Vorig jaar bereikte het aantal baby’s het laagste niveau ooit, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Wel of geen kinderwens: het is allebei goed. Eva en Djoeke* twijfelen allebei of ze kinderen willen.
Aan LINDA. vertellen ze over hun twijfels en wat voor reacties ze krijgen.
“Na lang getwijfeld te hebben neig ik meer naar geen kinderen”, zegt Djoeke. “Dit heeft er vooral wel mee te maken dat ik niet voldoende de drang voel om mijn leven voor een groot deel in te vullen met het zorgen voor kinderen. Dit zou me enorm veel energie kosten, die ik liever in andere zaken in het leven zou steken. Zo heb ik een maatschappelijk zinvolle baan en wil ik ook energie aan zelfontwikkeling besteden. Ik wil ook wel een rol spelen in andermans kinderen, maar hoef ze zelf niet.
Ik ben diplomaat, en hoewel veel diplomaten kinderen hebben, begrijp ik niet hoe je dit kan bolwerken zonder een burn-out te krijgen. Ik heb ook getwijfeld, omdat het krijgen van kinderen vaak gekoppeld wordt aan zingeving of een zinvol leven. Dit is mijn inziens een foute redenering. Daarnaast lijkt me zwanger zijn en bevallen echt afschuwelijk.”
Djoeke: “Het vergt een zekere moed om ervoor te kiezen geen kinderen te krijgen. Je volgt minder het gebaande pad, en moet het namelijk altijd uitleggen. Mensen die wel kinderen hebben, krijgen die vraag bijna nooit. Mensen verdedigen hun eigen levenskeuze altijd, dus ook als ze soms balen van hun keuze om kinderen te krijgen, dan nog zullen ze dit vaak als de ‘betere keuze’ voorschotelen.
Ik heb wel negatieve reacties ontvangen op mijn standpunt. Ook als ik anderen vroeg waarom zij juist wel voor kinderen kozen, waren sommigen beledigd of was het antwoord dat het ‘normaal’ is, ‘want jij bent toch ook kind geweest’. Sommigen zijn ronduit geschokt als ik zeg het niet te willen. ‘Met wie vier je dan het kerstdiner later of wie komt je opzoeken in het bejaardentehuis?’ Kiezen voor kinderen uit angst alleen te zijn vind ik pas egoïstisch. Het is niet egoïstisch om geen kinderen te willen als je dit niet ziet zitten, het is eerder zelfzorg en bespaart mogelijk veel ellende.
Ten slotte, wil ik nog het taboe noemen voor vrouwen die geen kinderen willen. Abortus wordt veroordeeld en vrouwen worden vaak als carrièretijgers afgeschilderd, die ‘alleen hun werk hebben’. Kortom, ik kies ervoor om te gaan wat voor mij past.”
Joppe (23) wil geen kinderen vanwege klimaatverandering: 'Familie vond het overdreven'
“Ik heb nooit het ‘oermoeder’-gevoel gehad wat sommige vriendinnen van mij wel hebben. Het zeker weten dat je moeder wil worden”, erkent Eva. “Maar ik twijfel überhaupt of ik ooit kinderen wil.
Waarom ik het wel zou willen? Je zet iets voort van jezelf, dat is heel leuk. Ik ben zelf enig kind. Mijn vader is al overleden. Als mijn moeder overlijdt, dan ben alleen ik er nog. Als ik geen kindjes krijg, dan stopt de familienaam. Misschien is het toch wel mooi, denk ik dan.
Maar ik ben wel heel realistisch: het leven is heel erg duur. Ik heb net met mijn vriend een huis gekocht. De prijzen van tegenwoordig, de hypotheeklast én kinderen? Ik zou niet weten hoe je dat rond moet krijgen. Er gaat toch iemand minder werken, want een kind fulltime naar de opvang is als een tweede hypotheek. Het is een behoorlijke financiële hap die eruit gaat.”
“De kinderopvang is niet goedkoop, of eigenlijk: hartstikke duur. En een vriendin heeft laatst een brief gekregen dat de opvang wegens personeelstekort moet sluiten. Daar zit je dan. Zie dat maar bol te werken. Hoe kan je, hoe de maatschappij nu is, praktisch financieel gezien kinderen krijgen? Daar zit ook de twijfel.
Ook maak ik me weleens zorgen om de maatschappij, om hoe we met elkaar omgaan, over het milieu, over de oorlogen. Hoe hard, snel en ongezond de wereld nu is en hoe wij de aarde aan het uitputten zijn. Dat maakt bij mij dat ik serieus twijfel of ik kinderen op déze wereld wil zetten.”
Lynn (31) wil geen kinderen: 'Hou op me dat te vragen'
Eva: “De reacties zijn tweeledig. Enerzijds zeggen mensen dat ik te veel nadenk en dat het zichzelf wel oplost. En dat ik een kinderwens nooit moet laten temmen door praktische zaken. Deze reacties komen van vrouwen die van jongs af aan een moedergevoel hebben. Anderzijds krijg ik reacties van vriendinnen die er hetzelfde over denken. Dat ze het wel zouden willen, maar dat ze om dezelfde redenen twijfelen.
Ook zeggen familieleden weleens dat ik er dan voor zorg dat de familielijn bij mij stopt. Dat is ook zo. Mijn familienaam kan eigenlijk alleen nog maar door mij worden voortgezet, ik heb geen broers of zussen. Sommigen vinden dat ik me niet moet aanstellen en me niet druk moet maken.
Die reacties doen mij niet zo heel veel. Prima dat jij dat vindt, maar het zijn echte problemen in de maatschappij. Zou de kinderopvang door personeelstekort moeten stoppen, dan zou ik daar zelf heel veel stress van hebben. Je moet dan geluk hebben dat je mensen in je omgeving hebt die het kunnen opvangen.”
“Mijn partner staat er hetzelfde in als ik. Die ziet dezelfde problemen en heeft dezelfde twijfels. Er rust een taboe op vrouwen die geen kinderen willen. Het is een standaardvraag. ‘Je hebt een vriend, een huis: dus wanneer komen de kinderen?’ Dan denk ik: waar bemoeien mensen zich mee? Ik bemoei me ook niet met jou, omdat je wel kinderen wil? Waarom móéten er kinderen komen?
Ze zeggen ook dat het moedergevoel ‘nog wel komt’. Maar alsof iedereen het heeft? Dat is heel verbazingwekkend. We zijn zo gegroeid en gemoderniseerd, maar toch bestaat nog steeds het stigma van ‘kinderen moeten krijgen’. Waarom moderniseert dat niet mee?
Wat ik vrouwen met twijfels zou willen meegeven, is om je eigen onderbuikgevoel te vertrouwen en ernaar te luisteren. Laat je nergens toe dwingen, niet door mensen en niet door de maatschappij. Volg je onderbuikgevoel, dat zit altijd goed. Het is oké om geen kinderen te krijgen.”
*Djoeke vertelt haar verhaal anoniem. Haar naam is bij de redactie bekend.
Leen Dendievel over 'De zin van een kind': 'Blijf uit andermans buik, je ziet wel'
