Als voorbereiding op haar ziekenhuisserie ‘Dag & Nacht’ liep Kim van Kooten (49) een aantal diensten mee op de afdeling verloskunde van een ziekenhuis.
In gesprek met LINDA. vertelt de scenarioschrijver en actrice ons alles over de reacties op de serie, hoe het was om zelf mee te kijken in het ziekenhuis en haar eigen bevallingen.
Hartstikke trots is Van Kooten op het succes van haar nieuwe serie Dag & Nacht, over verloskundige Ella (gespeeld door Van Kooten) en haar collega’s van de kraamafdeling. Maar ze is vooral dankbaar voor alle mooie reacties – met name van mensen uit de zorg. “Die raken me het meest. Dat verpleegkundigen en verloskundigen ons complimenteren over hoe realistisch we het hebben nagemaakt en dat we dat zo respectvol hebben gedaan. Het is voor acteurs sowieso altijd bluffen, maar bluffen dat je een keizersnede uitvoert is anders dan bluffen dat je een broodje bakt.”
Daar heeft ze dan ook veel tijd in gestopt qua research. Voor het schrijven van het scenario liep ze mee met verloskundigen in het OLVG-ziekenhuis in Amsterdam. “Fantastisch dat ze me mee op sleeptouw namen. Het was zo spannend. Bij een bevalling kreeg een kindje nood en zei de verloskundige dat we nú een keizersnede moesten aanvragen. En dat ik mee moest gaan. Ze vroeg niet: ‘Wil je mee?’, maar drong er echt op aan dat dit fantastisch zou zijn voor mijn verhaal.”
'Klem'-acteur Jacob Derwig: 'Ik schreeuw mijn succes niet van de daken'
Voor ze het wist, stond de actrice in scrubs op de OK. “De gedachte of ik daar wel thuishoorde schoot wel even door me heen. Ik maak fictie, straks gaat het écht mis met moeder en baby en sta ik daar maar. Tegelijkertijd zag de schrijver in mij een kans. Ik kan wel achter mijn bureau een dramatische scène bedenken over een keizersnede, maar dan is het nooit helemaal zuiver over hoe het écht gaat. Ik ervaarde het als best wel pittig en emotioneel. Tegelijkertijd was ik ook blij en dankbaar dat ik het in al zijn eerlijkheid kon zien. En er daarna zelf mee aan de slag kon gaan.”
Als maker wilde Van Kooten alle aspecten van de verloskunde, zwanger zijn en kinderen krijgen in de serie verwerken. “Dat ging van een ‘perfecte’ bevalling van twee uur tot een doodgeboorte. Dat moest er allemaal in. Een doodgeboorte is zo’n zwaar en kwetsbaar thema, dat mag je niet lichtvoetig aanvliegen. Net als een vrouw die te veel bloed verliest, omdat de placenta losscheurt. Ik realiseerde me dat er ook vrouwen naar de serie kijken die dit hebben meegemaakt. Het laatste wat ik wilde was dat die zouden denken dat we te makkelijk over het onderwerp doen.”
Aan alle positieve reacties te zien, is het gelukt om de werkelijkheid eer aan te doen. “Ik krijg zoveel lieve mails en bijzondere berichtjes. Meisjes van veertien die door deze serie ineens verloskundige willen worden. Verpleegkundigen die zich gewaardeerd voelen. Vrouwen die zelf iets naars hebben meegemaakt tijdens hun bevalling en de serie als therapeutisch ervaren. Dat Dag & Nacht dat soort reacties oproept maakt me enorm trots. Mensen voelen zich gezien en soms getroost. Dat vind ik zelf ook het fijnst als ik ergens naar kijk, dat ik me verbonden voel – of minder alleen.”
Kirsten kan niet in eigen ziekenhuis bevallen door sluiting kraamafdeling: 'Ik ben heel boos'
Zelf is Van Kooten twee keer bevallen. Kijkt ze daar anders tegenaan? “De eerste keer beviel ik thuis. Daarbij verkeerde ik nog in een soort naïviteit. Ik had geen idee wat er allemaal kon gebeuren. Heerlijk dat het op die manier is gegaan, maar sinds mijn stage in het ziekenhuis weet ik hoeveel er kan misgaan. Wat ben ik blij dat ik toen niet wist wat ik nu weet.”
Haar tweede zwangerschap bracht complicaties, ze was ziek en had colitis, een chronische ontsteking van de dikke dam. “Dat maakte het allemaal wat ingewikkelder. Eigenlijk was ik toen al heel dankbaar dat ik zo goed begeleid werd en dat ik in het ziekenhuis zo goed werd opgevangen. Nu zag ik dat van de andere kant. Ik had die bevalling al verwerkt, dus het voelde niet als therapie, maar het bracht me wel een soort extra dankbaarheid voor alle artsen die me destijds bijstonden.”
De serie is eigenlijk een Nederlandse bewerking van de Deense serie Dag & Nat. “Ik ben een groot fan van alles wat er in Scandinavië gemaakt wordt. Die series zitten qua script en personages vaak goed in elkaar. Maar het is geen remake, ik heb de scripts helemaal naar mijn eigen hand gezet en alle verhaallijnen veranderd. Er is weinig over van het Deense origineel.”
Het verhaal is volgens de scenarioschrijver voor alle genders interessant, maar: “Ik vond het ook interessant om iets te maken dat vooral voor voor vrouwen interessant is, mét heel veel vrouwenrollen. Je hebt de Bechdel-test, waaraan je kunt meten of een serie of film voldoet aan gendergelijkheid. Ik meen dat je slaagt voor die test als je minimaal twee vrouwelijke rollen hebt die beiden een naam hebben en over iets anders praten dan een man. Volgens mij zijn wij wel zestien keer geslaagd voor die test. Dat vind ik heel leuk.”
De serie Dag & Nacht met Kim van Kooten als verloskundige Ella kijk je iedere woensdag om 20.33 op NPO 1 of stream je via NPO Start.
Kim van Kooten: ‘Een gouden hoektand lijkt me best vet, misschien probeer ik dat nog’
