Iets doen

Villerius zat in Zuid-Amerika, toen het coronavirus Nederland bereikte. Bij terugkomst had Mark Rutte net aangekondigd dat we elkaar de handen niet meer mochten schudden. “Tot mijn schaamte behoorde ik eerst tot de groep die dacht dat het allemaal wel meeviel,” vertelt de documentairemaker aan LINDA.nl.

Maar alles raakt in een stroomversnelling en voor ze het weet zitten zij en de werknemers van haar productiebedrijf thuis. “Toen begon het te dagen hoe ernstig de situatie is. Mijn team van voornamelijk freelance talenten zat noodgedwongen thuis te rummikuppen, terwijl de wereld in de fik staat. We moeten iets doen.” Niet veel later gooit Villerius een balletje op om een reportage te maken. “Binnen een half uur zei iedereen ja. We zijn vorige week zondag ziekenhuizen gaan bellen en sinds afgelopen dinsdag draaien we.”

Helden

Jessica mocht meekijken op de ic’s van het Meander Medisch Centrum in Amersfoort, CWZ Nijmegen en het Maxima Medisch Centrum locatie Veldhoven. Je zou denken dat zij helemaal niet zitten te wachten op een cameraploeg. “Ik sprak onder anderen longartsen, intensivisten en internisten die op dat moment geen dienst hadden. Mensen die soms twaalf of vijftien uur aan een stuk gewerkt hebben, namen alsnog de tijd om mee te werken aan de reportage.”

Bij het filmen van een reportage op de ic komen veel maatregelen kijken. Je moet verslag kunnen doen op een zo veilig mogelijke manier. “We filmen vaker in crisissituaties, dus we zijn gewend om de vlieg op de muur te zijn en niet in de weg te lopen. Dit is echter een ander geval omdat je zelf gevaar loopt, maar ook anderen kunt besmetten.” Zoveel mogelijk afstand houden is alleen niet altijd mogelijk. “Je wil geen artsen besmetten. Het enige wat je kunt doen is net als de artsen elke vijf meter je handen desinfecteren.”

Je kunt ook niet elke keer beschermingspakken gebruiken, omdat die momenteel schaars zijn. “Die hebben we enkel gebruikt in overleg met het ziekenhuis. Op sommige afdelingen kon het niet anders en dan maakten we een keuze wie naar binnen ging. Ik wil niet dat mensen denken dat wij een enorme prestatie hebben geleverd, omdat we een reportage hebben gemaakt. De echte helden staan aan het bed.”

Sterke schouders

Een van de belangrijkste doelen van Villerius’ reportage is om de coronacrisis in ziekenhuizen zichtbaar te maken. “Dat we niet alleen lezen over het virus, niet alleen klappen voor de zorg, maar dat we ook zien wat het virus met ons doet.” En dus ook hoe belangrijk het is dat heel Nederland de maatregelen serieus neemt.

“Een arts brak toen hij me uitlegde dat hij dagelijks acht of negen sterfgevallen meemaakt. Dat is voor een mens niet te doen. ‘We zijn heel veel mensen aan het begeleiden met sterven’, vertelde hij.” Als arts word je opgeleid om alle zorg te bieden, maar je moet ook de inschatting kunnen maken of een patiënt een bepaalde behandeling nog wel aankan. “En dan afwegen of het nog menswaardig is om een behandeling te proberen of ervoor te kiezen ze rustig afscheid te laten nemen van familie. Daar heb ik nog nachten van wakker gelegen.”

Lees ook
Tim Hofman schrijft brief aan moeder in de zorg:
‘Je bent van onschatbare waarde’

Wat Villerius persoonlijk raakt is de saamhorigheid die onder het ziekenhuispersoneel leeft. “Ziekenhuizen kijken hoe ze diensten zo kunnen omgooien dat zorgverleners lange dagen kunnen maken met intervallen van rust. Zodat ze kunnen opladen en hun scherpte niet verliezen. Of neurologen, chirurgen en ok-assistenten die intern worden opgeleid om op de ic te kunnen helpen. Ik wist niet wat ik zag. De zorg in Nederland wordt gedragen door hele sterke schouders.”

Levenslucht – een week op de IC tijdens corona wordt woensdag 1 april om 21.30 uur bij BNNVARA uitgezonden op NPO 1.