Vanaf het moment dat zijn echtgenote zei dat ze niet meer wilde leven, deed Antwan Wiersma (nu 46) er alles aan om samen met haar hulp te vinden. Tevergeefs. Toen Michèle uiteindelijk uit het leven stapte, bleef Antwan achter met een tweeling van 4 jaar.
“Ik was zo gefocust op haar, dat ik amper bezig was met wat dit met míj deed”, vertelt de weduwnaar aan LINDA.nl.
Het is februari 2014 als Michèle met tranen in haar ogen thuiskomt van haar werk. “Ze zei: ik ga even wandelen. En ze kwam niet terug. Uiteindelijk werd ik gebeld door de partner van Michèles beste vriendin; zij had haar gebeld. Toen ik haar zelf uiteindelijk te pakken kreeg, klonk ze verward. Ze zei: ‘Ik hou zo veel van je, maar ik kan niet meer’. Dat kwam als donderslag bij heldere hemel, tot dan toe leek er niks aan de hand.”
Nog diezelfde avond belandt Michèle via de huisarts en de crisisdienst op de PAAZ-afdeling van het ziekenhuis. Een paar dagen gaat het goed, maar dat duurt niet lang. “De keer erna bij de crisisdienst kwam het hoge woord eruit: ze wilde niet meer leven. Ik viel bijna van mijn stoel. Ik dacht: waar héb je het over? Ik was niet boos, maar ik snapte het gewoon niet.” Antwan en Michèle hebben op dat moment een tweeling van 3 jaar.
Tyson (24) verloor beste vriend aan zelfdoding: 'Hij heeft ons de plek nog laten zien'
De wil om uit het leven te stappen blijkt al lang aanwezig bij Michèle. “De psycholoog zei: ‘Met een aantal gesprekken los je dit niet op’. Maar andere hulp kwam er ook niet. Soms was er een intake, maar daar kwam niks concreets uit voort omdat er geen sluitende diagnose was. Ik had totaal geen ervaring met de ggz en snapte niet waarom er maar geen behandeling startte. Als je je been breekt, zijn er toch ook protocollen voor wat er moet gebeuren?”
“Ik wilde snappen waarom mijn vrouw niet geholpen werd, maar niemand kon het me vertellen”, zegt Antwan. “Ze zeiden alleen dat ik niet voor hulpverlener moest spelen, maar welke rol ik dan wél kon vervullen werd me niet verteld. Je wordt ook een beetje bang gemaakt – voor zover je dat nog niet was. Ze zeiden: ‘Als Michèle naar huis komt, moet je alle gevaarlijke materialen verstoppen’. Dan lag alles ineens op míjn bord. Als er dan iets mis zou gaan, had ik blijkbaar toch iets laten rondslingeren.”
“Ik zorgde voor de kinderen, ging naar mijn werk én probeerde om te gaan met mijn suïcidale vrouw. Dat was intens, maar niemand van de hulpverleners vroeg hoe het voor mij was. Ik voelde me vaak eenzaam; blijkbaar wist niemand wat er precies aan de hand was en ik bleef hoop houden op een goede afloop. Dus kon ik mijn verhaal alleen met een select groepje mensen delen.”
Ook op de gesloten psychiatrische afdeling doet Michèle meerdere pogingen om uit het leven te stappen. “Soms waren er zelfs nachtelijke zoekacties omdat ze niet was teruggekeerd op de afdeling. Ze deed veel pogingen, maar overleefde het steeds weer. Na elke poging werd de wanhoop groter – en ondertussen wachtten we op een diagnostisch onderzoek dat hoop kon brengen voor een passende behandeling. Zelfs toen ze meerdere pogingen had gedaan, zeiden hulpverleners dat het maanden zou duren tot er kon worden gekeken naar wat er aan de hand was. Michèle had haar vertrouwen in de hulpverlening allang opgegeven. Na haar eerste poging was ze een grens over gegaan; er was in haar optiek geen weg meer terug.”
