Snotneus, hoesten of niezen: het lijkt of iedereen – met oktober in het vooruitzicht – plots verkouden is. Hoe komt dit en wat heeft het coronavirus hiermee te maken?
LINDA.nl vraagt het aan Ger Rijkers, immunoloog bij het St. Elisabeth ziekenhuis in Tilburg.
Doe een rondje in de familie-app en het lijkt alsof er een heuse snotgolf gaande is. Geen reden tot paniek, want volgens immunoloog Rijkers zit die gedachte deels tussen onze oren.
“Vorig jaar hebben we een langdurige lockdown gehad en werkten veel mensen thuis. Het advies was dan ook om thuis te blijven bij tekenen van verkoudheid, zoals hoesten of niezen. Doe je dat toch al, dan lijkt het ook alsof er niemand om je heen verkouden is. En daardoor lijkt het nu, een jaar later, of plots iedereen verkouden is.”
Een soort snotterige fata morgana, dus. Al benoemt Rijkers dat we niet helemaal ongelijk hebben, als we stellen dat er vorig jaar minder mensen te kampen kregen met een griep- of verkoudheidsvirus.
“Door de coronapandemie hielden we goed afstand, wasten we extra vaak onze handen, en schudden we geen handen. Dan heb je ook gewoon minder overlast van andere virussen. Ik denk ook echt dat er vorig jaar minder mensen verkouden zijn geweest, maar met zekerheid valt dat niet te zeggen. Een ‘gewone’ verkoudheid wordt door niemand goed bijgehouden.”
“Van andere, ernstigere infecties, weten we het wel zeker. Zo was er vorig jaar negentig procent minder kinkhoest dan het jaar ervoor. Net als ernstige griep, die daalde vorig jaar met zo’n tachtig procent.”
Nu de kinderen weer naar school gaan en het sociale leven weer opbloeit, wordt ook de kans dat we een verkoudheidsvirus oplopen, weer een stukje groter. Maar wordt die verkoudheid of griep ook heftiger, nu we ‘m een jaartje hebben ‘overgeslagen’?
Volgens Rijkers niet. “Iedereen weet dat heel jonge kinderen op de peuterspeelzaal meerdere keren verkouden thuiskomen. Je immuunsysteem is heel specifiek: ben je met één verkoudheidsvirus besmet geraakt, dan ben je daar de volgende keer immuun voor. Maar er zijn er wel honderd verschillende. Pas als je ze allemaal hebt gehad, ben je volledig beschermd tegen verkoudheid.”
“Die bescherming houdt lang aan. Je immuunsysteem zakt niet na één of twee jaar lockdown in elkaar. Er is dus geen ‘immunologisch geheugenverlies’, waardoor je verkoudheid erger zou kunnen worden. Maar de virussen die er al waren – vooral actief in de winter – zijn er nog steeds. En nu de anderhalve meter afstand niet meer hoeft, verwacht ik wel dat deze winter meer verkoudheidsvirussen worden doorgegeven.”
Al benoemt Rijkers wel dat de lockdown voor zeer jonge kinderen niet langer had moeten duren. “Als hun immuunsysteem te weinig wordt geactiveerd – lees: super hygiënisch leven – is dat niet goed voor de opbouw van hun afweersysteem. Die kinderen hebben later een grotere kans op het ontwikkelen van een allergie. Maar deze relatief korte periode, maakt nog geen punt van zorgen.”
“Wees vooral als ouders niet te benauwd en pak – wanneer het veilig kan wat betreft corona – dat gedeelte van het normale leven weer op. Laat kinderen met elkaar spelen en wees niet bang voor een beetje viezigheid.”
En dat geldt ook voor de ouders zelf. “Niet iedere snotneus is corona. Verkoudheid is vervelend, maar je hoeft er niet voor thuis te blijven. Het is goed om je immuunsysteem regelmatig te stimuleren. Heb je klachten – ben je negatief getest op corona – en wil je weer naar kantoor? Dan kan dat zeker. Het is niet de bedoeling dat we straks allemaal super voorzichtig zijn.”
Hoesten en proesten: ouders met jonge kinderen vaker verkouden