Danique Scipio (30) is door drie verschillende mannen seksueel misbruikt, waarvan twee keer in haar jeugd. Jarenlang weet ze deze traumatische ervaringen weg te stoppen, maar wanneer ze aan haar opleiding voor therapeut begint, komt alles naar boven.
Trigger warning: dit verhaal gaat over seksueel misbruik.
Op het moment dat Danique les kreeg in trauma techniek, kwam er van alles naar boven. “Ik begon te trillen en riep ‘nee, nee!’ Het was doodeng.” Danique wist op dat moment nog niet waarom ze van slag was, maar één ding was zeker: er was iets aan de hand.
Samen met haar therapeut groef ze in het verleden en ontdekte ze een stuk van haarzelf wat ze jaren had vermeden. “Herinneringen van vroeger kwamen naar boven. Ik voelde dat iemand mij had aangeraakt, maar kon er niet de vinger op leggen wie het was. Ik had enorm veel vragen.”
Een op de vier misbruikte vrouwen heeft dit nog nooit aan iemand verteld. “Als kind stop je het seksueel misbruik weg”, vertelt klinisch psycholoog Iva Bicanic. “Wanneer je seksueel misbruik hebt meegemaakt, voel je je eenzaam en kun je niet vrij zijn. Je hebt er alles voor over om het voor je te houden – uit schaamte en door angst dat het alles zal veranderen wanneer je het wel met iemand deelt.”
Naarmate je ouder wordt, ben je expert geworden in het wegstoppen van het geheim en de daarmee samenhangende gevoelens. Bicanic vertelt dat je controle hebt over je geheim, maar dat dit in één klap kan veranderen bij een heftige gebeurtenis, zoals bijvoorbeeld bevallen of een ongeluk. “De balans die je eerder had, waarmee je je gevoel uitschakelde en wegstopte, valt weg. Je raakt ontregeld.”
Danique besefte tijdens de therapie dat ze op haar zesde seksueel misbruikt is door haar vader. “Ik schrok van mijn herinneringen en schreeuwde het uit.” De therapiesessies maakten een hoop los. Ze realiseerden zich dat dit niet het enige was wat Danique verdrong. “Ik ben in mijn puberteit aangerand door een vader van een vriendin. Ik lag op de bank toen hij naar mij toekwam. Ook deze gebeurtenis heb ik diep weggestopt.”
Danique raakte in de war. Ze was er kapot van. “Ik wist niet wat ik moest geloven. Was het echt gebeurd wat ik zag in mijn herinneringen? Was dit waar? Ik kon niet meer slapen, want ik durfde mijn ogen niet te sluiten. Telkens wanneer ik dat deed, zag ik beelden uit het verleden. Het lelijke van seksueel misbruik is dat je de schuld bij jezelf gaat zoeken. Waarom beland ik zo vaak in deze situatie? Wat is er mis met mij? Dat is enorm pijnlijk. Je gelooft niet meer in jezelf.”
48 procent van de kinderen die seksueel misbruikt zijn, maakt het een tweede keer mee. “De gevolgen van een eerste misbruik maken je kwetsbaar voor een volgende keer”, vertelt Bicanic. “Seksueel misbruik zorgt ervoor dat je een laag zelfbeeld krijgt en dat je kampt met gedachten als: niemand wil mij, er is iets mis met mij. Ook vermijd je gevoelens, waardoor je gevaar minder goed aanvoelt en er een kans van herhaling op de loer ligt.”
Diep van binnen voelde Danique al jaren onrust in haar lijf. Ze wist dit goed weg te stoppen, hield zich bezig met andere zaken en kon op deze manier de confrontatie met haar diepste gevoelens ontwijken. Ze ontdekte de sekswereld en ging werken bij de garderobe van een parenclub. “Ik zag de meest bizarre dingen voor mijn neus gebeuren en vond het prachtig. Niets was vreemd.” Deze wereld was intrigerend voor haar en werk als dominatrix volgde.
“Het was pure sadisme, zonder seksuele handelingen. Ik deed mensen pijn en dit voelde fijn. Ik leefde al jaren met pijn, dus wanneer ik anderen pijnigde, voelde ik een verbintenis. Waar mijn pijn vandaan kwam, wist ik op dat moment niet.” Dat het pijnigen van anderen een diepere laag had door haar trauma, kwam jaren later naar boven. “Dit inzicht kreeg ik door specialistische zorg van de ggz.”
Meer dan helft van Nederlandse vrouwen slachtoffer grensoverschrijdend gedrag
Voordat ze hulp kreeg, was Danique vooral bezig met het zoeken naar een uitweg. Ze verhuisde naar Parijs, naar Italië, reisde vier maanden door Azië en woonde twee jaar in Berlijn. “Berlijn was de ideale stad om in te vluchten. Hier hoefde ik niet te luisteren naar mijn gevoel.”
Ze verdoofde zichzelf met feesten, alcohol en middelen. Dit ging goed, tot op een bepaald moment. In een club in Berlijn maakte ze voor de derde keer in haar leven seksueel misbruik mee. “Samen met een jongen met wie ik het bed eerder had gedeeld, was ik naar een feest. We gebruikten middelen. Op het toilet voelde ik dat ik out ging. In een wc-hok trok hij zonder mijn toestemming mijn broek naar beneden.”
