Mortuariummedewerker Sabrina Beks (42) houdt van haar werk. Haar dagen bestaan uit het verzorgen van overledenen, rouwbezoeken en het in de kist leggen van dierbaren.
“Dit werk is mijn roeping en ik ben enorm blij dat ik dit voor nabestaanden kan doen”, vertelt ze gepassioneerd aan LINDA.
Samen met een klein team is Sabrina verantwoordelijk voor het mortuarium van Zuylen in Breda. Ook zijn er twee oproepkrachten die stand-by staan mocht er opeens een melding van een overledene binnenkomen. Het mortuarium faciliteert de ruimte voor politie-onderzoek waardoor Sabrina en haar collega’s ook regelmatig te maken krijgen met overledenen die aan een onnatuurlijke en onverwachte dood gestorven zijn.
“Ik was 14 toen mijn oma overleed en eigenlijk is toen het zaadje geplant”, vertelt Sabrina over haar weg naar het werk in een mortuarium. “Er hangt best een idee van ongemakkelijk en gek rond het werk van overledenverzorgers. Ik was nog jong en ben uiteindelijk maar verpleegkunde gaan studeren.” Ze gaat werken in de terminale zorg, maar merkt dat ze het gek vindt om na de dood van haar patiënt de verzorging uit handen te moeten geven.
“Het voelde niet af”, legt Sabrina uit. Daarop besluit ze toch haar droom te volgen. “Ik ben begonnen als oproepkracht voor mijn huidige werkgever.” In de praktijk leert ze het meest, maar ook de nodige opleidingen rondt Sabrina binnen de kortste keren af. “Ik werk nu vijf jaar als overledenverzorger en ben nog elke dag blij met mijn besluit.”
De verzorgingsruimte waar Sabrina veel van haar tijd doorbrengt.
Uitvaartverzorger Eva raakt met bericht over eenzame uitvaart: 'Er is meer aan hem gedacht dan hij had kunnen bedenken'
“Je weet nooit wanneer je dag begint en je dag eindigt”, lacht Sabrina. “Het is echt een way of life“, benadrukt ze. Doordat ze 24-uursdiensten draait weet ze eigenlijk nooit van tevoren wanneer ze aan het werk moet. “Als ik (sociale) afspraken heb in een werkweek weten mensen dat het onder voorbehoud is. Mijn werkzaamheden gaan altijd voor.” Voor de mortuariummedewerkster en haar collega’s staat het werk op nummer een. “Het is geen baantje dat je even tussendoor doet. Dit werk vereist passie en liefde, maar je krijgt er zoveel voor terug.Je moet tegen verdriet, maar ook tegen dingen als geur en beestjes kunnen.”
Voor haar maakt het niet uit in welke staat een overledene in het mortuarium terechtkomt. “Ik blijf de mensen zien als persoon en praat tegen hen terwijl ik ze verzorg. Iedere ochtend zeg ik goedemorgen en iedere avond goedenacht.” Dat ze blij wordt van haar werkt betekent niet dat het af en toe enorm zwaar is. “Ik ben zelf moeder, dus vooral bij kinderen komt het hard binnen, maar ik heb een fijn team waarbij ik altijd terechtkan.”
Sabrina heeft ook wel eens een bekende in het mortuarium gehad. “Ik heb mijn schoonmoeder verzorgd. Het was ontzettend mooi dat ik dat zelf mocht doen.” Ook een bekende die overleed door zelfdoding kwam bij haar terecht. “Dat is schokkend, maar heel bijzonder om iemand te kunnen verzorgen en een laatste eer te kunnen bewijzen.”
De afscheidskamer bij het uitvaartcentrum waar Sabrina werkt.
Dat ze het verschil kan maken voor een nabestaande is een enorme drijfveer voor Sabrina. “Het is soms heel heftig. Vooral de politiemeldingen kunnen onder je huid gaan zitten. Dan is het ook altijd een shock voor de nabestaanden en dat is soms moeilijk om te zien.” In het mortuarium worden ook reconstructies uitgevoerd. Dat betekent dat Sabrina en haar collega’s hun best doen een overledene er zoveel mogelijk als zichzelf uit te laten uitzien.
“We gaan tot het uiterste om te zorgen dat dierbaren afscheid kunnen nemen. Wij zorgen er bijvoorbeeld voor dat na een treinongeluk – wanneer het in sommige gevallen zo is dat het volledige lichaam niet meer toonbaar is – er toch nog een hand of een vinger is die nabestaanden kunnen zien om afscheid te kunnen nemen.”
Niks is te gek voor de mortuariummedewerkers. “We gaan tot het uiterste om de overledene zo goed mogelijk te verzorgen.” Vaak zien mensen hun overleden dierbare pas voor het eerst in het mortuarium nadat het politieonderzoek is afgerond. Het mortuarium begeleidt dan ook deze eerste confrontatie. “Het komt wel eens voor dat de politie de familie voorbereidt dat iemand niet meer toonbaar is, maar wij zorgen er dan toch vaak voor dat we (een deel van) het lichaam kunnen laten zien.”
Sabrina hoopt dat ze door haar verhaal te vertellen de angst en het taboe rondom de dood een beetje weg kan nemen. “Het is natuurlijk niet alledaags, dus ik snap dat het spannend is.” Ze wil benadrukken dat haar werk absoluut niet vies is. “We wassen iemand van top tot teen, daar hebben we de middelen voor. Ze zien er weer picco-bello uit. Dat is echt waar we naar streven, we gaan niet voor minder dan een tien.” Ze is dan ook dankbaar dat ze van haar werkgever de ruimte krijgt het werk zo zorgvuldig te kunnen uitvoeren. “We krijgen de tijd om het zo goed mogelijk te doen voor de overledene en hun familie.”
Aan de mortuariummedewerkster mag je alles vragen, graag zelfs, want ze verschaft graag informatie over haar bijzondere beroep en hoe het allemaal in z’n werk gaat. “Een 5-jarig jongetje vroeg me eens of ik de beugel van zijn overleden zus er wel uit had gehaald. Bijzonder om zo een kijkje in de gedachtegang van een kind te krijgen. Dat is me echt bijgebleven.” Ze hoopt dat ouders hun kinderen niet angstvallig weghouden bij overleden dierbaren. “Luister vooral naar je kind en respecteer hun eigen keuze”, geeft ze mee. “De dood hoort bij het leven en overledenen zijn echt niet vies of eng.”
Patricia (43) liet haar vader opgraven en cremeren: 'Na dertig jaar eindelijk afscheid nemen'
