Steffi de Pous helpt via haar stichting ‘Because We Carry’ moeders die op de vlucht zijn. Steffi: ‘Net als iedere moeder, willen ook zij het beste voor hun kind, dat ze naar school kunnen en gelukkig zijn’.
Het is Moederdag, de dag waarop moeders centraal staan. Steffi: “Een mooi moment om moeders op de vlucht, die net zoveel van hun kinderen houden, onder de aandacht te brengen.”
Het is 2015 als Steffi besluit te gaan helpen in een tentenkamp vol met vluchtelingen op het Griekse eiland Lesbos. “Ik had een normaal leven, een normaal huis, een normale baan, maar na mijn terugkeer kon ik die aansluiting niet meer vinden. Ik ontdekte dat ik, ook al ben ik maar een kleine schakel, effectief kan bijdragen door mijn handen uit de mouwen te steken en hulp te bieden.”
In Nederland gaat Steffi meteen aan de slag. Samen met een groep vrienden zamelt ze babydragers in, zodat gevluchte moeders hun kinderen veilig op de borst kunnen dragen. “Elke moeder wil haar kind dichtbij zich, vooral in onveilige situaties”, zegt Steffi. “Deze moeders leggen enorme afstanden af, zonder kinderwagen, lopend, met hun kleintjes vaak in de armen, op zoek naar veiligheid.”
En zo begint het voor Steffi. “Ik richtte de stichting Because We Carry op, zodat we met meer mensen samen moeders op de vlucht kunnen helpen”, vertelt ze. In Nederland, Athene en op Lesbos ondersteunen zij gevluchte moeders door het inzamelen van spullen, het organiseren van activiteiten en het bieden van de benodigde hulp.
Acht jaar later heeft Steffi zelf drie kinderen van zeven, vijf en twee jaar oud. “Moederliefde is universeel. Iedere moeder wil het beste voor haar kind, maar voor moeders op de vlucht is dat vaak onmogelijk”, zegt ze. “Ze missen essentiële benodigdheden zoals luiers, flesjes, kinderwagens en speentjes, die nodig zijn om optimale zorg te bieden. Ik weet uit ervaring hoe moeilijk dat is; ik gebruikte zeven luiers per dag, terwijl zij het soms met één luier per 24 uur moeten doen. Dat kan niet.”
Steffi met haar zoontje. Tekst loopt door onder de foto.
De stichting zorgt ervoor dat ze deze spullen wel krijgen, maar ze delen ook voedselpakketten uit of doen de boodschappen voor ze. En dan is er nog een ander probleem, namelijk de eenzaamheid waarmee deze moeders worden geconfronteerd. “Als je gevlucht bent en aankomt in een vreemd land, mis je je vriendinnen, je eigen moeder, je gemeenschap”, legt Steffi uit. “Het is cruciaal dat deze vrouwen weer opgenomen worden in een groep en ergens bij horen. Samen vormen wij daarom een community.”
Op Lesbos heeft de stichting in het vluchtelingenkamp een grote tuin ingericht waar diverse activiteiten worden georganiseerd, zoals beautymiddagen en dansworkshops. Ook regelen ze clowns om honderden kinderen een middag vol plezier te bieden, zodat ze even kunnen vergeten dat ze gevlucht zijn. “Een vluchtelingenkamp voelt vaak koud en kil. Als je dan weer onder de mensen bent en kunt kletsen, ben je even vrij van je zorgen”, vertelt Steffi.
“De moeders die vluchten doen dat in de hoop op een beter leven voor hun kinderen,” zegt Steffi. “Ook zij willen dat hun kind naar school gaat, schone kleding draagt, het niet koud heeft en lekker kan eten. Als ik ’s ochtends de haren van mijn dochter borstel met anti-klit spray en kan kiezen uit 25 kleuren elastiekjes, denk ik aan de moeder die ik laatst in een van de tenten zag. Zelfs in de somberheid van haar omgeving, borstelde en vlocht zij de haren van haar dochter. Ook zij wil dat haar dochter zich mooi voelt. Dat raakte me diep.
