In haar beslissing om aan kinderen te beginnen, speelde vooral haar omgeving een grote rol. Als klein meisje had Pauline niet de droom moeder te worden, maar was ze er ook niet echt op tegen. Ze zag moeder worden vooral als een bijna onontkoombaar onderdeel van het leven, een fase die vanzelf zou komen. Anders dan haar zus, die van jongs af aan al verkondigde kinderloos door het leven te willen.

Barbecue

Nadat Pauline op haar 21ste trouwde, bestonden de eerste drie jaar vooral uit onbezorgd genieten met haar vriendenkring. “Ik herinner me de barbecue waarbij één van de stellen verkondigde in verwachting te zijn. ‘Ik moet er niet aan dénken’, zei ik zachtjes – uiteraard nadat ik ze gefeliciteerd had – en de rest van de vrienden viel me daarin bij. Nog geen jaar later waren er negen baby’s in die groep. Toch voelde ik zelf nog steeds totaal geen behoefte om eraan te beginnen.”

Haar schoonmoeder begon steeds vaker te hinten. Dus toen Paulines man aangaf ook kinderen te willen, besloot ze het toch te proberen. “Ik was jong, naïef. Ik dacht: ik hoor nooit van mensen dat het moederschap tegenvalt, dus misschien komt het gevoel bij mij nog wel. Ik liet me leiden door de sociale druk en het perfecte plaatje dat ik om me heen zag. Tussen mijn oudste twee kinderen zit maar veertien maanden, want ik wilde het dan ook meteen goed doen. Eigenlijk had ik veel beter moeten nadenken over waar ik aan begon.”

Moederschap

De nieuwe situatie met kinderen beviel haar in eerste instantie goed. Ze werkte niet buitenshuis, en het moederschap bleek een welkome afleiding naast het huishouden. Pauline: “Ik vond het heerlijk, thuis een beetje keuvelen. Maar toen de oudsten in hun Duplo-fase belandden, vond ik dat zó vreselijk. Dat kabaal de hele tijd, met ook nog een baby in huis – ik trok het niet. Als er vriendjes kwamen spelen, zonderde ik me af met een boek op de bank. Ik was geen moedergans die meteen opsprong als een kind riep dat het dorst had en heb nooit in brabbeltaal met mijn kinderen gecommuniceerd. Zelfstandig dingen doen, dat was wat ik ze zo snel mogelijk wilde leren.” Dat ze tóch ruimte had voor een vierde, kwam doordat de oudsten inmiddels naar de basisschool gingen.

Eva en Djoeke twijfelen of ze kinderen willen: 'Kinderopvang is als een tweede hypotheek'Lees ook

Contact

Na een huwelijk van vijfentwintig jaar scheidde Pauline. Nu woont alleen haar jongste dochter nog bij haar thuis. Haar zonen (18 en 20) wonen bij hun vader en haar oudste dochter heeft haar eigen huis. Contact met het uitwonende kroost verloopt voornamelijk via WhatsApp. “Soms heb ik weken geen contact met ze. We hebben geen ruzie, het loopt prima tussen ons, maar de behoefte om wekelijks of vaker contact te hebben is er niet. Onze band lijkt meer op vriendschap dan op die tussen moeder en kind. Dat werkt beide kanten op. Als we een keer allemaal bij elkaar zijn, ben ik na twee uur helemaal kapot. Het vreet zoveel energie.”

Dat is altijd zo geweest, vertelt Pauline. Gingen de kinderen op kamp of een week met iemand mee op vakantie? Prima, vond ze. “Ik heb er nooit naar verlangd ze na zo’n trip weer terug te zien, ik zag er eerder tegenop. Ze waren bij thuiskomst dan zo hyper, dat ik er na tien minuten alweer genoeg van had en weg wilde. Ik heb ze zelden gemist, die keren zijn op één hand te tellen. Bij het legenestsyndroom kan ik me echt helemaal niets voorstellen.”

Kleinkinderen

Paulines kinderen hebben op hun beurt geen kinderwens. Als het aan Pauline ligt, blijft dat ook zo. “Kleinkinderen? Liever niet. Ik heb in de opvoeding van mijn kinderen altijd benadrukt dat ze hun eigen weg moeten volgen en moeten doen wat in hun aard ligt. Vergeet wat de rest van de wereld van je vindt, ook als het aankomt op kinderen. Ik raad het ze niet af, maar zeg wél dat als het niets voor hen is, ze er echt niet aan moeten beginnen. Ik had het geloof dat bij mij het moedergevoel wel zou groeien als de kinderen er zouden zijn, maar dat gebeurde niet. Die illusie wil ik ze bij voorbaat vast ontnemen, zodat ze zich minder snel laten afleiden door de verwachtingspatronen van hun omgeving.”

Spijt

Pauline realiseert zich dat er nog steeds een taboe heerst op haar gevoel en merkt vaak weerstand als ze erover praat. “Dat doe ik nu vooral met een paar goede vriendinnen, die overigens allemaal wél gek zijn op hun eigen kinderen. Zij waarschuwen me weleens dat ik moet oppassen dat mijn kinderen mijn uitspraken niet horen, omdat het funest zou zijn voor hun zelfbeeld. Dat is ook de reden dat ik mijn verhaal alleen anoniem vertel: ik wil niet dat zij via-via geconfronteerd worden met mijn gevoelens.”

Toch wil ze haar ervaringen met het moederschap delen, omdat ze vindt dat ook deze kant van de medaille getoond moet worden. “Ik ben blij dat mijn kinderen er zijn en gun ze het allerbeste, maar als ik ze niet zou hebben gehad, had dat niet het einde betekend van mijn geluk.”

Het legenestsyndroom: 'Het besef dat je niet écht meer nodig bent maakt het zo moeilijk'Lees ook

*De naam van Pauline is gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie. Dit artikel verscheen eerder op LINDA.