Een relatie ‘met ruimte’, zo omschrijft Maria haar huwelijk tegenwoordig. Ze is getrouwd met Ralph, samen hebben ze drie kinderen, en daarnaast heeft ze nog een tweede relatie. Net als haar man.
Dat is niet altijd zo geweest; ooit waren ze monogaam. “Ik ben niet op deze aardbol om voor de rest van mijn leven met één man te zijn.”
“Ik was pas zeventien toen ik Ralph ontmoette. Hartstikke jong nog, maar we werden verliefd, kregen een relatie en vervolgens kwamen onze drie kinderen.” Het gezinsleven gaat zijn gangetje, tot Maria op haar 37ste helemaal hoteldebotel wordt op iemand anders. “Dat bleek wederzijds en we begonnen een affaire. Ik was helemaal ondersteboven van mijn minnaar.” Ze houdt haar dubbelleven drie jaar vol, tot haar echtgenoot begint te vermoeden dat er iets speelt en haar daarmee confronteert. “Hij zei dat hij voelde dat er iets aan de hand was en vroeg me ronduit of ik soms iemand anders had.”
Maria geeft haar affaire toe en haar man is woedend. “Hij was vooral boos omdat ik tegen hem had gelogen, niet eens zozeer omdat ik met een ander het bed in was gedoken. Terwijl ik juist bang was dat hij zich bedreigd zou voelen en dat dit het einde van ons huwelijk zou betekenen.” Het tegendeel blijkt waar. “Mijn man stond open voor een gesprek en bleek zich best te kunnen voorstellen dat ik verliefd was geworden op mijn minnaar – ze waren allebei totaal andere mensen. Tot mijn grote verbazing stelde hij vervolgens voor dat ik mijn affaire zou voortzetten, naast ons huwelijk dus. Hij zei: ‘Zullen we kijken of beide relaties naast elkaar kunnen bestaan? Ik heb heel andere dingen te bieden dan hij.'”
Dat haar man totaal niet jaloers of bang om haar te verliezen blijkt te zijn, komt voor Maria als een totale verrassing. “Een fijne verrassing, want voor mij was dit de ideale situatie. Zo kon ik samen blijven met mijn man en hoefde ik ook mijn vriend niet op te geven. We spraken af dat mijn man zich ook open zou gaan stellen voor andere vrouwen en besloten dat we ons huwelijk voortaan zouden zien als ‘een relatie met ruimte’.” Na hun besluit vlamt de liefde tussen Maria en Ralph juist op. “Ik vond het enorm moedig dat hij dit avontuur durfde aan te gaan en ben hem dankbaar dat ik daardoor openlijk van mijn andere relatie kon genieten.”
Corine Koole over monogamie en open relaties: 'Gun elkaar meer dan je misschien gewend bent'
Ook Ralph ‘mag’ vanaf dat moment op zoek naar een tweede partner. Omdat hij het aanvankelijk lastig vindt om het initiatief te nemen, besluit Maria hem daarbij te helpen. “Ik had een extra geliefde en dat gunde ik mijn man ook. Dus moedigde ik hem op de camping aan om in contact te komen met een leuke vrouw. Hij zag onze buurvrouw wel zitten en op een avond stimuleerde ik hem om met haar mee te gaan naar haar tent.” Aanvankelijk heeft Maria niet zo veel last van jaloezie, maar dat verandert als Ralph zijn eerste vriendin krijgt. “Toen hij na een weekend met haar thuiskwam met een grote glimlach op zijn gezicht, was ik tot mijn eigen verbazing stikjaloers. Daar baalde ik enorm van, want ik wilde hem dit ook gunnen. En als ik deze relatievorm wilde, moest ik sowieso met deze gevoelens leren omgaan.”
Om dat te bereiken, legt Maria zichzelf onder de loep. “Jaloezie is een venijnige emotie, die voortkomt uit onzekerheid. Er spookten vragen door mijn hoofd als: is zijn vriendin leuker dan ik, is ze mooier, knapper? Door mijn gevoelens van ongemak, boosheid en verongelijktheid goed te onderzoeken, leerde ik er uiteindelijk mee omgaan. De dynamiek in een relatie met ruimte is sowieso interessante materie voor persoonlijke en relationele ontwikkeling.”
En dat gunt Maria meer mensen. “Het is jammer dat voor veel mensen vreemdgaan een reden is om uit elkaar te gaan. Ik vind het een gemiste kans en de kinderen zijn de dupe. Veel mensen durven niet of nemen de moeite niet bij zichzelf te onderzoeken waar hun jaloezie en bezitsdrang vandaan komen.” Maria herkent zich in het perspectief van relatiepsycholoog Esther Perel. “Zij schrijft dat ‘vreemdgaan een interessante aanleiding is met elkaar op onderzoek te gaan’. Het kan een kantelpunt zijn, een kans voor verdieping en groei van je relatie.”
