Liesbeth Rasker (35) runt een Instagram-café waar elke maandag duizenden vrouwen (en een handvol mannen) elkaar advies geven. Speciaal voor LINDA. licht de kroegbaas een gespreksonderwerp toe.
In deze aflevering: ‘Ik trek mijn schoonfamilie echt, écht niet. Mag ik weigeren er ooit nog mee naartoe te gaan?’
Ik herinner me levendig hoe erg ik in de stress schoot, toen lang lang geleden een toenmalige geliefde voorstelde dat ik met kerst bij zijn familie aanschoof. Hij kwam uit een groots Brabants gezin, met veel aanhang en kleinkinderen en gezelligheid. Het was de eerste keer dat ik zo’n officiële meet the parents toestand zou meemaken. Ik stikte bijna van de zenuwen omdat ik natuurlijk een goede indruk wilde maken, maar óók omdat ik bang was dat het misschien wel kutmensen zouden zijn en ik was juist net zo verliefd op die jongen. Stel je voor dat die roze bubbel opeens helemaal verbroken zou worden. Een vriendin van mij had dat namelijk, haar nieuwe liefde kwam uit een gezin waarbij de ouders, in haar woorden, ‘gewoon echt geen leuke mensen’ zijn.
Niet per se vijandig, maar ze stelden haar nooit een vraag, betrokken haar niet in hun familie, leken het nooit leuk te vinden als zij er bij was. Onverschillig, zo voelde het. Ze zei ooit dat ze dacht ter plekke voor hun ogen dood neer te kunnen vallen en dat ze het dan waarschijnlijk niet eens door zouden hebben.
Het ergste van alles was nog wel dat haar nieuwe geliefde het eerst niet door had, en toen zij er subtiel wat van had gezegd vooral zijn ouders ging verdedigen. Dat ze het niet zo bedoelden, dat zij zich aanstelde. Het zorgde ervoor dat ze hém ook anders ging zien, en dat het niet meteen, maar langzaam maar zeker gedaan was met haar verliefdheid, en dus met hun samenzijn. Omdat hij niet voor haar opkwam, haar niet serieus nam, en het gedrag van zijn ouders blijkbaar een acceptabele omgangsvorm vond. Wat zei dat wel niet over hem?
Mijn toenmalige schoonouders bleken schatten van mensen te zijn, en na dat eerste kerstdiner volgden er nog vele diners, lunches, borrels, verjaardagen, feestdagen, en meer van zulks. Zo’n groot bruisend gezinsleven kende ik niet, het voelde als een warm bad. Vaak was ik degene die voorstelde om weer eens naar zijn ouders te gaan. Toen er twee jaar later een eind kwam aan die verkering was ik behoorlijk gebroken. En niet alleen door hem, ook doordat ik die grote heerlijke schoonfamilie kwijt zou zijn. Ik heb zijn ouders en zussen echt heel erg gemist, die eerste periode na de breuk.
Terug naar de vraagsteller. Ik denk dat je dit om te beginnen moet bespreken met je partner, als je dat nog niet gedaan hebt. Dat lijkt me cruciaal, staat diegene aan jouw kant? Je schoonfamilie uit je leven bannen is organisatorisch best een uitdaging, denk ik. Hoe vaak zie je ze? Eens per jaar? Kun je je tanden dan op elkaar zetten? Of zijn ze zo’n heel hecht gezin waarbij dat onmogelijk is? Persoonlijk vind ik dat als het ten koste gaat van jouw mentale gezondheid, je inderdaad die grenzen mag aangeven. Misschien kun je, als er geen concrete oplossing is in de vorm van een gesprek met elkaar aangaan, vaker niet meer mee gaan, gewoon heel af en toe. Ik geef het woord graag aan m’n Kroeg, vol mensen die dit eerder meemaakten, of nog steeds meemaken.
‘Ja, ik vind dus van wel. In het leven ga je niet om met mensen die je niet mag, toch? Waarom zou dat anders zijn bij mensen die de term “familie” dragen? Er komt bij die term zoveel zwaarte en verplichting/verwachting kijken, wat vaak ook maar is opgelegd vanuit een ideaalbeeld. Een fijne familie is best zeldzaam en mag ook gekoesterd worden maar als dat niet zo is, waarom forceren? Zonder de familie-term is het gewoon een groep mensen die jou niet ligt, so be it. Hier naar handelen zal best moeilijk zijn en men zal er wat van vinden maar als het je zoveel doet, is dat het waard lijkt me.’
‘Niet alle strijd hoeft gestreden, en in dit geval gaat het om je relatie en je partner en niet om diens familie. Houd voor ogen wat echt belangrijk is en zet de rest op een zijspoor. Tenzij er echte stront aan de knikker is, uiteraard. En nee ik zou mijn schoonfamilie ook niet uitgekozen hebben. Of aangesproken op een feestje. Of mee te staan kletsen in de rij van de super.’
‘Ja! Ik heb een jaar lang (in overleg met partner) afstand genomen en ben er toen dus helemaal niet geweest. Daarna langzaam een beetje opgebouwd en nu ga ik mee als ik zin heb en anders niet. Mij heeft dat jaar heel erg geholpen om niet de hele tijd al die irritaties te voelen. Wel goed om in overleg met je partner te doen, want het kan wel voor wrijving zorgen. Oh, nog een aanvulling: ik heb niet van tevoren bedacht dat het een jaar zou zijn, maar gewoon zolang als ik nodig had en dat bleek ongeveer een jaar te zijn.’
‘Ja, mag zeker. Maar sta je ook in voor eventuele consequenties? En heb je bedacht wat de reden is dat je ze niet trekt? Daarnaast – wat als een gezinssamenstelling verandert met bijv kinderen, mogen die hun opa en oma dan niet zien? Ik zeg deze vragen niet om veroordelend te doen, maar het is echt best heftig wat je doet als je besluit te breken met je schoonfamilie (en als ik de vraag zo lees gaat je partner dat niet doen). Als je er 100% achter staat, dan zeker doen.’
‘Neh. Tenzij er echt iets is voorgevallen. Maar anders hoort het er nu eenmaal bij en vind ik dat je op z’n minst naar de “grote” dingen als verjaardagen moet.’
‘Sowieso bespreekbaar maken met je partner, net zoals dat je je eigen familie niet kiest, kies je je schoonfamilie al helemaal niet. Tijd en moeite en energie verspillen aan mensen waar je blijkbaar op leegloopt, lijkt me eeuwig zonde: dat gezegd hebbende, heel soms moeten we ook gewoon dingen omdat het moet, maar dat is meer belastingaangifte of zeggen dat een lelijke baby wel mooi is dan naar horrible in laws gaan.’
Ik word moedeloos van alle ellende in de wereld: 'Alles draait om balans in je nieuwsconsumptie'
Liesbeth is schrijver en podcastmaker (van onder meer ‘De Dienst’ en ‘Dag voor Dag’), en sinds een jaar digitale kroegbaas. Ze woont in Amsterdam met haar poes Disco, was in een vorig leven altijd op reis, en als ze later groot is hoopt ze de helft van het jaar op een Italiaanse heuveltop te wonen.