Maar ik herinner me ook de moeder die van het voedsel dat ze in het kamp kreeg— en dat oprecht echt vies is — toch iets lekkers probeerde te maken voor haar kinderen. Zo voegde ze er nog een paprika of een tomaat aan toe om het net wat smakelijker te maken. Ook voor haar kinderen is het eten van hun moeder nog altijd het allerlekkerst.”
Steffi in het vluchtelingenkamp op Lesbos. Tekst loopt door onder de foto.
“Ik ben zo dankbaar dat we in Nederland een veilige situatie hebben en voor veel kinderen geldt dat we ze kunnen geven wat ze nodig hebben. Maar tegelijkertijd weten mijn kinderen dat dit niet vanzelfsprekend is. Zo gaf mijn dochter onlangs een van haar rokjes aan me om aan een van de kinderen van de gevluchte moeders te geven. ‘Ik heb er drie,’ zei ze, ‘en twee is echt meer dan genoeg.’ Dat vind ik geweldig.”
“In Nederland hebben we het vaak over vluchtelingen in termen van cijfers en afkortingen, waardoor we het menselijke aspect uit het oog verliezen. Zo noemen we alleen reizende kinderen ‘AMV’ers’ (alleenstaande minderjarige vreemdelingen), wat erg onpersoonlijk klinkt. Of het feit dat we een asielzoekerscentrum tot AZC afkorten, terwijl we dat voor het woord aardappelschilmesje, dat evenveel letters heeft, niet doen.
Of het gegeven dat veel vluchtelingenkampen voor dertig tot veertig procent uit kinderen bestaan. Dit weten veel mensen niet. Ook zij willen een lolly, tv kijken en spelen, net als onze kinderen dat willen. Door alles af te korten of het alleen maar over statistieken te hebben, halen we elke vorm van emotie en dus de kans op verbinding en empathie eruit.
En wat ik ook belangrijk vind om te benadrukken, is dat alle mensen die ik tegenkom, in het land van herkomst goede banen hadden; ze waren bijvoorbeeld hoteleigenaren, dokters of chefs. Door oorlog en geweld moesten ze noodgedwongen de overtocht maken, samen met hun kinderen op zoek naar veiligheid. Iedereen die vlucht, brengt zijn of haar talenten, passies en dromen met zich mee. Allen geven aan graag te willen werken. Niemand wil eindeloos zijn hand ophouden.”
Vooral op Moederdag is het belangrijk om even stil te staan bij de situatie van deze moeders, vindt Steffi. “Net als elke moeder willen zij een goed leven voor hun kinderen, houden ze zielsveel van hen, en krijgen ze die liefde even sterk terug. Stel je voor dat het ons overkomt, bijvoorbeeld in het geval van een watersnoodramp, dan hebben wij ook hulp nodig”, zegt ze.
“Realiseer je hoe het zou zijn om met je kinderen in een tent van twee bij twee meter te liggen, dat je niks meer van jezelf hebt en ook niets meer over de omstandigheden te zeggen hebt. Hoe zou jij je voelen als dat jou overkwam?
Ik begrijp dat we niet tegen iedereen kunnen zeggen: ‘Kom maar bij ons.’ Ik leef niet in een droomwereld, maar als je recht hebt op bescherming, laten we dan menswaardige opvang bieden, zodat iemand zich kan blijven ontwikkelen. Juist op Moederdag hoop ik dat we onze deuren en harten kunnen openen en onze zienswijze kunnen verbreden voor moeders op de vlucht. Moederliefde is universeel en daarbij draait het vooral om liefde,” aldus Steffi.
Video van een van de moeders op de vlucht waarin ze vertelt over haar baby van negen weken oud, die ze verloor tijdens haar vlucht op de boot. Bekijk hier haar hartverscheurende verhaal.
Vrijwilliger Steffi de Pous over nieuwe kamp op Lesbos: 'De kinderen zijn veilig'
