Liesbeth Rasker (34) runt een Instagram-café waar elke maandag duizenden vrouwen (en een handvol mannen) elkaar advies geven. Speciaal voor LINDA. licht de kroegbaas een gespreksonderwerp toe. Deze keer: wanneer maak je een relatie uit?
In aflevering 15: “Wanneer en hoe weet je of je je relatie moet verbreken? Ik heb zoveel twijfel!”
Een paar weken terug hadden we het al over liefdesverdriet, en wat te doen bij een gebroken hart. Want mijn god, wat een amputatie kan het zijn wanneer een liefdesrelatie voorbij is. Maar voordat die breuk er is, moet er überhaupt een moment zijn geweest waarop jullie er allebei een punt achter zetten. En om dáár te komen kun je al maanden, wat heet, jaren, onderweg zijn.
Want wanneer is genoeg echt genoeg? Wanneer moet je gewoon even door de zure appel heen, en wanneer is de koek op? Wat is een gewoon dipje, en wat is een onomkeerbare afgrond? Dat daar geen klip en klaar antwoord op te geven is, kan voor flink wat slapeloze nachten zorgen, nachten die ik zelf ook wel heb gehad.
Er is een relatie waarin ik veel langer bleef dan goed voor me was, en waarvan ik nog altijd niet begrijp waarom ik daar niet veel eerder uitging. Als iemand me toen op de man af had gevraagd ‘waarom blijf je bij hem?’ had ik daar denk ik niet een echt goed antwoord op gehad. Nu is het achteraf natuurlijk makkelijk praten, want achteraf weet je alles van tevoren. Maar als je er eenmaal in zit kan het een behoorlijke wirwar aan tegenstrijdige emoties zijn.
Bij een andere lange relatie herinner ik me nog levendig dat ik met een vriendin op het terras zat, en ik echt helemaal moegestreden tegen haar zei: ‘Ik kan niet meer. Ik ga het morgen uitmaken.” Dezelfde vriendin die eerder zei, ‘uitmaken kan altijd nog’, wat ik een heel prettig idee vond en me de rust en ruimte gaf om het echt van alle kanten te bekijken.
Het was een relatie waar heel veel heel leuk aan was, maar waar ook fundamentele problemen in zaten die gewoon niet beter gingen worden. En na de zóveelste aanvaring, de zóveelste huilbui, voelde ik in alles ‘dit moet stoppen.’ Meteen na zo’n gedachte komt dan al het missen, het verdriet. Je denkt aan alle dingen die leuk zijn, die goed gaan, ‘maar misschien als hij nou minder dit doet en ik meer dat, als we nou maar zus en als we nou maar zo, dán lukt het ons wel.’
Terwijl je vaak stiekem ook wel weet: zo zal het niet gaan. Mijn beste vriendin, een zeer wijze vrouw, zei ooit: “Iemand kan maar 5 procent veranderen. Dus stel jezelf de vraag: is het voor mij genoeg als hij of zij 5 procent meer of minder doet of juist niet doet; is dat dan voldoende om gelukkig mee te worden, en kun je je daar bij neerleggen?” Er komt simpelweg een punt dat de balans de verkeerde kant op valt en je toch echt moet inzien dat de rek eruit is, dat het beter is om ermee te stoppen.
Maar, hóé weet je dat? Daar hadden we het laatst over in Kroegpraat. Ik zie wekelijks berichten voorbij komen van vrouwen in zo’n schuitje: een relatie die wankel is en waarbij het voelt alsof er nú een beslissing genomen moet worden. Vele Kroeggenoten kennen die positie, en dit zijn hun bevindingen.
‘Wanneer je op donderdag naar de huisarts gaat en je partner op zaterdag pas vraagt hoe het was.’
‘Oefff, lastige! Maar eigenlijk ook weer niet. Want je merkt het aan je lijf (en de rest van je leven) wel wanneer die twijfel zó sterk is dat hij gegrond genoeg is om keuzes te maken. Bij mij was het zo dat ik het gevoel wilde hebben ‘alles geprobeerd’ te hebben. En toen ik geprobeerd en geprobeerd en geprobeerd had, toen had het geen zin meer om door te zetten en was loslaten de beste optie. En misschien wel de belangrijkste tip: dat is dus niet pas op het moment dat je niet meer van de ander houdt – ik verliet hem met een hart vol liefde en wist ook dat dat houden van nog heel lang zou blijven. Maar voor mij was het simpelweg beter om los te laten. Iets met een heel mooie geschiedenis maar geen toekomst meer zien, zoals laatst al zo mooi gezegd werd hier in de kroeg.’
‘Stel je voor dat je op je 80e nog steeds samen bent en al die tijd tot dan samen doorbrengt. Maakt dat je gelukkig of voelt het deprimerend?’
‘Al tien jaar samen met mijn vriend en over 1,5 maand trouwen we. Logischerwijs is dit gevoel (bij ons beide) wel eens voorbij gekomen. Wat mij heel erg hielp is om jezelf de vraag te stellen: ‘Wat mis je/waar ben je naar op zoek?’. Mis je echt iets bij je partner (een gevoel, golflengte, et cetera) of wil je graag iets nieuws/spanning? Bij mij was het tweede het geval en heb dit open besproken. Hij herkende dit gevoel. Uiteindelijk hebben we niks radicaals anders gedaan, maar gewoon eerlijk kunnen uitspreken dat je bijvoorbeeld bepaalde verlangens of een nieuwsgierigheid voelt naar iets/iemand vond ik erg prettig en bracht ons ook dichter bij elkaar.’
‘Na anderhalf jaar twijfelen werd ik wakker met een paniekaanval toen ik op vakantie met vriendinnen was. Er moest iets veranderen, en ik durfde de stap niet te zetten, ook al wist ik het antwoord. Toen heb ik een break van twee weken ingezet om even helemaal, zonder ruis, rustig te kunnen nadenken. Veel geschreven in die tijd, maar bleef twijfelen. Vriendin vroeg op een gegeven moment: “En wat nou als je bij hem blijft en gewoon voor hem gaat? Wat voel je dan?” Toen voelde ik me zo beklemd, dat ik ’t toen ging verbreken. We zijn niet met ruzie uit elkaar gegaan. Ik voelde het al een langere tijd niet meer; ik was ons ontgroeid, maar overall – onze kernwaarden matchten niet meer.’
‘Ik heb ook wel eens gedacht: is dit alles? Of: zijn we niet meer gewoon vrienden? Maar toch altijd gedacht: maar hij is zo leuk. Dus toch gebleven en nu al veertien jaar heel erg gelukkig. Maar was dus meer vanuit ‘is dit het nou’ en niet omdat hij een manipulatieve mafklapper was, want dat is altijd een recept voor een gedoemde relatie.’
‘Toen ik geen seks meer wilde en mij lichamelijk niet meer aangetrokken voelde tot die persoon.’
Verliefd op een goede vriend? 'Raap de moed bij elkaar!'
Liesbeth is schrijver en podcastmaker (van onder andere De Dienst en Dag voor Dag), en sinds een jaar digitale kroegbaas. Ze woont in Amsterdam met haar poes Disco, was in een vorig leven altijd op reis, en als ze later groot is hoopt ze de helft van het jaar op een Italiaanse heuveltop te wonen.
