Noortje (25) heeft haar zaken goed voor elkaar. Studie bijna klaar, een leuk sociaal leven in de stad en ambities in de sport. Toch is dit comfortabele leven voor haar allesbehalve vanzelfsprekend. Noortje groeide namelijk op met een alcoholverslaafde moeder.
“Ik was als tiener meer haar moeder dan zij de mijne”, vertelt ze aan LINDA.nl.
In de eerste jaren herkent Noortje de verslaving niet direct. Ze ziet vooral een gedragsverandering bij haar (alleenstaande) moeder, als zij zelf elf jaar oud is. “Eerst was ze heel lief en zorgzaam. Ze schilderde en had een kookclub, leuke vrienden. Dat veranderde toen ze steeds vaker ziek werd, en boos was om heel kleine dingen.”
Haar moeder verliest haar baan, isoleert zichzelf en laat de boel thuis steeds meer versloffen. “Ik durfde niet goed vriendinnetjes uit te nodigen vanwege de teringzooi bij ons thuis”, vertelt Noortje. “Als ik thuis kwam van school hing ze meestal lamlendig op de bank, vaak nog in haar badjas.”
Als Noortjes opa en oma kort na elkaar overlijden, zakt haar moeder nog verder weg. “Ze praatte weleens over zelfmoord, maar zei dan dat ze daar het lef niet voor had. Ik werd daar natuurlijk verdrietig van en probeerde extra lief te zijn. Een dekentje over haar heen leggen als ik thuis kwam, haar geruststellen. Ze had mij en mijn broer Tom (toen 17) toch nog? Alles zou goed komen.”
Leonie (49) herstelt van alcoholverslaving: 'Mijn drankje liet me nooit alleen'
Noortjes medelijden en zorgzaamheid slaan na een paar jaar om in boosheid. “Ik was meer haar moeder dan zij de mijne. Ze liep achter met de huur – tot deurwaarders aan toe – en liet mij en mijn broer aan ons lot over. Zij deed nooit wat en zat maar een beetje voor zich uit te staren. Dat leidde regelmatig tot ruzie en dagenlang stilzwijgen.”
Noortje ziet de verslaving van haar moeder lange tijd niet als een ziekte. “Ik dacht dat ze gewoon niet genoeg haar best deed een goede moeder te zijn. Zo voelde het.” Ze vindt haar lui en schaamt zich enorm. “Ze zag er niet uit, net een zwerver. Ik was bang dat de oordelen over haar ook over mij geveld zouden worden. Daarom stortte ik me extra hard op schoolwerk en sporten, wat uitmondde in een eetstoornis.”
Noortje vindt het moeilijk haar emoties te uiten en schaamt zich te erg om ergens aan de bel te trekken. Haar broer woont inmiddels op kamers, thuis komen haar vader, familieleden en vrienden van haar moeder al jaren niet meer langs. “Er waren geen volwassenen die de situatie met eigen ogen zagen en zeiden: dit klopt niet. Het voelde dus vooral heel eenzaam.”
Noortje is 17 als ze haar eerste serieuze vriendje krijgt, met wie ze een keer bij haar moeder wil eten. Als die thuiskomt met de boodschappen, rijden er drie politieauto’s achter haar aan: of ze eerst even een blaastest wil doen. Bij de test tikt haar promillage de 2,5 aan en moet ze een nacht de cel in, strafblad incluis.
Noortje: “Toen was het voor mij klaar, ik had er geen zin meer in. Die avond sliep ik bij mijn vader, en hij vroeg de volgende ochtend of ik misschien ál mijn spullen wilde ophalen en bij hem wilde wonen. Dat hebben we gedaan. Het maakte me verdrietig, maar was tegelijkertijd een enorme opluchting.”
Negentienjarige Sytse was verslaafd aan lachgas: 'Het was overal'
Na haar nacht in de cel gaat haar moeder onveranderd door, afkicken wil ze niet. De twee hebben een aantal maanden geen contact, tot ze in het ziekenhuis belandt. Noortje: “Ze gaf zo vaak over door katers, dat ze gewoon voedingsstoffen tekort kwam. Daarna werd ze verplicht opgenomen in een tehuis, waar ze afkickte.”
Al na de eerste week zonder alcohol ziet Noortje verbetering. “Ze werd vrolijker, ging weer grapjes maken. Dat was mooi om te zien. Helaas kwam vlak na haar ontslag corona, waardoor ze weer vereenzaamde. Ze begon weer te drinken. Wijn in plaats van sterke drank, maar toch.”
Hoewel haar moeder weer drinkt, ziet Noortje de toekomst redelijk optimistisch in. “Ze heeft het mentaal nu moeilijk. De pandemie en Korsakov maakten het niet makkelijker. Maar ze laat wél thuis maatschappelijke hulp toe en krijgt om de twee weken bezoek van iemand uit de verslavingszorg.”
Noortje was lang boos, maar begrijpt dankzij therapie ook steeds meer haar moeders kant van de medaille. “Ik nam haar lang kwalijk dat ze mij niet verkoos boven de drank. Nu begrijp ik beter dat haar verslaving echt een ziekte is, geen desinteresse.” Dat haar vader al langer wist van de verslaving en niet eerder ingreep, vindt ze nog altijd moeilijk. “Ik was hartstikke blij toen ik daar weg kon, maar het had veel gescheeld als dat eerder was gebeurd.”
Ze hoopt dan ook dat haar verhaal mensen in een soortgelijke situatie inspireert om hulp te zoeken. “Bel de huisarts, een mentor of vertel het aan iemand die dicht bij je staat. Het is echt fijn om zoiets te kunnen delen en te horen dat jij je niet hoeft te schamen.”
“Met mij gaat het nu goed. Ik ben gelukkig en heb therapie afgesloten. Dus ja, er is zéker een leven na zo’n moeilijke tijd. Ik heb ervan geleerd dat ik verantwoordelijk ben voor mijn eigen geluk.”
Woon jij zelf in een huishouden waar alcohol voor problemen zorgt? Neem dan contact op met Veilig Thuis, via 0800 – 2000 of de online chat.
Wilma (46) was verslaafd: 'Ik stond op met morfine, pakte dan wijn en belde 's middags de dealer'
