Baan als Facebook-moderator

“Ik dacht eerst: wie wil dit nou horen?”, zegt Sjarrel over zijn voormalige baan. Twee jaar geleden werd hij gevraagd mee te werken aan de radiodocumentaire Facebook, een nachtmerrie van VPRO Radio Doc. Hij stemde in, en deed daarmee als eerste Nederlander een boekje open over het “vreselijke werk” dat deze ‘moderators’ moeten doen. Nu, ruim een jaar later, heeft Sjarrel zijn verhaal ook nog uitgebreid opgeschreven in het boek De achterkant van Facebook. “Ik moest het van me af schrijven, als een soort therapie”, vertelt hij.

Geheimzinnigheid

We gaan even terug naar het begin. Want hoe kom je überhaupt op zo’n werkplek terecht, vragen wij ons af. “Ik reageerde op een nogal onduidelijke vacature”, vertelt Sjarrel, die op de bonnefooi naar Berlijn was vertrokken, daar de eerste maanden van zijn spaargeld leefde, maar daarna toch écht een baan moest gaan zoeken. “Een callcentrum was op zoek naar een ‘content moderator’ voor een ‘groot social media platform’. Een Nederlander, om precies te zijn, want die zijn schaars en erg gewild bij internationale callcentra, vaak gevestigd in Berlijn.” Sjarrels nieuwsgierigheid won, en voor hij het wist, ondertekende hij tijdens een introductiedag een stapel papieren over onder meer geheimhoudingsplicht. Pas daarna kreeg Sjarrel te horen dat hij voor Facebook zou gaan werken.

Vreselijke beelden: hoe ga je daarmee om?

“Eerst werd ik twee weken lang getraind. We werden geïnformeerd over de regels omtrent hate speech, terreur en naaktheid. Wat mag wel en wat mag niet volgens het beleid van Facebook? Toen dacht ik nog: ik ga Nederlandstalige berichten checken, dus dat zal wel meevallen. Ik had niet verwacht dat het zó erg zou zijn.” Van executies – onthoofdingen, verbrandingen, mensen die levend begraven worden – tot zelfmoorden, bijvoorbeeld via Facebook-live: in een korte tijd zag Sjarrel de vreselijkste beelden. “Zeker een paar keer per dag verdween ik ruim een uur. Dan rookte ik sigaret na sigaret op de parkeerplaats. Er waren ook collega’s die ineens schreeuwend opstonden, wegliepen en nooit meer terugkwamen.”

Acht maanden lang

Toch bleef Sjarrel acht maanden lang elke dag naar zijn werk gaan. “Hoe ik dat in hemelsnaam volhield? Dat is inderdaad een goeie vraag. Ik deed het vooral voor mijn ziektekostenverzekering. In Duitsland ben je niet verzekerd als je vrijwillig werkloos bent. Daarnaast had ik ook de hoop om hogerop te klimmen, of een andere functie te krijgen.” Voor het geld bleef hij in ieder geval niet. “We kregen het minimumloon. Per maand hield je zo’n 1100 euro over. Ik iets meer dan 1200, omdat ik een bonus kreeg als Nederlander.” De druppel was voor Sjarrel kinderporno. “Het beeld van een minderjarig meisje dat anaal verkracht werd, krijg ik nooit meer van mijn netvlies.”

Lees ook
Britse moeder deelt aangrijpende foto van gepeste dochter (6) op Facebook

Hoe gaat het nu?

Het gaat inmiddels iets beter met Sjarrel, die nog steevast twee keer in de week therapie heeft. “Ik was eerst heel cynisch en achterdochtig naar andere mensen toe, maar het schrijven heeft daarbij geholpen. Ook doe ik nu mensenwerk, en dat geeft vertrouwen terug.” Toch blijft het trauma dat hij door het werk heeft opgelopen hem de rest van zijn leven achtervolgen. “Zo denk ik vaak: hoe zou het nu met dat meisje gaan? Leeft ze nog? En hoeveel kinderen overkomt dit?” Bang om vervolgd te worden door Facebook omdat hij zijn verhaal deelt, is Sjarrel niet. “Dat is te slechte publiciteit. Toch hoop ik dat ze het wel doen. Ik kijk zelfs uit naar een rechtszaak, want dit moet stoppen.”

Sjarrels boek De achterkant van Facebook komt vandaag uit. De persoon op de foto bovenaan deze pagina is niet Sjarrel; de foto dient ter illustratie.