Je bent eind 30 en opeens besef je: ik krijg misschien geen kinderen. Zo ga je er als vrouw mee om als je ongewenst kinderloos bent.
“Ik ergerde me kapot aan alle adviezen en tips. Ik hoef niet gefixt te worden”, zegt Janneke Meijers, die workshops aanbiedt over ongewenste kinderloosheid.
Of er nou een medische oorzaak is of dat hét er gewoon niet van is gekomen, veel vrouwen zijn ongewenst kinderloos. En voor veel van hen is dat een bittere pil. En eentje waar weinig bij wordt stilgestaan.
In sommige gevallen leidt dat tot grote problemen, zoals stuklopende relaties of neerslachtigheid. Voor veel anderen is het een sluimerend gevoel van onvervuldheid en eenzaamheid. Er zijn psychologen die zich specialiseren in de begeleiding van vrouwen die hiermee kampen. En Stichting Freya is ook een goede bron voor stellen die te maken hebben met onvruchtbaarheid.
Dit bericht op Instagram bekijken
Janneke Meijers (40) is ervaringsdeskundige. Zij helpt vrouwen door ze te begeleiden in het zelfonderzoek naar het niet krijgen van een kind en wat dat betekent voor hun identiteit en voor hun vrouw-zijn. Zij pleit voor het doorbreken van het taboe op kinderloosheid.
Een belangrijke tip van Janneke is dat vrouwen die ongewenst kinderloos zijn, niet gefixt willen worden. “Het is belangrijk dat we onszelf en elkaar hierin gewoon accepteren. Ik hoef niet gefixt te worden, maar wil gewoon gezien en gehoord worden.”
Vrienden en familie maken het vaak niet gemakkelijker door te focussen op het ‘oplossen van het probleem’, zegt Janneke. “Teksten als: ‘Het kan heus nog wel, het is nog niet te laat. Heb je al gedacht aan dokter X in België, aan (alternatieve) behandeling Y of aan adoptie?’ Dat doet zeer.”
Van kinds af aan krijgen we volgens Janneke al ingeprent dat relaties de norm zijn en dat daar over het algemeen kinderen bij horen. Daardoor is er veel druk en hebben mensen er moeite mee om te accepteren als kinderen krijgen om welke reden dan ook niet lukt. “Die maatschappelijke associatie, dat bij volwassen worden een kind hoort, die mogen we loslaten.”
Een andere tip van Janneke is om toe te geven aan jezelf dat je een kinderwens hebt, maar misschien geen kinderen zult krijgen. “Ik had altijd het idee over kinderen: dat gebeurt gewoon, want dat is hoe het hoort. Door toe te kunnen geven dat ik géén kinderen had kon ik ook beginnen met het te doorvoelen. Die pijn was echt niet zomaar iets. Dat was een oergevoel. Maar het doorvoelen geeft uiteindelijk vrijheid.”
Al in haar eerste dagboeken schreef Janneke over kinderen krijgen. En toen was ze ‘opeens’ 36, had ze geen relatie en ging ze naar de dokter voor een praatje over de mogelijkheden. Die zei: ‘Dan moet je tempo maken als je dat nog wilt’. Het was heel pijnlijk, zegt Janneke, om haar kinderwens volledig te voelen en zich te realiseren dat die niet vervuld zou worden.
Het gaat om jezelf accepteren als een kinderloze versie van jezelf. “Mijn leven zonder kinderen is rijk en vervullend én er is een gemis, maar dat mag er zijn.”
Verder is het volgens Janneke ontzettend belangrijk om jezelf de tijd te geven om te rouwen. “Om in golven van jezelf te mogen jammeren om het plaatje dat je wellicht voor je had. Geen kindje te voelen in de buik, geen moedermelk te geven, je ouders geen kleinkind te geven, je schuldgevoel dat jouw kindje niet geboren zal worden.”
Rouw is ook een belangrijk onderdeel van de workshops die ze organiseert. Die ervaring met elkaar delen kan volgens Janneke helpen bij het helingsproces.
Verder gaan de vrouwen met elkaar op onderzoek naar wat het voor hen betekent om vrouw te zijn ‘als het baren uitblijft’. En er is ook ruimte om met ademtechnieken en lichaamswerk emoties als verdriet en boosheid de ruimte te geven.
Volgens Janneke is kinderloosheid voor veel vrouwen géén bewuste keuze. Op haar workshops komen vrouwen af met uiteenlopende verhalen. Van medische oorzaken, tot partners die onvruchtbaar zijn, tot ethische redenen (meer mensen op een al overvolle planeet) tot ‘opeens was het te laat’.
“Elke keer als ik menstrueerde dan dacht ik: daar gaat weer een eitje. Door het uitblijven van kinderen bekroop me een gevoel van zinloosheid.” Daarbij kwamen ook allerlei vragen op die ze nu gebruikt om vrouwen te helpen, zoals: ‘Loop ik nu iets essentieels mis? Wat betekent het voor mij om geen kinderen te hebben? Waar ga ik nu van dromen?’.
Joost Kadijk: 'Mannen lijden (net zoals vrouwen) enorm wanneer ze ongewenst kinderloos zijn
