Frietbakkers Franky van Hintum en Coen van Oosten breiden hun hulp in Oekraïne uit. In de stad Dnipro openen ze een opvangcentrum voor vluchtelingen. “De mensen die wij nu opvangen komen vanuit de gevaarlijkste gebieden van Oekraïne.”
LINDA. belt met de twee mannen, die bekend werden doordat ze regelmatig friet bakken aan het front.
Van Hintum en Van Oosten parkeren hun twee bestelbussen op een parkeerplaats langs de weg voor het telefonisch interview met LINDA. Op de achtergrond klinken vogels, alsof het een normale lentedag is. Maar zo normaal is het niet. Franky en Coen bevinden zich nu in Oekraïne en rijden vanuit Kiev richting het westen van het land, op weg naar Nederland.
De twee Brabanders gaan nog steeds om de paar weken naar Oekraïne om de bevolking te voorzien van eten en drinken. Hun welbekende frietkraam staat in de stad Dnipro, in het centraal-oostelijk gedeelte van het land. “Dat is nu onze ’thuisbasis’ geworden”, vertellen de mannen.
In het min of meer veilige Dnipro hebben ze een oud hotel gehuurd. De afgelopen maanden is het verbouwd, nu biedt het plek voor zeventig vluchtelingen. “De vluchtelingen die bij ons komen, komen uit de gevaarlijkste plekken dicht bij het front. In het hotel kunnen ze acclimatiseren, ze hebben vaak al maanden geen stroom, warm water of een fatsoenlijk bed meer”, vertelt van Hintum. De twee mannen werken samen met dorpsgenoten, “zij vangen de mensen op, bieden psychische hulp en helpen zoeken naar een nieuwe verblijfplaats.”
Tekst gaat verder onder de foto
Het plan ontstond dankzij Oekraïner Denis Khrystov, die mensen evacueert uit de meest gevaarlijke gebieden van het land. “Niemand komt meer op de plekken waar hij komt”, vertelt Van Hintum. “Hij vertelde ons dat hij niet voldoende opvangplekken meer had. Toen hebben we besloten hem te helpen.”
De mannen stuitten toen op een leegstaand hotel. Dankzij donaties huren ze het nu en kon het pand verbouwd worden. Daarnaast vroegen ze hotelketen Van der Valk advies om de kamers aangenaam te maken. “Zij schonken ons goede bedden en matrassen.” De kamers zijn ingericht zoals een hotel hoort te zijn: goede bedden, opbergruimten, een zithoekje en koelkast. Daarnaast hebben sommige kamers een eigen badkamer. Het hotel moest nog geïnspecteerd worden door de brandweer en is nu ‘officieel’ open. “De afgelopen weken hebben we de eerste mensen al opgevangen”, vertelt Van Hintum.
Onder hen een oudere vrouw en haar man. Zij wilden in eerste instantie hun dorp, dicht tegen de frontlinie, niet verlaten. Maar toen de bommen bij de buren insloegen en de buurvrouw haar benen verloor, was het genoeg geweest.
Samen zijn ze met de auto gevlucht. Hoewel de wagen in feite total loss was, reed hij nog. Volgeladen met spullen reisden ze dwars door gebieden met mijnen richting het relatief veilige Dnipro. Hier werden ze opgevangen door Denis en naar het hotel gebracht. “Voor deze mensen zetten we ons in, het zijn ontzettend schrijnende verhalen”, zegt Van Oosten.
Karina en Iryna gaven elkaar jawoord in Nederland: 'In Oekraïne is het onmogelijk als queer te trouwen'
Maar alleen bij de frietkraam en een hotel blijft het niet, het volgende project ligt al klaar. De mannen gaan weleens met Denis mee om eten en spullen naar de frontlinie te brengen. Tijdens een van deze trips ontmoetten ze een vrouw die een hondenopvang runt, dicht bij het front. “Veel mensen vluchten en kunnen hun dieren niet meenemen. Soldaten komen deze dieren tegen en brengen ze naar deze vrouw, maar het opvangcentrum staat veel te dicht bij het front. Als de Russen daar komen, maken ze alles kapot”, vertelt Van Hintum. “Daar zijn we zelf getuigen van geweest.”
De Nederlanders werden vorig jaar slachtoffer van een Russische aanval. “We zaten te eten in een restaurant toen er een raket insloeg”, zegt Van Hintum. “Er waren daar hooguit twee militairen aanwezig toen het restaurant geraakt werd. Verder zaten er gewone burgers, hulpverleners en journalisten.” De twee mannen overleefden de aanslag, weliswaar met snijwonden, maar wisten zichzelf in veiligheid te brengen. “De Russen maken alles met de grond gelijk, waar ze ook komen”, zegt Van Hintum.
Tekst gaat verder onder de foto 
Daarom zoeken ze nu een andere plek voor het hondenpension. Op de vraag of dat een plan voor de toekomst is, reageren ze: “Het moet juist op korte termijn, je weet niet hoelang het duurt voordat de Russen dichterbij komen. Of dat er een bom valt.”
En juist dat motiveert hen: “Het feit dat de Oekraïners in deze situatie moeten overleven, familie en vrienden kwijtraken en alles moeten achterlaten, is ontzettend erg om te zien. Wij doen wat we kunnen om ze te helpen”, aldus Van Hintum. “Daar sluit ik mij volledig bij aan”, zegt Van Oosten op de achtergrond.
Als ze terug zijn in Nederland, zullen ze de nodige spullen inladen en regelen wat ze kunnen voor het hotel, daarna gaan ze weer terug. “Voor nu zijn we nog zeker niet klaar, we zullen blijven pendelen tussen tussen het oorlogsgebied en Nederland om hen te helpen waar we kunnen.”
Nataly vluchtte uit Oekraïne en opende een nagelsalon: 'Als je bommen hebt zien vallen, ben je niet meer bang om afgewezen te worden'
