Een lege plek aan tafel, stilte in het gezin en veel verdriet: een broertje of zusje verliezen heeft een enorme impact. In het boek ‘Onze band is nooit voorbij’ schrijven zestien jongeren openhartig over dit verlies.
LINDA.nl belt met maakster Mirjam Louwen van Bekkum, die samen met de broers en zussen een weekend op kamp ging.
Mirjam verliest in 2018 zelf haar zoon. Schrijven helpt haar. Om ook anderen hierbij te helpen richt ze Stichting Nooit Voorbij op. “Voor broers en zussen die iemand zijn verloren, was er weinig, dus besloot ik kampen te organiseren voor lotgenoten. Daar hebben de kinderen ook geschreven. Binnen een paar minuten leek het alsof zij elkaar al jaren kenden.”
Doutzen Hijlkema (15) is een van de schrijvers die meegaat. “Mijn broertje Jitze had een zeldzame stofwisselingsziekte en zat in een rolstoel”, vertelt ze. Als hij drie jaar geleden net is hersteld van een longontsteking, overvalt een epileptische aanval hem. In het ziekenhuis overlijdt hij. “Het kamp was een fijn weekend. Je zit met lotgenoten en het is normaal om opeens te huilen. Ik heb daar goede vrienden gemaakt.”
In groepjes met een begeleider schrijven ze over hun broertje of zusje. “Het is fijn dat ik alles op papier heb gezet, want kleine details vergeet je sneller. Ik vind het goed dat er aandacht voor komt. Voor de meesten is het normaal om een compleet gezin te hebben, maar er zijn er ook genoeg die iemand hebben verloren.”
Harriet en Arjan verloren hun zoon Sam (14) aan botkanker: 'Geen kind zou dit mogen meemaken'
Volgens psycholoog Carine Kappeyne van de Coppello, die ook mee was, is het een vorm van verwerking. “Je stelt jezelf bloot aan wat er was gebeurd. Dat kan tricky zijn, want het schrijven maakt iets los. Wij waren er voor als zij vastliepen. Je merkt dat zij veel meer hebben gezien en meegemaakt. De broers en zussen die ik heb ontmoet, zijn krachtig en dapper.”
Mirjam vindt het belangrijkste dat de jongeren bij elkaar worden gebracht en steun vinden. “Het boek is een monumentje voor de kinderen die er nog hadden moeten zijn, maar ook voor leerkrachten. Je kijkt in een tieners hoofd hoe die de dood heeft ervaren. Puurder dan dit kan niet. Het is mooi om het aan de buitenwereld te laten zien, want rouw houdt niet op na een paar maanden.”
Sterker nog, kinderen rouwen vaak pas later dan hun ouders. “Jongeren zijn afhankelijk van ouders. Kinderen beschermen hun ouders tegen nog meer pijn en ouders in rouw zijn ook minder beschikbaar”, zegt Kappeyne van de Coppello. “Als de ouders het evenwicht hebben hersteld, is er ruimte voor de kinderen om te rouwen.”
‘Onze band is nooit voorbij’ verschijnt vandaag op WereldLichtjesdag.
Mariekes zus (19) pleegde zelfmoord: 'Vertel dierbaren dat je van ze houdt, nu het nog kan'