Carolien Borgers onderzoekt monogamie in 'Over Spel': 'Van Disney-romantiek tot open relaties'
Hun kinderen vertellen ze aanvankelijk niks over hun nieuwe relatievorm. “Als pubers waren ze ook helemaal niet geïnteresseerd in het seksleven van hun ouders. Ze wilden alleen maar dat wij gelukkig bleven met elkaar. We hielden onze andere liefdes dan ook strikt gescheiden van ons gezin. Dat werkte prima, tot het moment dat mijn vriend overleed. Ik had enorm veel verdriet, en was echt in de rouw. Dus toen heb ik de kinderen uitgebreid uitgelegd wat er aan de hand was.” Voor Maria is het een bijzonder donkere periode. “Heel ingewikkeld ook. Ik rouwde bij mijn eigen man om de dood van mijn vriend. Hij was heel lief en zei dat mijn tranen welkom waren bij hem, maar het lukte mij gewoon niet om het met hem te delen.”
Na een jaar van rouwen, besluit Maria dat het tijd is voor een nieuwe liefde. “Op een avond in een café zag ik een aantrekkelijke man aan de bar staan. Ik ben op hem afgestapt en heb hem gevraagd of hij belangstelling had om mijn vriend te worden. Hij was behoorlijk verrast, maar voelde zich gevleid. Ik kreeg zijn visitekaartje en een week later nodigde ik hem uit voor de lunch. Tijdens onze date vertelde ik hem alles. Over mijn relatie met ruimte, mijn overleden vriend, mijn verdriet van het afgelopen jaar én dat ik dus nu weer op zoek was naar een vriend. Hij vond het een uitdagend aanbod en besloot dat hij het wilde uitproberen. Dat is nu tien jaar geleden.”
Een relatie met ruimte, zoals Maria en Ralph hebben, is vooralsnog niet bepaald doorsnee. “Mensen hebben ongetwijfeld een mening over onze relatievorm. In mijn omgeving weet inmiddels iedereen van mijn tweede relatie. Veel bekenden zijn benieuwd hoe mijn man en ik dat aanpakken. Ze zijn nieuwsgierig en fantaseren er soms over om hetzelfde te doen, maar weten niet hoe ze dat moeten aanpakken.”
Het begint in ieder geval met een solide relatie. “Dat is essentieel om zo’n liefdesavontuur aan te gaan. Het is belangrijk dat je elkaar vasthoudt, letterlijk en figuurlijk. Als je dat niet doet, en bijvoorbeeld niet communiceert, dan is de kans groot dat je uit elkaar drijft. Je moet afstemmen, communiceren, aannames verifiëren, inchecken bij jezelf en de ander.”
Maria en Ralph vinden radicale eerlijkheid belangrijk. “We vertellen elkaar vrijwel alles. In het begin heb ik mijn partner voorgelogen en daar heb ik spijt van. Sinds wij voor deze liefdesvorm hebben gekozen, geloof ik in een eerlijkheid in plaats van in bedriegen. Ik ben niet het type vrouw om maar met één man een liefdesrelatie te hebben. Ik wil op het relationele vlak meer beleven. Het blijft een boeiend en leerzaam proces. Zo zie ik mijn vriend geregeld, maar stem onze afspraken ook goed af met mijn man. De balans houd ik in de gaten.”
Ralph en Maria’s geheim om een relatie met ruimte te laten slagen? “Veel praten, de ander gunnen wat je jezelf gunt, leuke dingen ondernemen én regelmatig vrijen. Je moet aandacht besteden aan de onderlinge verbinding. Het is zeker niet alleen maar geweldig. Sterker nog: het is hard werken. Als iets niet goed voelt, dan praten we daarover. En natuurlijk maken we ook ruzie. Het is nou eenmaal een feit dat je in een relatie met ruimte meer risico neemt. Het kan verkeerd aflopen, al zijn we daar natuurlijk zelf bij. Maar het houdt onze relatie dynamisch en dat vind ik heel belangrijk. Het laatste wat ik wil, is een saai stel worden.”
Met of zonder ruimte, Maria ziet de toekomst sowieso samen met Ralph. “Ik verheug me erop om opa en oma te worden. Ons leven komt in een rustiger vaarwater. Wie weet komt er een periode dat we weer monogaam willen zijn, omdat we dat op dat moment zo voelen. Eén ding is zeker: Ralph en ik worden samen oud. Dat hebben we met elkaar afgesproken en daar willen we allebei in investeren. Voor mij is dit nu de ideale situatie; een man én een vriend, waar ik alle twee mee vrij en waar ik alle twee van houd.”
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op LINDA.nl.
Een kwart van de mensen gaat vreemd - maar waarom? 'Monogamie is aangeleerd'