De helft van de 1,4 miljoen vrouwen die seksueel misbruik hebben meegemaakt, kampt met gevolgen van dit trauma in het dagelijks leven. “Een onverwerkt trauma merk je zowel op lichamelijk, cognitief als relationeel vlak”, vertelt Bicanic. Danique raakte in een burn-out, omdat alle gevoelens en emoties die ze jaren had weten te verdringen naar boven kwamen. De simpelste alledaagse bezigheden waren plots onmogelijk. “Ik wist niet meer hoe ik de vaatwasser moest inruimen en raakte de weg kwijt in de supermarkt, niet wetende waar ik was.”
Iva Bicanic over helen na seksueel trauma: 'Praten móét niet, maar het moet wél altijd kunnen'
Danique was totaal gedesoriënteerd en kreeg depressieve gevoelens. “Ik kwam op een punt in mijn leven dat ik dacht: of ik ga er het beste van maken, of ik ben er straks niet meer. Er moest een ommekeer komen.”
Ze koos ervoor om voor zichzelf te zorgen en stelde de vraag: wat wil ik in het leven? Ze ontdekte dat ze andere mensen die seksueel misbruik hebben meegemaakt wil inspireren en ondersteunen in het proces. “Ik heb mij heel alleen gevoeld, nu wil ik open en eerlijk zijn om anderen erkenning te bieden. Dit is niet alleen mijn verhaal. Ik ben niet alleen.”
Via Slachtofferhulp kwam Danique terecht bij een lotgenotengroep. De verhalen van anderen zorgden voor erkenning. Iemand zei: ‘Toen ik hulp kreeg, werd mij het eerst gevraagd: wat wil jij? Nog nooit had iemand mij gevraagd wat ik wou. Weten dat je een keuze hebt, zorgt voor veiligheid.’ Dat snap ik nu en daarom kan ik nu compassie hebben.”
Mel (29) werd misbruikt en is nu sekswerker: 'Sliep met mannen om te kunnen overnachten'
Na lange tijd geen contact te hebben gehad met haar vader, ontving Danique een bericht van hem. Hij wilde afspreken. De gedachte dat ze hem onder ogen moest komen, maakte haar misselijk, maar ze besloot toch een afspraak te maken. “Op de dag dat ik mijn vader zou ontmoeten, kreeg ik totale paniek. Ik werd onwel en heb de afspraak afgezegd. Hij werd ontzettend kwaad.”
Haar vader stuurde een bericht met de woorden: ‘Wij moeten dit oplossen. We moeten kijken wat er mis is gegaan.’ “Hoe kon hij zoiets schrijven? Alsof het misbruik dat hij mij heeft aangedaan ‘onze’ fout was.” Sindsdien heeft Danique haar vader nooit meer gesproken. “Ik werk eraan om hem te vergeven. Ik wil het loslaten, maar ik moet het tijd geven. Vergeven is verlossen, maar daar ben ik nu nog niet.”
Om te herstellen van een seksueel trauma heb je een sterke en veilige omgeving nodig. Danique heeft een sterke band met haar familie en wordt door hen enorm gesteund. “Ze zijn er onvoorwaardelijk voor mij. Ook voor hen is het niet makkelijk. Ze zien mij veel verdriet hebben en kunnen het niet oplossen. Als naaste ben je machteloos en het enige wat je kunt doen is luisteren. En soms wil je gewoon horen dat het klote is.”
Het heeft Danique lang geduurd voordat ze weer zichzelf kon zijn. Voorheen was ze experimenteel op het gebied van seks, maar vanaf het punt dat haar trauma naar boven is gekomen, is ze dichtgeklapt. “Ik heb erna met één iemand die ik vertrouwde seks gehad, maar ik kreeg onmiddellijk paniek. Ik begon te hyperventileren. Sindsdien kon ik voor lange tijd geen seks hebben.”
Iva Bicanic over helen na seksueel trauma: 'Praten móét niet, maar het moet wél altijd kunnen'
Inmiddels lukt het Danique wel om weer plezier in seks te hebben. “Het is gewoon een ongelofelijk lastig proces om een seksueel trauma te verwerken. Je moet veel tijd, ruimte en compassie voor jezelf hebben. Je bewandelt je eigen pad en kunt je niet vergelijken met mensen van je eigen leeftijd. Mijn vrienden zijn bezig met heel andere dingen. Ze kopen huizen, krijgen kinderen en maken carrière. Dat vind ik moeilijk. Het verwerkingsproces neemt enorm veel ruimte in beslag.”
Het gaat nu goed met Danique. “Er zijn ups en downs, ik volg therapie en dat is nog steeds ongelofelijk zwaar, maar ik zie licht aan het eind van de tunnel. Ik ben gelukkig en ik doe waar mijn passie ligt.” Danique ondersteunt koppels en vrouwen in hun seksualiteit. Ook werkt ze voor Slachtofferhulp voor het project Moeilijk Bereikbare Slachtoffers in Amsterdam. Haar dertigste verjaardag vierde ze groots. “Ik maak wat van mijn leven.”
Ben of ken je iemand die seksueel misbruik heeft meegemaakt? Je kunt anoniem contact opnemen met Centrum Seksueel Geweld, via de chat of via 0800-0188.
Sigrid's dochter Fleur maakt podcast over seksueel geweld: 'Blijf luisteren'
