Kan een leugen om bestwil of ga je voor radicale eerlijkheid? Wat betekent eerlijkheid en wanneer mag je iets voor jezelf houden? Het zijn vragen die psycholoog Frederique Bicker dagelijks in haar praktijk voorbij hoort komen. Interessant, zo vond ook journaliste Corine Koole. Is eerlijkheid dan de enige basis voor een goede relatie?
Corine Koole en Frederique Bicker maken samen de podcast Schaduwliefde over geheimen in de liefde.
Een geheim is een fascinerend onderwerp dat voor flinke opschudding kan zorgen binnen relaties. Laten we voorop stellen dat er gradaties zijn in geheimen. Gaat het om een langdurige affaire waar elke laatste vrijdagavond van de maand wordt afgesproken in een hotel, of gaat het om een nietsbetekenende kus met een buurman op het dorpsfeest?
Bicker en Koole zijn het erover eens dat je in een relatie niet letterlijk alles van elkaar hoeft te weten. Koole schetst het als twee cirkels: “De cirkels overlappen elkaar voor een gedeelte, dat visualiseert de relatie die er is, maar daarbuiten ben je ook je autonome zelf en leef je je eigen leven waarin jij je ding doet.” Wil dat zeggen dat je die kus met de buurman voor je kunt houden? Het ligt genuanceerder.
Is informatie achterhouden net zo erg als liegen? “Een leugen kan soms ook goed zijn voor een relatie”, stelt Koole. Ze vraagt zich af of het ook voordelig kan zijn voor een huwelijk wanneer iemand af en toe met de buurman kust. “Het is toch mogelijk om een fijn huwelijk thuis te hebben, zonder dat je man weet dat je met de buurman zoent?”
Psycholoog Bicker beaamt dat een affaire iemand goed kan doen. Je kan lekkerder in je vel gaan zitten; je voelt je zelfverzekerd, je voelt je gezien en jouw seksleven krijgt een nieuw leven. Maar, je hebt ook een relatie en daarin liegen veroorzaakt verraad. “Een zoen met je buurman kan je wel degelijk een boost geven”, vertelt Bicker, “maar wat niet goed voor je relatie is, is dat je daarover liegt. De pijn zit ‘m vaak in het verraad.”
Bicker adviseert om met elkaar over deze onderwerpen te praten. Bespreek in hoeverre vertrouwen en eerlijkheid van belang zijn. “Wat betekent vertrouwen in jullie relatie en wat wil je met elkaar delen? Als je hierover praat dan weet je ook eerder wanneer je liegt en wanneer je een geheim gaat dragen”. In haar praktijk spreekt Bicker met stellen die niet altijd zitten te wachten op de waarheid van de partner over iets dat maanden geleden een keer is gebeurd.
Dit kun je voorkomen om vooraf met elkaar in gesprek te gaan over jullie kijk op deze thema’s. Volgens Bicker is het vooropgesteld een persoonlijke keuze of je iets wel of niet deelt. De één geeft de voorkeur aan radicale eerlijkheid, terwijl de ander liever bepaalde dingen voor zichzelf houdt. Bicker raadt aan om altijd eerst bij jezelf na te gaan wat de drijfveer is om een bepaalde waarheid te delen. “Waarom wil je eerlijk zijn? Wat wil je eigenlijk vertellen.”
Eerlijkheid creëert veiligheid. Als je weet dat de ander oprecht is in wat hij of zij doet, kan dat het vertrouwen versterken. “Om volledig eerlijk te zijn tegenover de ander, moet je je veilig genoeg voelen om de waarheid te delen”, legt Bicker uit. “Als je weet dat de ander hysterisch reageert en de relatie meteen beëindigt bij de minste misstap, denk je twee keer na voordat je iets vertelt.” Eerlijkheid en vrijheid kunnen prima naast elkaar bestaan, maar dit vereist een stevig fundament. “Als er ruimte is voor een constructieve dialoog, dan is dat een enorm krachtig aspect van de relatie.”
Communicatie, praten, communicatie en nog meer praten. Het is heel cliché, maar Bicker en Koole zijn het er over eens dat eerlijkheid een onwijs belangrijke basis is voor een goede relatie. “Wanneer je goede communicatie hebt binnen je relatie, wanneer er vertrouwen, openheid en eerlijkheid is, dan kun je best vertellen dat je eens met de buurman hebt gezoend”, concludeert Koole.
“Dat doet soms pijn, maar dat verwerk je samen”, vertelt Bicker. “Je checkt bij elkaar in en bespreekt hoe je deze situatie aanpakt. Je weet van elkaar hoe je erin staat, wat wel kan én wat niet”. En dan hup, door naar het volgende crisismoment in de relatie, want ook dat hoort er soms gewoon bij.”
‘Hij ging uitgerekend op mijn verjaardag met die vrouw op zakenreis’
