Vandaag is het Global Accessibility Awareness Day. Een dag waarop we aandacht schenken aan het vergroten van digitale toegankelijkheid en het belang van het toegankelijk maken van technologie voor iedereen.
Presentatrice en programmamaker Eva Eikhout (27) werd zelf zonder een groot deel van haar ledematen geboren. Zij vertelt hoe technologie haar steeds beter helpt te navigeren door het leven.
Als je geboren wordt zonder volledige ledematen, krijg je in een wereld die is ingericht voor mensen zonder handicap te maken met uitdagingen. “Ik denk dat vooral mobiliteit daarbij lastig is; om van A naar B te komen”, vertelt Eva als we haar bellen. “Zo kan ik niet zomaar de fiets, de trein of elke auto pakken als ik ergens heen wil. Maar ook koken, persoonlijke verzorging – ik kan mezelf niet aankleden of zelf mijn haar doen – dat zijn dingen waar ik extra over moet nadenken.”
Toch zijn er echt genoeg dingen die Eva wel kan, waar mensen vaak van opkijken. “Autorijden bijvoorbeeld, maar dan wel alleen in mijn aangepaste auto. Ik noem het Mario Kart real life, want ik bestuur ‘m met een joystick. Daarnaast kan ik mezelf opmaken met een soort elastieken bandje. Of de manier waarop ik mijn mobiele telefoon bedien; daar staan mensen ook nog weleens van te kijken.”
Niet appen aan tafel, geen camera voor de kat: ook het digitale tijdperk kent etiquette
Omdat Eva zelf in een elektrische rolstoel zit, maar in een wereld leeft waar inclusiviteit voor mensen met een beperking of handicap nog verre van ideaal is, helpen alle technologische snufjes die er nu zijn haar al enorm. “Zoals mijn auto en mijn elektrische stoel dus, waardoor ik veel zelfstandiger ben en meer vrijheid heb. Maar mijn iPhone heeft zoveel snufjes waardoor ik zoveel meer dingen zelf kan doen. Zo kan ik in contact blijven met mijn zorgverleners, kan ik hen de roosters doorsturen, online de uren declareren, et cetera.”
“Siri spraakbesturing is daarbij wel echt een gigantische hulp. Ook met m’n telefoon betalen maakt een wereld van verschil, want als ik eerst nog in m’n tas op zoek moet naar m’n portemonnee, waar vervolgens weer tien pasjes inzitten, kunnen ze beter alle kassa’s opengooien. Dan wordt de rij veel te lang. Nu hoef ik alleen maar twee keer op de vergrendelknop te drukken en ik kan gelijk betalen. Ideaal.”
Apple-producten zijn volgens Eva sowieso heel gebruiksvriendelijk voor mensen met een beperking of handicap. “Zo heb je de Assistive Touch functie, waardoor je alle knoppen die op de zijkant van je telefoon zitten ook in het touchscreen kunt gebruiken. Die functie is voor jou handig als er knoppen kapot gaan, maar voor iemand zonder volledige handfunctie maakt dat een supergroot verschil, omdat ik niet altijd goed met de knopjes kan werken.”
“Daarnaast is hun spraakbesturing heel goed ontwikkeld. Het kan natuurlijk altijd beter, maar ze zijn al heel ver. Zo kan ik als ik autorij met mijn AirPods of AirPod Max m’n navigatie besturen, mensen bellen, een app sturen of vragen wat er morgen op mijn agenda staat. Ik rij vaak lange afstanden in mijn auto, dus om te kunnen werken vanuit daar is cruciaal.”
Presentatrice Eva Eikhout over liefde: 'Te gek als Lil’ Kleine een vriendin in een rolstoel zou hebben'
Wat Eva’s grootste droom zou zijn qua technologische ontwikkelingen? “Ik zie het voor me dat ik mijn huis dan binnenkom en zeg: ‘Hoi huis, doe de gordijnen in de voorkamer dicht, zet de temperatuur op 19 graden, maak het zolderraam dicht, laat het bad vast vol lopen.’ Dat zou voor iedereen heel relaxed zijn, maar voor mij nog meer, denk ik.”
Eerder deze week kondigde Apple al aan dat er voor mensen met een beperking of handicap later dit jaar nieuwe features gelanceerd worden. Zo komt er ondersteunende toegang voor gebruikers met cognitieve beperkingen, door apps en ervaringen terug te brengen tot hun essentiële functies om de cognitieve belasting te verlichten.
Ook introduceert Apple Live Speech een persoonlijke spraaktoegankelijkheid, waardoor mensen met spraakproblemen bijvoorbeeld tijdens het facetimen in real time in tekst kunnen communiceren met degene met wie ze bellen. Daarnaast worden er voor blinden, slechtzienden en dove mensen ook nieuwe snufjes op de markt gebracht. Zo wordt geprobeerd inclusiever te zijn voor iedereen met een beperking of handicap.
Toch is er volgens Eva ook buiten de technologie om nog veel te winnen als het gaat om inclusiviteit. “Ik denk dat we nog zo veel meer kunnen doen. Zo zou ik het supergoed vinden als iemand met een zichtbare beperking een keer een vaste plek krijgt op het NOS- of Jeugdjournaal. Er is qua beeldvorming zo ontzettend veel te halen. Zo leren kinderen ook al op jonge leeftijd dat lichamen in alle vormen en maten komen. Als we iemand met een zichtbare handicap of beperking op televisie zien, gaat het negen van de tien keer over die handicap. Daardoor wordt het nooit echt helemaal genormaliseerd.”
Wat je zelf kunt doen om het leven van de mensen om je heen inclusiever te maken? “Ga het gesprek aan en stel vragen. Probeer vooral niet in te vullen voor een ander wat diegene nodig heeft. Ik vind ook wel echt dat het aan mij is om tegen jou te vertellen wat ik nodig heb, omdat ik niet van anderen kan verwachten dat ze weten hoe en wat. Als ik nu iemand die blind is op bezoek krijg, dan heb ik ook geen idee en dan vraag ik het liever. Zo kom je dichter tot elkaar.”
Eva Eikhout en zusje Noor hebben een speciale band: 'Trots dat ik zo'n coole zus heb'
