Dag en nacht klaarstaan, alles regelen, de boel in goede banen leiden en alle ballen hoog houden. In de rubriek ‘Met de mantel der liefde’ vertellen mantelzorgers hoe het écht is om te doen wat ze doen. Deze week: mantelzorger Nanne (31).
Nanne heeft twee zusjes die allebei veel zorg en aandacht nodig hebben. Lilli (28) heeft het syndroom van Down en Veerle (26) heeft PDD-NOS en een verstandelijke beperking.
Trigger warning: hieronder volgen beschrijvingen van alcoholmisbruik en huiselijk geweld.
“Ik wist als kind niet beter en hielp mijn moeder gewoon in huis en met mijn zusjes”, vertelt Nanne. Door de verslavingsproblematiek van haar vader komt er ook extra zorg op haar schouders terecht. “Dat is er van jongs af aan zo ingegroeid.”
Door het alcoholmisbruik is haar vader onvoorspelbaar en moet hij twee keer zitten vanwege huiselijk geweld. “Je bent je er bewust van dat het niet normaal is, maar tegelijkertijd is het ook de orde van de dag en ga je gewoon door. Dat ik twee zusjes had met een beperking was wel bekend naar buiten toe, maar dat mijn vader verslaafd was niet. Mijn moeder en ik waren daardoor heel erg op elkaar aangewezen.” Nog steeds zijn ze heel close, vertelt Nanne liefdevol. “Ik kan altijd bij haar terecht.” Met haar vader heeft ze op dit moment geen contact.
Inmiddels woont Nanne in Utrecht, terwijl haar moeder en zusjes nog in Arnhem wonen. “Ik ben daar wekelijks om mijn moeder te ondersteunen en voor de leuk natuurlijk. Door mijn zusjes geniet ik van de kleine mooie dingen en we kunnen om de simpelste dingen lol hebben. Van deur tot deur ben ik ongeveer een uur onderweg, maar dan blijf ik vaak slapen om er een paar dagen achter elkaar te zijn.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Jonge mantelzorgers worstelen vaak met schuldgevoel als ze gaan studeren en het ouderlijk huis verlaten. Dat was voor Nanne niet anders. “Ik wilde eigenlijk thuis blijven, maar de studie die ik wilde doen was in Utrecht. Mijn moeder moedigde me aan om toch op kamers te gaan en te genieten van mijn studententijd. Dat heb ik uiteindelijk gedaan, maar het was naast ontzettend leuk ook onwijs moeilijk.”
Purser Christel is mantelzorger voor dochter (23) en moeder (84): 'Iedereen moet door kunnen als ik weg ben'
In die tijd worstelt Nanne met tegelijkertijd in Utrecht en in Arnhem willen zijn. “De zorgen blijven bestaan en ik vond het moeilijk om deels zonder hen mijn leven te leiden. Het was pittig, maar ook de beste beslissing. Ik ben heel dankbaar voor mijn moeder die me het laatste zetje gaf”, vertelt ze.
“Mijn zusjes kunnen bepaalde dingen wel zelf, zoals aankleden en eten”, legt Nanne uit. “Lilli kan veel als je haar aanstuurt en duidelijke taakjes geeft, Veerle vindt dat moeilijker. Zij heeft een disharmonisch profiel, dat betekent bij haar dat ze slimmer is dan dat ze sociaal is. Daarin loopt ze tegen haar beperking aan en heeft ze ook hulp bij nodig.” Recent is Nanne in Arnhem gaan werken, waardoor ze nu ook doordeweeks wat vaker bij haar familie kan zijn. Dan doet zij de ochtendroutine en zorgt ze dat Lilli en Veerle klaar zijn om naar dagbesteding te gaan.
