Eva Runia is een trotse moeder. Na haar dochter Famke, heeft ze samen met haar man de wens om een tweede kindje te krijgen. Maar omdat ze zelf geen kinderen kan krijgen, is ze al drie jaar op zoek naar een draagmoeder. In Nederland is het nog niet zo makkelijk om er een te vinden.
“Ondanks de constante teleurstelling hebben we de hoop iemand te vinden”, vertelt ze aan LINDA.nl.
Eva Runia (36) is tot over haar oren verliefd als ze haar huidige partner tegenkomt. “Ik wist eerst niet zeker of ik kinderen wilde, omdat ik zonder baarmoeder geboren ben. Ik zag hoe hij mijn man omging met zijn nichtjes en neefjes en het enige wat ik op dat soort momenten dacht, was dat ik hem dat zelf niet kon geven.”
Eva lijdt namelijk aan het MRKH-syndroom. Samen met haar man vinden ze uiteindelijk een draagmoeder voor hun eerste kindje. En ze willen momenteel dolgraag een tweede. Maar hun zoektocht naar een draagmoeder duurt inmiddels al drie jaar.
Eva’s ongesteldheid blijft op zestienjarige leeftijd uit. Toch lijkt haar lichaam zich verder vrouwelijk te ontwikkelen. Na het lezen van een soortgelijk verhaal in een tijdschrift besluit ze samen met haar moeder naar de huisarts te gaan. Ze voelt zich daar niet serieus genomen en na aandringen belandt ze dan eindelijk bij een gynaecoloog. Inwendig onderzoek wijst uit dat Eva lijdt aan het MRKH-syndroom. Vrouwen met dat syndroom worden zonder baarmoeder geboren. Een natuurlijke zwangerschap is daarom onmogelijk. “Op dat moment stort je wereld in. Je bent wel compleet vrouw, maar zo voelt dat niet.”
Eva heeft een dochter, gedragen door haar schoonzus. “Mijn schoonzus wist dat wij een kinderwens hadden en wilde voor ons draagmoeder zijn. Toen we het nieuws hoorden waren we zo ontzettend blij.” Eva’s schoonzus vertelde in 2015 aan Eva dat ze voor hen een kindje wilde dragen. Omdat zij eerst zelf nog een kindje wilde, moesten Eva en haar partner ongeveer zes jaar wachten. “We wisten dat het eraan zat te komen, dat maakte het wachten dragelijk.”
In Nederland is het vinden van een draagmoeder niet gemakkelijk. Commercieel draagmoederschap, waarbij een oproep wordt geplaatst of vergoeding wordt betaald aan de draagmoeder is namelijk verboden. De wensmoeder moet daarom zelf iemand uit haar omgeving opdragen als draagmoeder. Na de geboorte adopteren de wensouders vervolgens het kindje van de draagmoeder. Een zorgvuldig proces vol gesprekken met psychologen en keuringen, waarbij onder andere de Raad van Kinderbescherming is betrokken.
Van mola-zwangerschap tot draagmoederschap: 5 mooie en indrukwekkende interviews uit 2021
Een vrouw mag in Nederland daarnaast pas draagmoeder worden als zij een voltooid gezin heeft. Dit betekent dat de vrouw zelf geen kinderwens (meer) heeft. De enige uitzondering in Nederland waar deze harde eis niet geldt, maar wel de voorkeur heeft, is bij het centrum voor vruchtbaarheid Nij Geertgen. De wensmoeder is in Nederland door deze harde eisen en regels daarom genoodzaakt haar wens in haar omgeving kenbaar te maken. Andere manieren voor het vinden van een draagmoeder zijn er namelijk niet of zijn niet toegestaan. Een officiële plek waar draagmoeder en wensouders elkaar kunnen vinden, is er bovendien niet in Nederland.
“Ik vind het eigenlijk absurd dat ik mijn verhaal constant de wijde wereld in moet gooien. Ik heb mij lang geschaamd voor de situatie waar ik in zat, maar waar moet ik mij eigenlijk voor schamen?” Naast veel begripvolle reacties ontvangt Eva ook wel eens negatieve reacties op haar verhaal. “Ik heb een keer een opmerking gekregen dat ik blij moet zijn dat ik al een kind heb. Dat vind ik jammer en doet mij pijn, want waarom mag ik de wens voor een tweede kindje niet hebben? Het is niet mijn schuld dat ik het MRKH-syndroom heb.”
Eva’s wens voor een tweede kindje betekent niet dat ze niet enorm veel van haar dochter Famke houdt. “Ik ben al heel gelukkig en enorm dankbaar voor mijn dochter.”
Eva heeft samen met haar partner alle mogelijkheden, waaronder adoptie overwogen. Toch vinden ze een biologisch kind in hun geval een logische keuze: “Ik heb namelijk gewoon eierstokken en mijn man heeft gezond zaad.” Het stel besluit daarom te kiezen voor het hoogtechnologisch draagmoederschap. Hierbij wordt gebruikgemaakt van IVF waarbij de eicellen van de wensmoeder bevrucht worden met de zaadcellen van de wensvader. Het embryo wordt daarna vervolgens teruggeplaatst in de baarmoeder van de draagmoeder.
“Momenteel liggen er elf embryo’s te wachten op een draagmoeder in het VU. Je wil niet weten hoe frustrerend dat is. Ze liggen daar gewoon, ongeveer een uur van mij vandaan en ik mag en kan er niks mee doen. Dat ik afhankelijk ben van een draagmoeder, voelt machteloos. Je hebt verder namelijk gewoon alles op orde”, vertelt Eva aangeslagen.
De zoektocht naar een draagmoeder heeft veel invloed op Eva. “Wanneer een vrouw mij bijvoorbeeld een berichtje stuurt dat ze erover nadenkt om draagmoeder te worden, voel ik toch weer een sprankeltje hoop. Helaas kreeg ik toen een paar dagen later toch een berichtje dat ze het overlegd heeft met haar partner en er toch van afziet. Op een gegeven moment besluit je daarom toch om een stukje zelfbescherming toe te passen. Ik let erop dat ik mijzelf niet te veel verlies in de reacties die ik krijg. Ik vind het namelijk belangrijk de draagmoeder te leren kennen. Uiteindelijk moet ik het vertrouwen hebben in iemand omdat ze ook het kindje af moet staan. Daarnaast heb ik, om mijzelf niet te veel te verliezen, ook af en toe een rem nodig op de emotie richting een potentiële draagmoeder”, zegt ze.
“Je hebt te maken met zoveel onzekerheden. Bij elk woord dat je zegt, denk je: doe ik het wel goed? Het is echt een innerlijk gevecht.” Of Eva de hoop op een tweede kindje heeft opgegeven? “Ik ben geen opgever. Mijn man en ik zijn positief ingesteld en hebben er vertrouwen in dat het goedkomt.”
Jimi (30) was draagmoeder voor zusje Puck (28): 'Ik ben tante, geen moeder'
