Niet één, niet twee, maar vier keer noodgedwongen moeten verhuizen. Dat overkwam Henriëtte Hoving, haar man en hun drie kinderen. Ze wonen in het Groningse Fraamklap, waar aardbevingen plaatsvinden door gaswinning.
“Je hebt een ongenodigde gast aan tafel die áltijd zeurend aanwezig is”, vertelt Henriëtte aan LINDA.
Henriëtte volgt de aardbevingen in Syrië en Turkije op de voet. Ze benadrukt met klem: “Dat moeten we naast elkaar zetten als zijnde een ander soort beving, beleving en schade. Door de situatie daar ben ik me bewust dat wij ook dit soort gevoelens van angst hebben ervaren, maar dat we ons vooral afvragen hoe het wel niet voor hen moet zijn. Het is niet te vergelijken. Bij ons is het door toedoen van mensen, daar is het een natuurlijk gebeuren.”
In 1993 zijn Henriëtte en haar man Arnold Bosch in een molenhuis in Westerwijtwerd gaan wonen. Ze waren op slag verliefd op het huis, al moest er nog een hoop gebeuren. “We hebben het helemaal opgebouwd. De kinderen zijn daar opgegroeid. We hebben er ruim twintig jaar gewoond”, vertelt ze.
Na de aardbeving in Huizinge in 2012 vraagt het stel zich af wat een aardbeving met een molen doet. “Het wiekenkruis zit dicht bij de slaapkamer. Als er iets gebeurt en wij liggen eronder, is dat wachten op ellende. We hebben dit aanhangig gemaakt bij de NAM.”
Het werd duidelijk dat de molen een risico was. Daarom heeft het stel een aantal keer het huis moeten ontvluchten, met de hond onder de arm en de schoolboeken mee. “Bij windkracht acht konden we contact opnemen met de NAM zodat we in een hotel konden slapen. De kinderen hebben hier leuke herinneringen aan, die denken dat het een leuk uitje is. Maar zij hebben het niet als ouders meegemaakt.”
Uiteindelijk hoort het stel dat ze het molenhuis moeten verlaten. Met pijn in het hart, vertelt Henriëtte. “We zijn daar door de NAM uitgekocht en hebben een schikking getroffen.”
Echtpaar stelt NAM aansprakelijk voor psychische schade: 'Gezondheid van ons afgenomen'
Ze besluiten te verhuizen naar Fraamklap, niet ver bij het molenhuis vandaan. “Mijn man had iets onverzettelijks, van ‘ze krijgen ons hier niet weg’. Je hebt de sociale context waarin je leeft en functioneert. Daarnaast konden we voor een betaalbare prijs een ruim huis kopen. Dat maakte dat we gebleven zijn.”
Henriëtte en Arnold komen in aanmerking voor de pilot ‘Heft in eigen hand’. “Je woning wordt helemaal onderzocht of het sterk genoeg is voor een aardbeving. Sterk betekent dat je binnen vijf minuten veilig het huis uit kunt komen.” Wat blijkt: het huis moet volledig versterkt worden.
“Er moest zóveel gebeuren. Het dak moest eraf, de wanden en vloeren uit: werkelijk alles. Per 1 maart vorig jaar zijn we uit de woning vertrokken naar een tijdelijk huis, waar we na twee maanden weer uit moesten naar een andere woning. We zijn nog steeds in afwachting wanneer we terug kunnen naar ons eigen huis.”
Het is voor Henriëtte nooit duidelijk of er een nieuwe aardbeving aan komt. “Op ieder willekeurig moment kan er weer schade worden toegebracht. Dan denk je dat de oude schade hersteld wordt, en dan komt er weer nieuwe schade bij. Het is een sluipmoordenaar.”
De laatste aardbeving die ze hebben gevoeld, had een kracht van 3.4 op de schaal van Richter. “We zijn echt uit bed gesprongen. Het huis piept en kraakt en je denkt meteen: waar zijn de kinderen? Je schudt heen en weer en weet niet hoe erg het is. De onwetendheid is een dreiging. Misschien komt er een zwaardere, misschien ook niet. De spanning en angst doet veel met je”, deelt Henriëtte.
Sandra voelde vannacht de zoveelste aardbeving in Groningen: 'Met hartkloppingen rechtop in bed'
“Eerlijk is eerlijk: wij mogen niet klagen. Wij krijgen nu een versterkt huis. Maar keuzes die worden gemaakt in de politiek zijn oneerlijk. Daar word ik woest van”, zegt Henriëtte hoorbaar aangedaan. “Het leed is geleden, de schade is groot. De ongeloofwaardigheid van de regering is enorm.”
Ze geeft als voorbeeld de verwachting van minister van Mijnbouw Hans Vijlbrief op de uitkomst van het rapport over de gaswinning in Groningen. Hij heeft aangegeven te vertrekken als hij een ‘sta in de weg’ is voor de versterkingsoperatie. “Jij gaat weg en wij blijven zitten. Ik vind dat degenen die de schade maken, de verantwoordelijkheid moeten nemen. Niet degenen die er last van hebben. Het gaat om onfatsoen van de regering, die niet op een nette manier rekening heeft gehouden met eventuele schade. Het is ziekmakend frustrerend.”
Van de lokale politiek kreeg Henriëtte wel veel bijval, vertelt ze. “We hadden goed contact met de burgemeester, die ook zeker voor onze belangen heeft gestreden. De plaatselijke politiek beseft wat er bij hun inwoners gebeurt en doet haar stinkende best.”
Het liefst wil Henriëtte een gevoel van veiligheid. Voor haarzelf, haar man en voor iedereen in de buurt. “We hopen op excuses en het nemen van hun verantwoordelijkheid. Niemand is hier moedwillig uit op geld en verbetering, maar op rust en een gevoel van veiligheid. Een gevoel van gelijke behandeling ook, want het is zo oneerlijk hoe mensen nu in ongelijke staat worden achtergelaten. Er zijn mensen die wel hulp krijgen – zoals wij – en mensen uit de buurt die achterblijven zonder verbeteringen. Dat is niet te verteren.”
Naar een andere stad ver uit de buurt verhuizen gaat niet gebeuren. “We krijgen zo een heel goed huis, dus je bent gek als je deze woning niet gaat bewonen. Wij hebben veel geluk dat ons huis versterkt wordt en vergeleken met alle drama in Turkije en Syrië hebben we het natuurlijk heel goed.”
Schademeldingen aardbeving bij Groningse Wirdum lopen op tot 419
