Hoofd-halskanker

In 2018 werden in Nederland ruim drieduizend mensen gediagnosticeerd met hoofd-halskanker, zo meldt de Patiëntenvereniging Hoofd-hals. Hiermee komt het de helft zo vaak voor als longkanker, maar twee keer zo vaak als baarmoederhalskanker. Onder deze kankersoort vallen tumoren in het hoofd-halsgebied, met uitzondering van de hersenen en ogen.

Nicky had mondkanker, maar daar kwam ze – mede door de onbekendheid – pas na twee jaar achter. “Het begon in de zomer van 2017, toen ik net was behandeld voor een voorstadium van borstkanker. Dat is me krap langs de kont gegaan, dacht ik nog; ofwel, daar waren ze net op tijd bij. Niet wetende dat me nog veel meer te wachten stond.”

Plekje in mond

Nicky had na de behandeling een raar plekje in haar mond, maar ging ervan uit dat dit een gevolg was van haar lage weerstand. “Ik werd er wel onzeker van. De plek zat op mijn tandvlees boven mijn voortanden. Ik werk met kinderen en die vroegen dan soms zo eerlijk: ‘Wat heb je daar?’ Ik paste mijn glimlach erop aan.”

Na ongeveer een jaar werd het plekje door een parodontoloog weggehaald, in de veronderstelling dat het onrustige weefsel daarmee verleden tijd was. Toen het er in de zomer van 2019 nog steeds zat, ging Nicky naar een gespecialiseerd ziekenhuis. “Daar dachten ze dat het littekenweefsel was, van het ‘weghalen’ van de plek. Er is geen moment aan kanker gedacht, omdat ik alle symptomen miste. Mensen met mondkanker zijn meestal oude rokende mannen die geen gevoel meer hebben in hun tanden. Ze hebben met z’n allen aan mijn tand gehangen, en ik kan je vertellen: dat deed overduidelijk pijn. Ik hoefde me dus geen zorgen te maken. Het zou sowieso geen kanker zijn.”

Late diagnose

Door de onbekendheid van mond-halskanker wordt de diagnose nog te vaak laat gesteld. Zestig procent van de patiënten zit op het moment van de diagnose al in een vergevorderd stadium. Meer dan de helft van deze patiënten overlijdt binnen vijf jaar. Bij de patiënten die in een vroeg stadium worden gediagnosticeerd is daarentegen sprake van een overlevingskans van tachtig tot negentig procent.

In januari 2020 trok Nicky nogmaals aan de bel. “De plek werd raarder en raarder, en ineens kreeg ik een enorm gevoel van onrust.” Via haar parodontoloog kwam ze bij een chirurg die haar zorgen serieus nam. Ook hij zei dat het geen kanker was, maar liet toch een biopt nemen om Nicky’s zorgen weg te nemen.

Lees ook
Judith (39) heeft een tracheostoma en een nieuwe stem: ‘Heftig, maar het went snel’

Mondkanker

6 februari kwam de onverwachte uitslag. “Ik hoor zijn woorden nog steeds in mijn hoofd: ‘Ik heb slecht nieuws, het is niet goed. De cellen zijn kwaadaardig, je hebt mondkanker.'” Een maand later werden zes voortanden en een stuk gehemelte weggehaald. “Gelukkig ben ik gezegend met een dikke neusbodem – wie had gedacht dat dat nog ooit van pas zou komen. Hierdoor heb ik maar een klein gaatje van mond naar neus overgehouden en geen volledig open gehemelte. Als ik mijn tanden poets, komt er soms water door mijn neus, maar dat is dan ook het enige.”

De tumor van anderhalve centimeter kon geheel worden verwijderd, waardoor Nicky ook geen bestralingen hoefde. Ze heeft nu een gebitsprothese dat ze kan vastklikken aan haar kiezen. “Het ziet er hartstikke keurig uit. Ik heb nog nooit zo’n mooie glimlach gehad.”

Bekendheid

Wanneer Nicky niet zo had doorgezet, was de tumor groter geworden. “Dan was waarschijnlijk een zenuw geraakt en had ik wel bestraald moeten worden. En bij bestraling van het neusgebied bestaat de kans dat je je smaak- en reukvermogen kwijtraakt.” Ze wil anderen daarom graag op de hoogte brengen van deze mogelijke bijverschijnselen en verwijst naar een overzicht van de symptomen. “Weet dat dit bestaat. En als je antwoord wil, blijf dan volhouden tot je dat antwoord heb. Laat je niet met een kluitje het riet in sturen.”

Hoewel het fysiek goed gaat, heeft het mentaal veel met haar gedaan. “Mijn vertrouwen in mijn lichaam heeft een ontzettende deuk opgelopen. Kanker heeft de nare gewoonte om niet gewoon te zeggen: nou, dat heb je dan gehad, ik kom niet meer terug. Het blijft onzeker.”

Lees ook
Elines ‘wondje’ bleek tongkanker: ‘Ik kan nu heel veel niet meer eten’

Familie

Hoewel het een moeilijke periode was, heeft Nicky ook iets moois ‘herontdekt’: haar gezin. “Mijn kinderen van 21, 19 en 18 waren vrijwel constant thuis door corona. Aan hen, en mijn man, heb ik zoveel steun gehad. Ik vond het bijna moeilijk om uit dat warme bad te stappen en het normale leven weer te beginnen. Ik ben erg, erg, érg blij met ze.”