Kanker

Van Walsem is werkzaam als gz-psycholoog en psychotherapeut bij het Ingeborg Douwes Centrum (onderdeel van het OLVG), waar zij zich helemaal richt op psycho-oncologie. Volgens haar hebben stellen handvaten nodig om weer door te kunnen gaan na een diagnose. “Het is niet zo dat er altijd relatieproblemen ontstaan, maar er ontstaan wel altijd veranderingen. Kanker is iets ‘ongezonds’ in een gezonde relatie – het grenst aan het normale.” Vaak ziet de therapeut eerst mensen alleen. “Ik zeg dan altijd: ‘joh, je partner is ook welkom om een keer mee te gaan.’ Vaak vinden ze dat fijn en nemen ze diegene daarna mee.”

Wanneer een patiënt een diagnose krijgt is er, na de eerste schok, een overlevingsstand die het overneemt. Hij of zij is letterlijk bezig met het overleven van de behandeling en de ziekte. Dat ligt voor zijn of haar wederhelft heel anders. “Die krijgt als het ware vijf petten tegelijk opgezet. Die is verzorger, doet de communicatie naar buiten toe, gaat mee naar de arts, werkt vaak ook nog en moet zelf emotioneel overeind zien te blijven”, beargumenteert Van Walsem.

Preventie hulp

Van Walsem is van mening dat partners van patiënten veel baat zouden hebben bij preventieve hulp. “Ik ben een informele partnergroep gestart waar mensen ervaringen uit kunnen wisselen, maar waar ik ongemerkt ook veel psycho-educatie geef. Dat gaat onder meer over wat er met de partners gebeurt. Dat is echt heel anders dan met de patiënt zelf, ze gaan door een eigen proces”, betoogt de therapeut. Ze mogen bij haar even stoom afblazen en klagen over hoe de ziekte voor hen is, over hun carrière die even op stop staat of over de impact op hun dagelijkse leven. “Dan ben je preventief bezig.”

De problemen van mensen wiens wederhelft kanker heeft zijn onderbelicht, volgens de therapeut. “We proberen dat probleem heel erg naar buiten te brengen. Een groot deel raakt chronisch overbelast en krijgt te maken met somberte. Het gaat bijvoorbeeld een tijdje goed en dan is er weer sprake van recidive. Dat is loodzwaar.”

Lees ook
Jeanne had vulvakanker en werd depressief door gebrekkige nazorg

Vreemdgaan

Vaak zie in je in films en series dat de partner troost zoekt in de armen van een ander. Denk maar aan Kluuns Komt een vrouw bij de dokter, waar de man van de doodzieke Carlijn vreemdgaat met de verleidelijke Carmen. Of de serie De K is van Karlijn , waarin man Victor alleen zijn verhaal kwijt lijkt te kunnen bij zijn vrouwelijke huurder die opzichtig met hem flirt. Maar hoe zit dat in het echte leven?

“Het kan gebeuren,” stelt Van Walsem.”Ik zie soms dat zoiets opspeelt wanneer iemand voor een langere periode ziek is.

Wanneer je partner heel erg ziek is en je met de dood bezig bent, staan Eros(levenslust) en Thanatos(doodsdrift) tegenover elkaar.” Voornamelijk mannen hebben dan weleens behoefte aan levenslust, ervaart ze. “Het hoort er soms bij, het kan gebeuren. Het is ook zaak dat je ernaar kijkt, indien partijen daarvoor openstaan. Waarom is het er en wat gebeurt er precies? Vaak is het een copingstrategie.”

Handvaten

Ondanks al deze onvermijdelijke veranderingen en mogelijke problemen ziet Van Walsem dat veel stellen het overleven. Hierbij is het van groot belang dat beide partijen de communicatie openhouden. Een handvat wat zij graag meegeeft? Een stukje informatie over de verwerking.

“Het verwerkingsproces van de patiënt begint vaak pas als de ziekenhuisdeuren eindelijk dichtslaan. Bij een partner ligt dat anders, die is dan vaak blij dat het proces eindelijk achter de rug is. De emotionele stand en verwerking gaan hierbij niet gelijk op. De zieke kan zich in dat geval eenzaam voelen in zijn verwerking. Communicatie openhouden is heel belangrijk, omdat je dan te weten komt wat de ander voelt en waarom hij of zij zich zo gedraagt”, benadrukt de therapeut.

Lees ook
Linda’s zoon is terminaal, haar zoon (13) wordt wees: ‘Ik wil hem goed achterlaten’ 

Crisis

Van Walsem wil graag de volgende tip meegeven aan stellen die met kanker te maken krijgen: “Kanker zorgt voor jullie beiden voor een existentiële crisis. Je komt in een hele rare achtbaan terecht. Probeer elkaar te vinden in communicatie en blijf elkaar aanspreken op het partnerstuk. Je bent niet alleen patiënt of verzorger. Je blijft ook een partner.

Presentatrice Linda Hakeboom (34) heeft borstkanker. In ‘Linda’s kankerverhaal’ deelt ze wekelijks haar ervaringen. Vlog 7 kijk je hieronder terug. Een overzicht van alle vlogs vind je hier.