Liesbeth Rasker (34) runt een Instagram-café waar elke maandag duizenden vrouwen (en een handvol mannen) elkaar advies geven. Speciaal voor LINDA. licht de kroegbaas een gespreksonderwerp toe. Deze keer: uitdovende vriendschap.
In aflevering 9: ‘Mijn beste vriendin en ik begrijpen steeds minder van elkaar, en ik erger me alleen nog maar aan haar. We zien elkaar ook nauwelijks meer. Moet ik het laten uitdoven of actief uitmaken?’
Vorige week hadden we het over liefdesverdriet, maar een verbroken liefdesrelatie is natuurlijk niet de enige reden voor een gebroken hart. Vriendschappen zijn minder duidelijk afgebakend in ‘aan’ of ‘uit’, en dat maakt ze des te gevoeliger voor allerlei complexe sociale situaties én hartpijn. Want wanneer je met een liefdespartner uit elkaar groeit, dan zal er een punt komen dat je met elkaar gaat praten, en tot de conclusie komt dat jullie je levens vanaf nu ieder voor zich voortzetten. Dat is duidelijk, en je weet in principe daarna ook allebei wat de spelregels zijn. Maar zo’n gesprek is er bij vriendschappen veel minder vaak. Nee, in plaats daarvan zien jullie elkaar steeds minder, vervagen jullie langzaam uit elkaars leven, worden grote gebeurtenissen niet meer automatisch gedeeld, is het ongemakkelijk bij verjaardagen omdat je diegene liever niet uitnodigt, maar dat voelt ook weer zo definitief, maar ja het is wel jóuw verjaardag. Kortom, gedoe.
Ik heb het aan beide kanten van het spectrum meegemaakt. Er was de vriendin waarvan ik dacht dat we voor altijd waren, zo dol was ik op haar. We kenden elkaar van werk, en het was eigenlijk vanaf het eerste moment raak. Ook buiten werk zagen we elkaar, we deelden zo goed als alles, soms leek het wel op een liefdesrelatie, zo hecht waren we. Althans, zo zag ik het. Want toen dat werk voor ons allebei stopte, was dat voor haar ook min of meer het einde van de vriendschap. Steeds weer zegde ze onze eetafspraken af zonder zelf met een nieuwe datum te komen, het contact werd steeds minder, ik voelde heel duidelijk dat ze afstand aan het nemen was – en vond dat verschrikkelijk. Hoe het allemaal precies liep weet ik niet meer, maar er was op een gegeven moment wel een soort confrontatie, waarin ik haar vroeg waarom ze deed wat ze deed. Daar had ze haar redenen voor, er bleken haar allerlei dingen dwars te zitten, soms van jaren terug, en ook dingen aan mijn karakter vond ze niet meer leuk. De vriendschap in de vorm die er was hoefde voor haar niet meer. We zijn altijd aardig tegen elkaar gebleven, komen elkaar nog wel eens tegen, en ik verwijt haar ook niets. De dingen lopen zoals ze lopen. Maar soms mis ik haar nog steeds, denk ik nog: maar we waren écht heel leuk samen.
Dat ik haar niets verwijt komt ook doordat ik haar wel degelijk begrijp, want met een andere vriendschap heb ik precies in haar positie gezeten. Door een bepaalde aanvaring realiseerde ik me dat de intense vorm die er tot dan toe was, mij eigenlijk meer kostte dan opleverde. Zij en ik zijn inmiddels wel weer dichterbij elkaar gekomen, maar de vriendschap die er ooit was is het niet meer geworden. Daar voel ik me geregeld schuldig over, want in die situatie ben ík degene die aan de rem trok, en zeker in het begin heeft dat haar vreselijk veel verdriet gedaan.
Dit alles om te zeggen: vriendschappen zijn hartstikke complex. Levens veranderen, niet iedereen kun je voor altijd bij je houden, hoe verdrietig dat soms ook kan zijn. Dus ik snap de vraag van onze kroeggenoot heel goed, en het leverde veel reacties op. Komen ze.
‘Eerlijk? Laten doodbloeden/verwateren. Erover praten maakt het nooit beter. Accepteren dat we allemaal veranderen en groeien, en soms in tegenovergestelde richting. En dat dat niet erg is. Andere vriendschappen groeien gewoon met je mee. En: je komt in je leven heel veel leuke mensen tegen. Verspil geen energie aan vriendschappen die niet meer werken.’
‘Soms is het voor beiden gewoon klaar, maar als het een vriendschap is die je eigenlijk (wellicht in een iet wat andere vorm) zou willen behouden: spreek het uit. Kijk of er nog iets “te redden” valt. De meeste vriendschappen zijn niet voor altijd, en dat is oké. En soms komen vrienden op een later moment terug in je leven, wanneer jullie weer meer op één lijn zitten. Denk dat het, met bijna alle soorten relaties, beter is om dingen te stoppen voordat het alleen maar negativiteit/ergernis/ frustratie is geworden.’
‘Aangeven dat je wat afstand voelt en dat je zelf voelt dat de vriendschap in de jaren is veranderd. Gewoon eerlijk en luchtig houden. Het hoeft niet einde vriendschap te betekenen. Je kan allebei oke zijn met die afstand en misschien bloedt het dood. Dat zegt genoeg over de status van de vriendschap.’
‘Ik ben het afgelopen jaar aan het ‘afsluiten’ met twee, ooit besties van me. Ik ben alle fases van rouw doorgegaan maar merk dat het steeds beter gaat. Ik zie in dat het niet meer mijn plek is en dat het ok is om door te gaan. Geen (zelf)verwijten of iets maar gewoon tijd voor iets anders.’
‘LOSLATEN! Oh lord, wat had ik dat soms eerder moeten doen. Iets met ouder en wijzer?’
‘Vraag jezelf af; kost het energie of brengt het energie? Kost ’t energie, neem afscheid. Dat kan op een lieve manier maar soms moet je gewoon duidelijk zijn. Zorg wel voor jezelf dat je er een punt achter zet. Dragging is a bitch.’
‘Easy als het van beide kanten verwatert maar super moeilijk als jij de enige lijkt te zijn die dit voelt. Ik heb een keer uitgesproken naar een vriendin dat elkaar zien voor mij niet meer hoeft. Moeilijkste ooit! (Bijna dan.) Gaf wel enorme opluchting, soms nog wat schuldgevoel maar vooral duidelijkheid voor beiden. Ik zou ook niet willen dat iemand met tegenzin bevriend is met me!’
'Tijd heelt alle wonden, wanneer minuten uren lijken is dat een verdomd pijnlijk medicijn'
Liesbeth is schrijver en podcastmaker (van onder andere De Dienst en Dag voor Dag), en sinds een jaar digitale kroegbaas. Ze woont in Amsterdam met haar poes Disco, was in een vorig leven altijd op reis, en als ze later groot is hoopt ze de helft van het jaar op een Italiaanse heuveltop te wonen.
