Veel leerlingen wachten op dit moment in spanning op dat ene telefoontje. Zo ook Raeven Haverkamp (27) zes jaar geleden; zij zakte maar liefst vier keer voor haar eindexamen.
Toch liet ze het er niet bij zitten en haalde ze de vijfde keer tóch nog haar eindexamen vwo. Raeven: “Ik wilde vooral voor mijzelf bewijzen dat ik het kon. Maar toen ik het had gehaald, kon ik nog niet echt trots zijn. Dat kwam pas later.”
Raeven beschrijft in een post op Linkedin (onderaan deze pagina) hoe ze zes jaar geleden ‘voor de zoveelste keer met ontiegelijke zweethandjes zat te wachten op dat ene telefoontje: was het deze keer wel gelukt?’. Het hele jaar door haalde Raeven gemiddeld een zeven voor haar vakken op het vwo. Maar als het dan aankwam op de eindexamens, haalde ze dat gemiddelde volledig onderuit en kwam ze uit op een onvoldoende. Dat gebeurde niet één keer, maar vier keer.
Ze had last van faalangst, en daar hielp de grote school waar ze op zat niet bij. “De bovenbouw van het vwo vond ik verschrikkelijk. Als dorpsmeisje kon ik maar niet aarden op die veel te grote school. En daar kwam die faalangst nog bij.” Na twee keer achtereen gezakt te zijn, mocht Raeven via het volwassenenonderwijs haar eindexamen opnieuw doen. Maar ook toen zakte ze. “Ik was er zo klaar mee. Daarom besloot ik mij in in te schrijven voor de mbo-opleiding Marketing & Communicatie aan het Aventus.”
Het is dankzij een docent van het mbo dat Raeven het zelfvertrouwen krijgt dat ze het allemaal wél kan. Hij zei: “Raeven, je komt er wel. Zie je mbo als een vangnet en blijf zo lang je wil nog springen, maar het komt goed.” Vanaf dat moment gaat ze als een speer. Haar mbo rondt ze binnen anderhalf jaar versneld af en tussendoor doet ze alsnog haar eindexamen vwo. En dat werkt: ze slaagt met een 8 gemiddeld.
Als ze eenmaal het verlossende telefoontje krijgt, zorgt dat niet voor algehele vreugde. “Heel stom. Ik voelde me niet meteen trots. Ik dacht meer: hèhè, nu kan alle stress overboord. Het voelde ook dubbel. Mijn studiegenoten waren inmiddels klaar met hun vervolgopleiding en ik had nu mijn eindexamen. Als ik in één keer geslaagd was, was ik misschien ook al klaar geweest.”
“Maar het heeft zo moeten zijn. Zonder mijn mbo was ik hier niet terecht gekomen. Dankzij mijn stage via het mbo werk ik nu in de marketing en dat is echt superleuk. Mijn moeder zei ook altijd dat het waarschijnlijk met een reden gebeurt. Het komt vast goed, zei ze dan. Ik dacht alleen: mensen zullen wel denken… wat heeft ze er lang over gedaan.”
“Maar ik had ook al na de derde keer eindexamen kunnen stoppen. Ik heb wel doorgezet. Ik wilde aan mijzelf bewijzen dat ik het wel kan. En toen ik het gehaald had, zei de directeur van mijn werk: ‘En wat wil je nu verder?'”
Raeven vindt dat ze dan al zo hard heeft gestreden voor haar eindexamen vwo dat ze het jammer vindt als ze niet doorstudeert. Dat is waarom ze alsnog aan een vervolgopleiding begint. “Nu doe ik de deeltijdopleiding Toerisme Management en ga ik één avond per week naar school. De rest van de tijd werk ik.”
“De reden dat ik mijn verhaal deel is om te laten zien dat je er links- of rechtsom ook wel komt. Er hangt zo veel af van dat ene moment, dat vind ik jammer. Er zijn zo veel mensen die na dit moment met een rotgevoel blijven zitten. Maar dat hoeft niet. Natuurlijk mag je balen, dat deed ik zelf ook lang en vaak, maar het is ook een beetje een achterhaald schoolsysteem.”
“En ik zal vast niet de enige zijn bij wie dit gebeurt. Er moet toch een examencommissie zijn die voor mensen met faalangst iets kan regelen? Dat is ook het geval voor mensen die blind zijn of dyslexie hebben. En misschien is dit niet te vergelijken met elkaar, maar faalangst is ook een soort handicap.”
“Ik zou het gewoon mooi vinden als het erom gaat hoe ver je al bent gekomen als je eenmaal tot het eindexamen komt. Je hebt al bewezen in de jaren daarvoor dat je het kan. Anders was je daarvoor ook al blijven zitten. Dat is ook al een prestatie.”
Kim Buitenhuis schreef boek over falen: 'Toen ik stage ging lopen, had ik enorme belangst'
