In de rubriek ‘Monumentje’ interviewen we iemand die een ode wil brengen aan een overleden geliefde, vriend of familielid. Vandaag herdenkt Ellen (38) haar tweelingzus Maartje.
“Ik was veel te jong om echt te beseffen wat er gebeurde”, vertelt Ellen in gesprek met LINDA.
Wanneer Ellen over haar tweelingzus Maartje praat, is één ding heel duidelijk: de eeneiige tweelingzussen waren onafscheidelijk. “Maartje en ik waren altijd samen, sliepen op dezelfde kamer, hadden dezelfde vriendinnen en deelden dezelfde hobby’s. Onze grootste gedeelde passie was handbal.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Op een zaterdagavond in september kwam Maartje terug van een middag kermis in Someren met vriendinnen. “Ze brachten haar naar huis omdat ze plotseling moeite had met lopen. De volgende ochtend bleek dat ze een blauwe plek ter grootte van een hand op haar bovenbeen had.”
De alarmbellen gingen meteen rinkelen bij haar ouders. “Ze gingen direct naar de huisartsenpost, ondanks dat het zondag was. Daar moest ze bloedprikken. Diezelfde avond stond de huisarts al voor onze deur: het was niet goed. De volgende ochtend werden we al in het ziekenhuis verwacht.”
Ze krijgen te horen dat Maartje Acute myeloïde leukemie (AML) heeft. Dit is een gevaarlijke vorm van bloedkanker, waarbij het beenmerg in korte tijd te veel afwijkende witte bloedcellen aanmaakt. “Ik was zelf op stap toen ze het nieuws kregen. Mijn vader zat op de bank te wachten tot ik thuis was. Dat deed hij nooit, dus ik wist meteen dat er iets was. Nadat hij het had verteld ging ik naar onze slaapkamer, waar Maartje al lag. Dat was een heel verdrietig moment.”
Ellen en Maartje zijn op dat moment slechts 14 jaar oud. “Ik was veel te jong om echt te beseffen wat er gebeurde. Op die leeftijd heb je weinig meegemaakt, weinig van de wereld gezien. Maar als er op zondag iets gebeurt en je vervolgens op maandag al naar een specialistisch ziekenhuis moet, heb je natuurlijk wel door dat er iets goed mis is.”
En toen begon de rollercoaster. “Maartje startte met chemokuren en verloor haar haren. Maar een pruik? Die hoefde ze niet. Ze zei altijd: ‘Ik kan er niets aan doen dat ik dit heb, dus dan ben ik maar kaal.'”
Tekst gaat verder onder de foto.
“De behandelingen sloegen aan en het vooruitzicht was positief. Maar er was een beenmergtransplantatie nodig”, vertelt Ellen. Bij chemotherapie worden zoveel mogelijk kankercellen vernietigd, maar daardoor ook het beenmerg. Een beenmergtransplantatie vervangt het zieke beenmerg door gezonde stamcellen, zodat het lichaam weer normale bloedcellen kan aanmaken.
Een donor hiervoor vinden is moeilijk als deze niet in de eigen familie zit, maar zowel Ellen als haar broer kwamen in aanmerking. Omdat Ellen en Maartje een eeneiige tweeling zijn, kozen ze voor haar broer. “Een paar dagen voor de transplantatie gingen ze opnieuw bloedprikken, om te kijken of het nog steeds zo positief was.” Maar niets was minder waar. “Alles was terug.”
Van de periode erna herinnert Ellen zich niet veel. “Wat ik nog heel goed weet, is dat Maartje, sterk als ze was, direct aan de dokter vroeg hoe groot de kans was dat ze zou genezen. Die kans was er niet.” Een behandeling zou enkel levensverlengend zijn, maar dat wilde Maartje niet.
“Het was de kwaliteit van leven die Maartje voor ogen had. Ze wilde niet herinnerd worden als het zieke meisje dat aan de slangetjes zat, maar gewoon als Maartje. Daarom besloot ze, samen met haar ouders, zich niet meer te laten behandelen. Met carnaval stond ze ineens in het café, en ook bij het handballen was ze gewoon weer in de sporthal te vinden. Aan de ene kant was het fijn dat ze dit kon doen, maar het was ook een klap voor iedereen. Het feit dat ze dit kon, betekende namelijk ook dat ze niet meer beter zou worden.”
Bianca (41) is uitbehandeld: 'Weten dat je binnenkort doodgaat, is best eenzaam'
Met stichting Make A Wish zou het gezin een weekendtrip maken naar Disneyland Parijs, maar dat liep anders. “Maartje twijfelde of we wel moesten gaan. Ze voelde zich niet lekker en was bang dat ze het niet vol zou houden, dus bleven we thuis. Die zaterdag, dat we eigenlijk in Disney zouden zijn, overleed ze.”
Ellen, die gewend was alles met haar tweelingzus te doen, was ineens alleen. “Het was altijd wij, ik sprak niet eens in de ik-vorm. Dat moest ik echt leren. Ik heb best veel geblokt van die periode en ben me gaan storten op handballen (jong-Nederland, red.) en school. Ik wilde gewoon een normale puber zijn, maar ik ben veel te vroeg volwassen geworden door wat er is gebeurd.”
Doordat Ellen alsmaar doorging, heeft ze het verlies nooit echt verwerkt. Pas tien jaar later begint haar verwerking met EMDR-therapie. “Op het begin vond ik dat lastig, want ik dacht dat je door EMDR de herinnering kwijt zou zijn. Dat is niet zo, alleen de emoties die samengaan met die herinnering worden minder zwaar. Ik had geleerd om altijd door te gaan en ineens moest ik stilstaan bij mijn gevoel, maar het heeft me uiteindelijk wel geholpen om het meer een plek te geven.”
Omdat Ellen ten tijde van de begrafenis nog zo jong was, is ze daar destijds minder bij betrokken. Iets wat ze achteraf jammer vindt, maar ook logisch, omdat haar ouders haar wilden beschermen. Vier en een half jaar geleden kreeg ze een ’tweede kans’. Ze besloten om Maartje op te graven en alsnog te cremeren. “Dat was heel waardevol. Ik was zelf bij het opgraven, vervolgens hebben we haar verplaatst naar een kleiner kistje. Het was bizar om te zien hoeveel er in de loop der jaren nog te zien was. Zelfs de rozen die erbij lagen waren nog rood”, vertelt Ellen.
“We hebben tekeningen van mijn kinderen erbij gedaan, ik heb een brief geschreven en sieraden toegevoegd en de kist opnieuw gesloten. Men vroeg me of ik haar wilde dragen, en dat wilde ik heel graag. Daarna reden we langs mijn ouderlijk huis. Dat was heel bijzonder: we waren na al die jaren weer even samen iets aan het doen.”
Ter nagedachtenis aan Maartje van Maris: 16 april 1986 – 3 maart 2001
Wil jij ook het verhaal vertellen van jou en je overleden dierbare? Mail je naam, leeftijd, telefoonnummer en in een paar zinnen je verhaal naar lezer@linda.nl onder vermelding van ‘Monumentje’.
3 x Monumentje: 'Op dat moment staat alles stil, de hele wereld stond op z’n kop'
