Discriminatie wegens seksuele gerichtheid verboden? Zo specifiek staat dat (nog) niet in de Nederlandse grondwet. En dat moet veranderen, ook volgens Hanna van Vliet.
Daarom steunt de Anne+-actrice de actie Accept to Enter, die bijdraagt aan het vergroten van het bewustzijn, maar ook aan de grondwetswijziging zelf.
Artikel 1 van de Nederlandse grondwet stelt: ‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.’
Maar ‘wegens seksuele gerichtheid’ vind je niet in dit rijtje. Ook ‘handicap’ ontbreekt. En daar was Hanna van Vliet – net als vele anderen – zich tot vorige week niet van bewust. “Ik zit best wel diep in deze materie, en toch realiseerde ik mij tot voor kort niet dat het niet in de grondwet verankerd zit. Dat laat mij zien dat niks vanzelfsprekend is, en dat we moeten uitkijken met uitspraken als ‘alles is toch prima geregeld hier’.”
Want, benadrukt Hanna, zo hoog staat Nederland niet op de Rainbow Index 2021. Hoe hoger de plek op de ladder, hoe beter de rechten van de LGBTQ+ community in de wetten van het land zijn opgenomen. Gelijk zijn. Ons land staat op nummer twaalf met 61 procent.
“We doen alsof we koplopers zijn wat betreft gay-acceptatie, en waren twintig jaar geleden ook het eerste land waar een homohuwelijk werd voltrokken. Maar we lopen ver achter in vergelijking met bijvoorbeeld Malta, België of Luxemburg.”
Als Hanna later kinderen wil, dan zal de constructie anders zijn dan die van heterostellen. Een meeroudergezin wordt in Nederland nog niet erkend. “Dan denk ik: kom op Nederland. Als we naar onszelf willen kijken als tolerante koploper, dan moeten we daar ook ons best voor doen. Niet lui worden nu.”
Homostel mag IVF-kosten draagmoeder niet aftrekken van belasting: 'Discriminatie van kwetsbare groep'
Het wetsvoorstel ligt inmiddels bij de Eerste en Tweede Kamer. Maar om de wijziging ook daadwerkelijk uit te laten voeren, moet twee derde van zowel de Eerste als Tweede Kamer vóór zijn. Die stemmingsronde laat nog even op zich wachten, tot na de formatie van het nieuwe kabinet.
“De grondwet wekt op dit moment de indruk dat het minder erg is om iemand te discrimineren op basis van seksuele gerichtheid, dan bijvoorbeeld op basis van geloofsovertuiging. Ook betekent het dat de rechten – waar onze community de afgelopen honderd jaar voor heeft gestreden – zomaar weer kunnen worden ingetrokken. Komt er iemand in Nederland aan de macht die tegen het homohuwelijk is, dan zijn de vrijheden die we heel terecht hebben verworven, niet goed beschermd.”
“Als de grondwet straks wordt gewijzigd, voelt dat veiliger.” Wil je een nieuwe wet veranderen of opstellen, dan mag dit namelijk nooit in strijd zijn met de grondwet.
“Het geeft mij soms een raar gevoel. Ik ben zelf onderdeel van de community en denk: dit gaat over mijn basisrechten. Het is geen uitzonderlijke vraag, maar enkel: kunnen wij beschermd worden tegen geweld en uitsluiting?”
Uit een onderzoek – in opdracht van Accept to Enter – blijkt dat 62 procent van de ondervraagden (1200 mensen, red.) niet wist dat discriminatie wegens van seksuele gerichtheid niet is opgenomen in de grondwet. Het COC strijdt al twintig jaar voor deze wetswijziging. Accept to Enter ondersteunt deze strijd door bedrijven een pop-up op hun website te laten plaatsen.
“Ik denk helaas dat elke queer persoon zich weleens onveilig voelt op straat. Er zijn momenten waarop ik ook de hand van mijn vriendin maar even loslaat. Het is hier relatief fijn wonen en niet alleen maar ellende, maar het kan echt nog stappen beter.”
“De wetswijziging kan onder andere helpen om haatmisdrijven harder aan te pakken. Dan heb je in elk geval een sterkere zaak, ondersteund door de grondwet, waar je letterlijk op terug kunt vallen. Laten we deze wetswijziging er nu doorheen krijgen, stijgen in die Rainbow Index, en onze positie als koplopers weer innemen in Nederland.”
Alles over de liefdesrelatie van actrices Hanna van Vliet en Ilke Paddenburg lees je in het nieuwe LINDA. Vakantieboek 2021. Hier online te bestellen.
