Mandy Sleijpen (33) werd van haar achtste tot haar veertiende seksueel misbruikt door haar opa. Soms zelfs terwijl haar oma naast hen lag te slapen. Toen het misbruik uitkwam, viel de familie uiteen.
“Mijn oma zei: ‘Ik kan hem als mens toch niet laten vallen. Zo erg was het toch niet?'”
Toen Mandy op de musicalacademie zat, maakte ze eens een voorstelling over een meisje dat seksueel werd misbruikt. Na de voorstelling kwamen regelmatig vrouwen naar haar toe, die vertelden dat ze hetzelfde hadden meegemaakt. “Daardoor dacht ik: zie je, ik ben niet de enige, seksueel misbruik komt veel vaker voor dan we denken.”
Om duidelijk te maken wat de impact van seksueel misbruik bij kinderen is, zette ze tijdens de coronacrisis een stichting op: ‘Wij zijn M’, waarin ‘M’ zowel staat voor ‘misbruikt’ als ‘machteloos’, ‘moedig en mooi’. Die laatste twee zijn eigenschappen waar Mandy zelf nog jaren na het misbruik mee heeft geworsteld.
“Als jong meisje kwam ik wekelijks over de vloer bij mijn opa en oma”, vertelt ze. “Als mijn oma weg was om dansles te geven, vroeg hij vaak wanneer ik weer langskwam. Dat vonden mijn ouders op dat moment niet gek. We hadden een goede band. Hij was mijn grote vriend.”
De eerste keer dat Mandy seksueel werd misbruikt herinnert ze zich nog goed. “We keken tv. Ik was een jaar of acht en lag bij hem op schoot. Hij was over mijn rug aan het wrijven en stak op een gegeven moment zijn hand in mijn onderbroek. ‘Mandy’, zei hij toen, ‘dit mag niet van de politie. Als dit uitkomt gaan we samen de gevangenis in’. Daar schrok ik enorm van. De gevangenis zag ik als een eng iets, dus besloot ik ter plekke: wat er ook gebeurt, ik ga nooit iets vertellen.”
De jaren daarna ging haar opa steeds verder. Mandy: “Als het dan weer gebeurd was, sloeg zijn stemming vaak om. Alsof hij dan ineens besefte dat hij iets ergs deed. Ik sloot me dan op in de wc, dat was mijn veilige plek. Ondertussen stond hij voor de deur te tieren: ‘Jij bent een hoer, jij hebt dit zelf uitgelokt’.”
Het misbruik gebeurde voornamelijk als ze alleen waren. Een enkele keer was haar nichtje erbij. En soms zat hij aan haar als ze ’s ochtends bij haar opa en oma in bed kwam liggen tijdens een logeerpartijtje. “Ik ging bewust tussen hen in liggen”, zegt Mandy. “Zo wist ik zeker dat het bij aanraken bleef en voorkwam ik dat hij kans zag om mijn kamer in te glippen en mij weer te verkrachten.”
Lees ook
Miranda praat met haar misbruiker: ‘Je zit zo wanhopig gevangen’
Al die jaren sprak ze met niemand over het misbruik. “Het was mijn grootste angst dat het uit zou komen. Ik was bang dat ik mijn familie kwijt zou raken, maar ook om opa kwijt te raken. Als puber maakte ik mezelf wijs dat hij was ingehuurd, dat hij dit moést doen van iemand anders. Ik wilde hem gewoon echt niet zien als dader. Hij was mijn vriend, maar ook een monster.”
Toen Mandy veertien was, verbrak ze het stilzwijgen. “Mijn ouders lagen op dat moment in scheiding. Daar had ik het heel moeilijk mee, omdat daardoor mijn enige veilige plek uit elkaar viel. Tijdens een les geschiedenis heb ik toen tegen een vriendinnetje verteld wat er was gebeurd. Het gekke is dat ik op dat moment zelfs nog even dacht, is dit wel echt zo?. Al die tijd had ik het bij me gedragen. Door het uit te spreken werd het ineens realiteit.”