Het gezin zit nu weer in wat rustiger vaarwater, maar een aantal jaar geleden, tijdens de coronaperiode, kreeg Nanne’s vader keelkanker. Zelf kreeg ze vervolgens een burn-out en daarbovenop kreeg haar moeder een herseninfarct. “Ik ging elke dag met mijn vader mee naar het ziekenhuis. We hadden al een rare band en dan ging het ook nog slecht met hem, dus het was sowieso een ingewikkelde tijd. Erna was er door de zorg en werk geen tijd om op adem te komen, dus viel ik uit. Tijdens mijn burn-out kreeg mijn moeder een herseninfarct.”
Gelukkig gaat het nu een stuk beter met iedereen. “Mijn moeder is goed uit de herseninfarct gekomen. Soms, als ze gestresst is, komt ze wat moeilijker uit haar woorden en ik heb de regeldingen overgenomen.” Ze zijn al een tijd opzoek naar een geschikte plek voor Lilli en Veerle. “Mijn moeder wordt steeds ouder en haar lichaam is op door de intensieve zorg. Door haar hersenbloeding werden we met de neus op de feiten gedrukt.”
Het kan best eenzaam zijn om te mantelzorgen, zegt Nanne. “Als er wat met mijn moeder gebeurt, dan is het extra zwaar. Ik heb wel een lieve vriend, maar die kan nooit helemaal begrijpen hoe het is om mantelzorger te zijn.” Nanne is adviseur informele zorg, dus ziet in haar werk ook veel jonge mensen die zorgverantwoordelijkheid hebben en eenzaamheid ervaren. “Mensen begrijpen de situatie vaak niet. Er is tegen mij ook weleens gezegd dat ik niet voor mijn zussen hóéf te zorgen, maar die keuze heb ik gevoelsmatig niet.”
Hoe het met haar moeder en zusjes gaat, bepaalt ook grotendeels de keuzes die Nanne maakt in haar eigen leven. “De zorgen zijn levenslang en in elke fase loop je weer tegen nieuwe dingen aan. Je moet er altijd rekening mee houden, dat was met studeren zo en nu ook met werk en in mijn relatie. Zo woont mijn vriend bijvoorbeeld in Londen. Ik zal nooit die kant op kunnen verhuizen, dus mijn zorgsituatie bepaalt ook voor een deel ons leven samen.” Soms vindt ze het overweldigend dat ze haar leven lang de zorg zal dragen, op andere momenten kan ze het heel goed relativeren. “Elk huisje heeft z’n kruisje.”
Nanne pleit voor begrip voor mantelzorgers. “Met een beetje begrip kom je al heel ver. Mantelzorg is toch blijvend in veel situaties en het is al verlichtend als het simpelweg gezien wordt.”
Ze wil daarnaast benadrukken dat je óók mantelzorger bent als je zorgt voor iemand met verslavingsproblematiek. “Ik voelde lang schaamte door de situatie met mijn vader, maar ik wil van dat taboe af. Het is ook heel zwaar om voor iemand met een verslaving te zorgen. Die mantelzorgers kunnen we slecht bereiken omdat ze vaak niet door hebben dat ze mantelzorger zijn.” Om die reden vertelt Nanne ook haar verhaal: “Durf om hulp te vragen, je bent niet alleen.”
Mogen wij ook jouw mantelzorgverhaal opschrijven? Mail dan een korte beschrijving naar lezer@linda.nl met als onderwerp ‘Mantelzorg’ en vermeld je telefoonnummer. Mocht je liever anoniem je verhaal willen doen, dan kan dit uiteraard ook.
Voel je je onveilig in je eigen huis of heb je het gevoel dat iemand in je omgeving in een onveilige situatie verkeert? Je kunt Veilig Thuis 24/7 bellen op 0800 2000 voor advies of om een melding te maken. Ook kun je hen anoniem chatten. Heb je te maken met direct gevaar, bel dan 112.
Kamp jij of iemand in je omgeving met verslaving of andere psychische klachten? Bel, chat, app of mail gratis en anoniem met een hulpverlener van MIND Korrelatie via mindkorrelatie.nl of 0900-1450.
Jellie (56) zorgt voor haar man met vroege dementie: 'Ik ben al zo'n 15 jaar mijn partner aan het verliezen'
