Vriendschappen

Je hebt vriendschappen in allerlei soorten en maten, en toch geven we ze allemaal dezelfde naam. Bijzonder, vindt Völker. “Met de term vriendschap hebben we het eigenlijk al over een verzamelcategorie voor veel verschillende soorten relaties. Je hebt mensen die bijna kennissen zijn, maar die je toch vrienden noemt, omdat het net iets meer is. En je hebt mensen die je zo dierbaar zijn en zo dicht bij je staan, dat ze qua intensiteit en gevoelens bijna vergelijkbaar zijn met een liefdesrelatie. En daar is heel veel tussenin.”

Wat vriendschappen over het algemeen gemeen hebben, is een typisch verloop: een begin en (in sommige gevallen) een einde. “Wat kenmerkend is, is dat mensen vaak niet weten wanneer een vriendschap is begonnen. Je kent elkaar van de studie, of van het sporten. Maar er is geen punt waarop je zegt: ‘nu zijn we vrienden’. Dat weet je wel bij een liefdesrelatie. Bij een vriendschap begint dat geleidelijk en op een gegeven moment is het daar. Het wordt vaak als vanzelfsprekend gezien”, vertelt Völker.

'Break-ups in vriendschappen zijn vaak verwarrender en pijnlijker dan relaties die uitgaan'Lees ook

Ze vervolgt: “Zo is het einde van een vriendschap vaak ook niet expliciet. Het komt zelden voor dat vrienden het echt met elkaar uitmaken, het verwatert meer.” Maar volgens Völker heeft dit ook een goede kant. “Mensen vinden elkaar ook weer terug. Er is een tijdje radiostilte, en ineens zie je elkaar weer. Je gaat eigenlijk weer door waar je bent gebleven. Dat is in geen enkele andere relatie mogelijk dan in een vriendschapsrelatie.”

Plannen, plannen en nog eens plannen

Toch kan het onderhouden van vriendschappen een uitdaging zijn. “We hebben het dan vaak over mensen in de spitsuren van hun leven, dus volwassenen met waarschijnlijk een partner, kinderen, een baan, een huis. Alles wat onderhoud vergt en tijd kost. Maar dat kosten vriendschappen ook.” Volgens Völker zit er eigenlijk maar één ding op: plannen. “Sommige mensen vinden het niet fijn als afspraken niet meer spontaan kunnen gebeuren, maar je kunt niet de garantie geven dat er spontaan iets mogelijk is. Dat zorgt er ook voor dat het te vrijblijvend is.”

Dat betekent niet dat je nooit meer spontaan iets kan afspreken. “Blijf altijd proberen om bijvoorbeeld een kop koffie voor te stellen als je toevallig twee uur de tijd hebt, maar om zekerheid te creëren – en dat heeft de relatie die je wil onderhouden ook nodig – spreek iets af. Al is het pas over een maand, dan staat het tenminste.”

Raounak Khaddari schreef een boek over vriendschap: 'We waarderen vriendschappen veel te weinig'Lees ook

Naast plannen, deelt Völker nog een andere tip. “Wat ook een goede is, is om activiteiten die je toch al ging doen, samen te doen. Als je bijvoorbeeld al gaat sporten, doe dat samen. Of bijvoorbeeld een taalcursus. Zo ontwikkel je samen een activiteit waar je ook nog eens iets aan hebt.”

Geef elkaar ruimte

Ook dan kan het soms nog lastig zijn, maar hoe pak je dat aan? “Het hoort ook bij vriendschap dat je elkaar af en toe ruimte geeft. Als het allemaal te veel wordt, en je trekt het even niet, dan mag je dat zeggen. Vriendschap betekent vooral niet dat het als een verplichting voelt, maar juist dat je er energie van krijgt. Als je dat even niet meer kunt voelen zijn er twee dingen mogelijk: of er is iets met de vriendschap, of je zit gewoon zo vol dat je de ruimte even niet hebt.”

En dat kun je dan maar beter aangeven. “Het is beter om dat te zeggen dan die ander te laten hangen en alsmaar niet te antwoorden of uitwijkend te doen. Dat is natuurlijk niet redelijk. Het kan soms best even voorkomen dat je elkaar een tijd wat minder ziet en spreekt, maar laat dat er dan ook zijn. Vriendschappen zijn heel dynamisch. Als je een probleem of bepaalde interesse hebt, spreek je diegene weer meer. Vervolgens schuift dat weer en komt er iemand anders. Dat is ook zeker iets om te koesteren, maar het betekent ook dat het kan dat je even wat minder contact hebt met iemand.”

'Vrienden hoeven niet alles interessant te vinden, als ze er maar zijn als je steun of advies nodig hebt'Lees ook