Het vriendinnetje schakelde direct de vertrouwensdocent in en een leraar Duits bij wie Mandy zich op haar gemak voelde. Ze voerden wekelijks gesprekken, totdat Mandy liet vallen dat het misbruik niet iets was uit het verleden, maar nog steeds plaatsvond. Daarop werden – ondanks hevig protest van Mandy – direct haar ouders opgebeld en gevraagd naar school te komen.
“Toen mijn ouders te horen kregen dat ik werd misbruikt, zei mijn moeder meteen: ‘Het is mijn vader hè?’ Voor haar vielen ineens de puzzelstukjes in elkaar. Ze had misschien wel aangevoeld dat er iets niet klopte, maar heeft nooit toegegeven aan die gedachte.”
“Na het gesprek belde mijn moeder haar drie zussen op en zijn we samen naar mijn opa en oma gegaan. Hij gaf direct alles toe, maar verdedigde zich ook. ‘Ze kwam zelf bij mij op schoot zitten, hè’. Mijn tante vroeg of hij ook aan haar dochter had gezeten. ‘Ja, ja, een paar keer geloof ik’, antwoordde hij.”
“Oma zette hem vervolgens het huis uit, maar toen hij later prostaatkanker bleek te hebben, nam ze hem terug. ‘Ik kan hem als mens niet laten vallen’, zei ze. ‘Zo erg was het toch niet?’.”
Zo erg was het natuurlijk wél. Mandy leerde afgelopen jaren – mede dankzij verschillende vormen van therapie en coaching – dat ze niet ‘onwijs vies en smerig was’, zoals ze zelf geloofde. “Ik heb jarenlang gewalgd van mezelf en was overtuigd dat iedereen dat deed. Ik mocht bijvoorbeeld ook geen jurkjes aan van mezelf, want daarmee gaf ik mannen eigenlijk ’toestemming’ om mij te verkrachten als zij dat wilden. Zo voelde dat echt.”
Hoewel het inmiddels wat beter gaat en Mandy ook heeft geleerd dat ze mag, én kan genieten van intimiteit, blijft dat een moeilijk iets. “Ik heb nog nooit een relatie gehad, op dat gebied heb ik nog veel te winnen. Al weet ik nu dat dat ook oké is. Het belangrijkste is dat ik mijn innerlijke kind – dus wie ik vroeger was – leer omarmen. Dat ik dat kind de liefde kan geven die ik in mijn jeugd zo heb gemist.”
Lees ook
Belangrijk: wat te doen als je misbruikt bent (of nog steeds wordt)
Mandy heeft aangifte gedaan en haar opa is veroordeeld. Hij zat een tijdje in de gevangenis en woont inmiddels weer thuis. Mandy’s ouders, broers en zijzelf hebben het contact verbroken. Eén andere tante spreekt Mandy’s oma nog af en toe op neutraal terrein, maar de rest van de familie komt nog altijd ‘gewoon’ over de vloer. “Dat vind ik schrijnend. Vooral voor m’n nichtje dat ook door hem is misbruikt. Ze hebben zoiets van ‘we moeten door, hij doet het vast niet meer’. Maar ja”, zegt Mandy, “Dat zei hij tegen mij ook altijd.”
Door het opzetten van de stichting komen er weer veel emoties bovendrijven, maar behoefte om haar opa daarmee te confronteren heeft Mandy niet. “Ik kan geen boosheid voelen richting hem. De enige reden om hem ooit nog te zien zou zijn om te laten zien dat de machtsverhoudingen zijn omgedraaid”, besluit ze. “Ik ben niet meer het kind van toen. Ik ben nu de sterkste.”
Ben of ken je iemand die te maken heeft gehad met (seksueel) misbruik en ben je op zoek naar informatie, steun of lotgenoten, kijk dan op www.wijzijnm.nl.
Misbruik-oppas zegt dat zij ontucht pleegde in opdracht van vriend