In de kliniek mogen hun zoontjes niet op bezoek komen, maar op de intensive care, waar Michèle meerdere keren ligt na een suïcidepoging, wel. “Ik heb mijn zoontjes een keer meegenomen naar het ziekenhuis, toen ze daar net binnen was gekomen. Ik wilde dat ze onze prachtige jongens zou zien en dat dit haar zou bewegen om voor het leven te kiezen. De intens verdrietige blik in haar ogen toen ze wakker werd, zal ik nooit vergeten. Zij wilde dit ook niet zo. Ze zat gevangen tussen liefde en wanhoop.”
Ook Antwan zit in een enorme tweestrijd, vertelt hij. “Aan de ene kant wilde ik haar onvoorwaardelijk steunen, ook als ik haar daarvoor moest laten gaan. Je kunt niemand dwingen om te leven. Maar ik wilde ook dat ze gelukkig en gezond oud zou worden, en dat onze kinderen met hun moeder zouden opgroeien. Ik heb haar zelfs eens gevraagd waarom ze mee was gegaan in het trouwen en kinderen krijgen als ze al zo lang niet meer wilde leven. Ze zei: ‘Ik had zo gehoopt dat dat een verschil zou maken’.”
Student uit Netflix-docu over seksueel misbruik op 23-jarige leeftijd overleden door suïcide
“Ik heb voor zover ik wist alles gedaan om haar naar het leven toe te laten bewegen”, vertelt Antwan, “maar ze zei: ‘Als ik nu niet ga, komt de wens later terug. Dan zijn de kinderen ouder en hebben we helemaal de poppen aan het dansen’. Ze offerde zichzelf op zodat wij een doorstart konden maken, vond ze. Ze was vastbesloten, ik kon niks meer doen. Je staat erbij en je kijkt ernaar.”
Uiteindelijk lukt het Michèle inderdaad een einde aan haar leven te maken. “Toen de politie de straat in kwam rijden, wist ik genoeg. Maar ook toen was ik alleen maar met haar bezig: haar wens was in elk geval uitgekomen. Later realiseerde ik me pas wat dit voor mij zou betekenen, en dat ik het aan de kinderen moest vertellen.”
De vraag hoe hij het aan zijn zoontjes moest vertellen, hield hem al langer bezig. “Ik dacht steeds: hoe ga ik dit uitleggen? Je kunt driejarigen moeilijk vertellen dat mama er het liefste niet meer wil zijn. Ik probeerde steeds een zo goed mogelijk beeld van hun moeder bij hen achter te laten. Na Michèles overlijden ben ik naar een rouwconsulent gegaan om te vragen hoe ik de kinderen hierin het beste kon begeleiden. Zij liet me allereerst inzien dat ik goed voor mezelf moest zorgen om er voor de jongens te kunnen zijn.”
Om betekenis te geven aan zijn ervaringen en een bijdrage te leveren aan zelfdodingspreventie heeft Antwan stichting Aurora opgericht. De stichting creëert een beweging die bijdraagt aan een betere ondersteuning van naasten en nabestaanden. Voor deze activiteiten is Antwan genomineerd voor de Shakingtree Award 2022, die door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wordt toegekend aan mensen die op een positieve manier aandacht vragen voor verbetering in de zorg.
“Naasten zijn een onderbelichte doelgroep in de hulpverlening”, merkt Antwan. “Ze hebben vaak ondersteuning nodig, maar realiseren zich dat niet omdat ze voornamelijk met de ander bezig zijn. Dat wil ik veranderen. Als alleen al duidelijk wordt waar mensen terecht kunnen voor ondersteuning, is dat al heel wat.”
Wil je meer informatie over stichting Aurora, zoek je ondersteuning of wil je helpen? Op voorkomzelfdoding.nl/hulp vind je waar je terechtkunt.
Worstel je met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand anders? Praat er dan over. Bel 0800-0113 of ga naar www.113.nl. Stichting Zelfmoordpreventie is 24 uur per dag en zeven dagen per week bereikbaar.
In de nieuwe LINDA.nl-podcast ‘113 met Sofie’, een samenwerking met 113 Zelfmoordpreventie, gaat Sofie van der Enk onder meer met Splinter Chabot en Ronald Giphart over dit onderwerp in gesprek. Luister hier mee.
Belinda over vriendin die suïcide pleegde: 'Ze zag geen enkele uitweg meer'
