genot? Mensen met een penis: haal rustig adem. Ook al komen vrouwen er niet door klaar, vrouwen kunnen zeker wel genieten van penis-in-vaginaseks. Wel plaatst Van Alderen een kanttekening: “De regie moet dan wel bij de vrouw liggen.” Vaak heeft de man de controle over de penis-in-vaginaseks. Hij bepaalt het moment, brengt de penis in, stoot, komt klaar en meestal betekent dat het einde van de seks.
Van Alderen vertelt dat dit de reden is dat zoveel vrouwen pijn hebben bij penis-in-vaginaseks. Omdat ze het doen terwijl ze er zelf niet naar verlangen. “Als vrouwen zin hebben in penis-in-vaginaseks merken ze dat aan het verlangen iets in hun vagina te hebben – dit noem je vaginale hunkering. Het is vervolgens belangrijk dat de vrouw de controle houdt over de penis-in-vaginaseks, en dat zij bepaalt wanneer deze stopt, namelijk als zij er geen zin meer in heeft.”
Het is dus zeker niet zo dat een orgasme voor vrouwen moeilijk is, of dat dat voor hen niet zo nodig hoeft. Ook hebben ze geen seksspeeltje nódig om klaar te komen. Wat er wel aan de hand is, is dat de essentiële voorwaarden voor een orgasme bij vrouwen gewoonweg vaak ontbreken, omdat seks nog altijd vooral gericht is op het genot van de man. Van Alderen pleit daarom voor seksuele autonomie voor vrouwen.
“Dat is een proces dat draait om zelfverkenning, zelfvertrouwen en zelfexpressie. Een belangrijke stap daarin is om je eigen seksuele opwinding te onderzoeken, waarbij het belangrijk is om je lijf te voelen. Wat gebeurt er met je clitoris tijdens opwinding? En wat doet je bekkenbodem? Wat voel je in de rest van je lichaam?” Kennis van je eigen seksualiteit is jouw toegangspoort naar seksueel genot. “Leg de focus op seksuele zelfkennis en zeggenschap”, vertelt Van Alderen. “Als je jezelf kent op seksueel gebied, dan komt dat ook in de partnerseks tot uiting. Belangrijk daarbij is: ga in gesprek met elkaar. Samen open en vrij kunnen spreken over seks, is belangrijk om samen open en vrij, en vanuit verbinding, seks te kunnen hebben.”
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op LINDA.nl
Geheimen voor een beter seksleven? Eveline Stallaart heeft ze: 'We delen alleen succesverhalen'
