Ze doet er alles aan om hem te helpen, maar toch verliest Milou* de grip op haar zoon. Al sinds zijn twaalfde zit Joep* in een zorginstelling waar hij vaak wegloopt en op straat hangt. Na meerdere vergrijpen belandt hij in de jeugdgevangenis.
“Ik zou hem op zijn donder moeten geven omdat hij te laat thuis komt van het stappen, in plaats van hem achter moeten laten in een gevangenis.”
De band tussen Milou en haar zoon is erg hecht, ondanks moeilijke gebeurtenissen in zijn jeugd. “Joep heeft veel meegemaakt met zijn vader, die ook nog eens onverwachts overleed”, vertelt ze. “En hij had het erg moeilijk op school. Vanaf zijn achtste volgde ik al therapieën met hem vanuit huis, maar dat was niet voldoende. Sinds zijn twaalfde woont hij in een zorginstelling, omdat zijn problematiek zo complex is.”
Na onderzoek blijkt Joep zwakbegaafd en erg beïnvloedbaar. “Hij is zeker vijftig keer weggelopen bij de zorginstelling. Daarbij had hij slechte vrienden die misbruik van hem maakten. Ze hebben hem zelfs een keer bedreigd met een pistool.” Eerst haalt Joep kleine boevenstreken uit, maar dat verandert snel naar criminele activiteiten zoals het stelen van scooters.
Langzaam maar zeker verliest Milou de grip op haar zoon. Dat gaat haar niet in de koude kleren zitten: ze heeft veel nachtmerries en paniekaanvallen. “Niet alleen ik, ook hijzelf, was bang dat hij in de jeugdgevangenis zou belanden. Ik heb meerdere malen tegen de medewerkers van de zorginstelling gezegd dat het de verkeerde kant op ging. Met die zorgen werd naar mijn mening niks gedaan: Joep moest maar wachten tot er ruimte was voor de juiste zorg.”
Destiny (19) werd 18 in de jeugdzorg: 'Ik moest alles ineens zelf doen'
Na zijn zoveelste diefstal is de maat vol. Joep moet vier maanden naar de jeugdgevangenis. Hij is dan zeventien. Haar reactie? Niet verbaasd. Het zat eraan te komen, maar natuurlijk blijft het schrikken. “Ik dacht: nu gaan we écht een pad op waar we eigenlijk niet willen komen. Ik ben nooit boos op Joep geworden, maar was wel teleurgesteld. Het lijkt alsof het hem steeds overkomt, dus ik voelde vooral medelijden met hem.”
En dan ziet het leven van Milou er ineens heel anders uit. Terwijl andere gezinnen in het weekend naar de Efteling gaan, bezoekt zij haar zoon in de jeugdgevangenis. “Het is heel heftig, want je komt daar aan en ziet grote hekken met prikkeldraad. Alle deuren achter je gaan meteen op slot, je moet jezelf legitimeren en laten detecteren. Al die stappen om je eigen zoon te mogen zien. Zelfs een tekening die hij van zijn zusje krijgt, wordt gecontroleerd.”
Het is een zware periode vol stress. “Hij zat op dezelfde afdeling als zedendelinquenten en moordenaar. Ik ben heel vaak bang geweest dat hij daar neergestoken zou worden.”
Daardoor is niet alleen Joep getraumatiseerd, maar ook Milou. “Het alsmaar moeten vechten voor je zoon en bang zijn dat het mis gaat, valt heel zwaar. Ik zou hem op zijn donder moeten geven omdat hij te laat thuis komt van het stappen, in plaats van hem te moeten achterlaten in een gevangenis.”
Alberto Stegeman confronteert leiding zorginstelling Groningen in 'Undercover in Nederland'
Maar Milou schaamt zich niet voor haar zoon. “Veel lotgenoten zijn bang voor het oordeel van een ander. Ik keur de acties van mijn zoon af, maar hem zélf als persoon niet”, vertelt ze stellig. En over de opvoeding kan ze kort zijn: “Tuurlijk voel ik me schuldig. Als moeder twijfel je toch of je het beter had kunnen doen. Ik ben ervan overtuigd dat je als ouder niet alles goed doet, maar ik heb mijn best gedaan. We hebben veel meegemaakt, en Joep heeft dat geen plek kunnen geven. Met dit gedrag als resultaat.”
Sinds een aantal weken krijgt Joep jeugdzorg. Uiteindelijk zat hij nog zes maanden langer in de jeugdgevangenis, omdat er bij jeugdzorg eerst nog geen plek voor hem was. “Dat vonden we erg zwaar en oneerlijk.”
Nog een jaar jeugd-tbs hangt boven zijn hoofd. En bij nog één misstap, gaat hij voor vier jaar de gevangenis in. Dat maakt Milou heel erg bang voor de toekomst. “Het liefst bind je hem vast, maar dat gaat niet. Nu probeer ik het een beetje los te laten: hij moet het toch écht zelf doen. Maar Joep geeft gelukkig zelf aan dit nooit meer te willen.”
*Milou vertelt haar verhaal anoniem. Haar echte naam en de naam van haar zoon zijn bij de redactie bekend.
Carlijn werkt als gevangeniszuster met zware criminelen: 'In de wijkverpleging loop je meer gevaar'
