Annelien is pas veertig en heeft parkinson. Afgelopen week was ze te zien in Het mooiste meisje van de Klas. Wat je vooral zag was een sportieve, enorm gemotiveerde en positieve vrouw die er alles aan doet om haar ziekte onder controle te houden. En met succes.
Annelien Oosterbaan (40) bereidt zich voor op de Iron Man (70,3 mijl) in juni 2024 in West-Friesland: “Ik ben wel een geval apart.”
Samen met vrienden en familie keek Annelien de uitzending van het Mooiste Meisje van de Klas (1 december op NPO1) terug op haar hockeyclub in Rotterdam. “Het raakte me meer dan toen ik het alleen bekeek voor het programma. Iedereen was diep ontroerd. Mijn oudste dochter, Philine van twaalf, zat tegen me aan en kroop steeds dichter tegen mijn oksel. Dat emotioneerde me. Ik besefte dat alles wat ik deelde over de toekomst veel indruk maakte op iedereen. Het portret toont precies wie ik ben en hoe het is, en de reacties van anderen ontroerden me.”
In de uitzending zien we Annelien in ijskoud water van 15 graden zwemmen, terwijl presentator Jaap Jongbloed haar aan de kant opwacht. Terwijl Annelien zit na te beven, stelt Jaap haar de eerste vragen. Ze vertelt hoe cruciaal sport voor haar is: “Als er iets is waarmee je grip kunt houden op je ziekte, dan grijp je dat met beide handen aan. Ik heb ervaren hoe sporten daarbij helpt en hoe belangrijk het is. Het is alles voor me. Sporten helpt de ziekte af te remmen, geeft je zelfs een beetje vrijheid terug en houdt je zowel fysiek als mentaal fit.”
Ook haar vader heeft parkinson, waarbij de impact van de ziekte al duidelijker zichtbaar is. In de uitzending zien we hoe Annelien haar vader aanmoedigt om in beweging te blijven. Tijdens hun wandeling, met haar vader achter een rollator, stimuleert ze hem om meer te sporten en rechtop te lopen. Haar vader noemt haar zijn ‘externe geweten’ en zegt: “Als jij langskomt, weet ik weer dat ik moet sporten.” Annelien benadrukt het dilemma bij parkinson: “Je weet dat bewegen belangrijk is, maar soms mist het initiatief en krijg je jezelf niet in beweging. En als bewegen al moeilijk gaat, wordt het nog lastiger. Hij heeft echt een stok achter de deur nodig, zoals een sportklas waar men op je rekent.”
Foto van Annelien en haar vader Herman Oosterbaan. Tekst loopt door onder de foto.
Na de uitzending ontving Annelien talloze reacties, waaronder een uitnodiging van een bokstrainer uit Den Bosch. Hij nodigde Annelien en haar vader uit voor een boksles. “Dat vond ik zo mooi. Dus binnenkort gaan we daar naartoe, en hopelijk wordt hij weer wat mobieler.”
Maar Annelien doet naast het zwemmen en boksen ook aan hockey, fietsen en hardlopen, en ze staat op het punt om in juni volgend jaar een triatlon (halve Ironman) te voltooien. “Ik ben wel een beetje een geval apart”, vertelt ze. “Sporten heb ik altijd al leuk gevonden, en nu moet het gewoon. Ik zoek voortdurend naar nieuwe uitdagingen en stel mezelf doelen, zoals het lopen van wedstrijden. Ik koppel mijn inspanningen ook aan het goede doel voor parkinson, omdat het essentieel is om geld op te halen voor onderzoek.” Zelfs haar drie oudste kinderen (Annelien heeft vier kinderen in de leeftijden van 1, 8, 10 en 12 jaar) deden vorig jaar mee aan de Kids Run in Rotterdam en zamelden ook geld in voor de strijd tegen deze ziekte.
Foto van de kinderen (de drie jongste zijn van Annelien) na het voltooien van de Kids Run van Rotterdam en veel geld ophaalden voor ParkinsonNL. Tekst loopt door onder de foto.
Ook doet ze regelmatig flikflaks in de uitzending, maar dat is niet zomaar. “Het geeft me het gevoel dat ik nog fit ben. Nu kan ik zelfs een handstand doen en van daaruit doorklappen naar een brug. Een meisje op het plein voor mijn huis heeft me dat geleerd. Soms droom ik dat ik het niet meer kan. Het lijkt erop dat ik het doen van flikflaks associeer met jong zijn.”
Dankzij een enorme bak aan medicijnen, is de ziekte nog niet zo zichtbaar. Maar als ze een pil vergeet, dan gaan haar handen al snel trillen. Haar arts zegt dat ze oud kan worden met parkinson, maar die informatie biedt haar weinig houvast. “Hoe dan? Hoe kan ik, terwijl mijn fysiek achteruitgaat, net zo oud worden als andere vrouwen? Hoe ga ik er dan in godsnaam bij lopen? Mijn doel is niet om zo oud mogelijk te worden, maar om zo fit mogelijk te blijven. Onderzoeken richten zich tot recent nog niet op de impact van sport op de ziekte, en dat besef is nieuw. De toekomst is onzeker. Ik heb parkinson, en niemand weet hoe het zal verlopen. Ik leef gewoon dag voor dag.”
Sporten goed voor je brein? Klopt, maar dan moet je óók dit doen
Helaas moest Annelien na haar diagnose stoppen met haar werk als gynaecoloog. Maar bij de pakken neerzitten ging ze niet. Ze schoolde zich om tot verzekeringsarts en is ambassadeur voor ParkinsonNL. Daarnaast richt ze zich als hoofdonderzoeker van het ‘Vrouw en Parkinson project’ aan het Radboud UMC op de specifieke problemen die vrouwen met de ziekte ervaren. “Ik zet me vooral in voor onderzoek naar de invloed van hormonen op vrouwen met parkinson. Door alle mooie reacties op de uitzending ben ik nu nog meer gedreven om me hiervoor in te zetten. Hoe meer vrouwen hierover weten, des te meer kunnen we helpen en kennis vergaren.”
Toch was het niet heel eenvoudig om weer opnieuw te beginnen. Zo kon ze na haar diagnose geen verzekeraar vinden die met haar een arbeidsongeschiktheidsverzekering wilde afsluiten. “Een verzekeraar zei zelfs: ‘Een huis dat in brand staat, kun je niet verzekeren, mevrouw’. Dat was weinig empathisch. Ik ging van een veelbelovende professional met talloze carrièrekansen naar een risico voor werkgevers met moeite om aan het werk te komen. Het zou mooi zijn als werkgevers zich meer inzetten om chronisch zieken in dienst te nemen. Arbeidsongeschiktheid komt niet van de ene op de andere dag. Ook oudere werknemers worden soms onnodig aan de kant geschoven. Iedereen roept om inclusiviteit, maar in de praktijk gebeurt het nog te weinig.”
Met veel plezier kijkt ‘het mooiste meisje van de klas’ terug op haar deelname aan het programma. “Dat de makers van het programma zo’n prachtig portret van mijn leven hebben kunnen maken, vind ik echt bijzonder. Maar het belangrijkste is dat mensen er iets aan hebben en alle aandacht voor parkinson is welkom. Alleen op deze manier kunnen we deze rotziekte de wereld uit krijgen.”
View this post on Instagram
Wat doet zwangerschap met parkinson? Gynaecoloog Annelien gebruikte zichzelf als proefkonijn
