Ellens* zoon heeft last van een dwangstoornis en smetvrees. Hij probeert dat geheim probeert te houden voor de buitenwereld.
Maar bij het gezin in huis is er geen ontkomen aan.
Ellens zoon heeft een dwangstoornis en smetvrees: 'Een glas met water vullen is lastig'
Vrolijke jongen
“Mijn man, onze zoons en ik vormen een gezellig gezin waarin van alles gebeurt. Onze zoon Rob* (24) is een vrolijke jongen met veel energie. Hij heeft ADHD en is altijd druk bezig. Als kind uitte zich dat vooral in sport. Hij gaf niet op en was overal goed in. Dat zit allemaal nog steeds in hem, maar er is sinds groep zes ook veel veranderd.
De eerste tekenen dat hij dwanggedachten kreeg, werden tijdens het sporten zichtbaar. Rond zijn tiende vroegen trainers aan me wat er met Rob aan de hand was. Als hij door een tegenstander werd geraakt, veegde hij zichzelf daarna af.
Ook zagen ze hem afkloppen op de grond en wilde hij geen dingen meer aanraken die van anderen waren. Daardoor miste er altijd wel wat als hij thuiskwam. Spullen die ‘besmet’ waren, liet hij in de kleedkamer achter.
Loes verloor zoon Dennis door pesten: 'Mijn man vond hem en viel flauw'
Handelingen
Ook thuis ging merkte ik steeds vaker dat Rob last had van dwang. Toen we daarvoor hulp zochten, ben ik gaan bijhouden hoeveel dwanghandelingen hij in een week deed. Ik turfde 55 verschillende handelingen.
Als ik een glas drinken bracht en daarbij langs een kast met schoolboeken liep, was het glas te dicht bij de boeken geweest en daarmee besmet. Als Rob aan de ene kant naar school liep, moest hij aan diezelfde kant weer teruglopen. Ook moest hij eerst om een paaltje heen voor hij naar binnen ging. Was dat niet goed gegaan, dan moest het opnieuw. Soms moest hij dingen wel acht of zestien keer herhalen.”
Dwangstoornis
“Ik zou niet weten hoe hij aan de dwanggedachten komt. Hij vertelde ooit dat hij tijdens het sporten door iemand werd aangeraakt die hij niet goed vond spelen. Hij was bang dat zijn spel daardoor ook slecht werd. Misschien is het op die manier begonnen. Daarbij komt dwang ook vaker voor bij mensen met ADHD.
Rob wil er heel graag vanaf en is daarvoor bij verschillende psychologen geweest. Van kleurentherapie tot resonantietherapie (therapie met elektromagnetische trillingen, red.): we hebben van alles geprobeerd maar niks gevonden wat echt werkte. Daardoor is de motivatie om hulp te zoeken vrijwel verdwenen.”
Als je leven wordt beheerst door smetvrees: 'Kinderen moeten zich aankleden in de garage'
Handen wassen
“Robs dwangstoornis en smetvrees hebben grote invloed op zijn, en daarmee ons, dagelijks leven. Ik heb een heel leven aan voorbeelden, maar zijn ritueel voor het eten zegt misschien het meest.”
“Eerst wast hij zijn handen om daarna alle laden en kastdeuren open te zetten waar hij denkt bij te moeten. Vervolgens wast hij zijn handen opnieuw, om servies en bestek te pakken zonder de laden of deuren aan te raken. Gebeurt dat wel, dan hoeft hij het servies of bestek niet meer en moet alles opnieuw. Een glas met water vullen is net zo lastig. Plopt er een waterdruppel uit het glas, dan is het glas besmet.”
“Tijdens dit hele proces kunnen we de keuken niet in, ook dan besmetten we dingen en moet alles opnieuw. Dit zorgt soms voor frustratie en ruzie. Als we vragen waaróm hij iets doet, is het huis te klein. ‘Dat weten jullie nu toch wel?'”
Controle verliezen
“Rob is niet per se bang om ziek te worden, maar wel om de controle te verliezen. Af en toe probeert hij het een dag niet te doen en dan gebeurt er altijd wel wat. Of het nou klein of groot is, er is altijd iets wat hem de bevestiging geeft dat hij de dwanggedachten moet uitvoeren.
Sommige mensen die ervan af weten vinden dat ik Rob te veel pamper. Ik ruim bijvoorbeeld zijn gebruikte borden, sokken en sportspullen op die hij laat liggen omdat ze vies zijn. Als ik hem vraag om het zelf te doen, is dat meestal niet bevorderlijk voor de rust, laat ik het zo zeggen. En die strijd blijf je na vijftien jaar niet aangaan. Ik heb ook mezelf ermee als ik niks opruim. Dan zit ik de hele dag in de rommel.
Daarnaast gun ik mijn zoon een goede toekomst. Toen Rob op de middelbare school zat, moest ik zijn boeken open doen en bladzijden omdraaien tijdens het leren. Dat gaat ver, maar het alternatief was dat hij niet leerde. Ik wil mijn kind niet laten vastlopen in het leven en daar heeft hij nou eenmaal hulp bij nodig. Als hij in een rolstoel had gezeten, hadden mensen dat misschien beter begrepen dan bij psychische klachten.”
David Beckham heeft dwangstoornis en poetst 's nachts kaarsen: 'Ik weet het, het is raar'
Positief ingesteld
“Naast de dwangstoornis en smetvrees van Rob, hebben we als gezin nog veel meer meegemaakt. Dat zorgt ervoor dat ik inmiddels goed over moeilijke dingen heen kan stappen. Zit het even niet mee, dan komt het morgen wel weer goed. Het zit in mijn karakter om de positieve kanten te blijven zien. Ik heb ook helemaal geen zin om in de put te raken. Dan was ik er allang mee gestopt. Mijn leven is me te lief.”
“Ik weet niet hoe het zal lopen als Rob zijn eigen plek heeft. Dan zal ík zijn huis in ieder geval niet meer schoonmaken. Het zal misschien niet makkelijk zijn, maar ik heb wel vertrouwen in hem. Hij heeft zijn diploma’s en een baan waar hij met plezier naartoe gaat. Als Rob iets graag wil, dan gaat hij er vol voor, ondanks de psychische klachten waar hij mee moet leven. Hij is te energiek om zich daardoor te laten tegenhouden. Dat vind ik heel mooi aan hem.”
* De namen in dit artikel zijn wegens privacyredenen gefingeerd. De namen zijn bekend bij de redactie.
Dit artikel verscheen eerder op LINDA.nl in april 2023.
Angela Schijf blikt terug op eetstoornis in 'Casa di Beau': 'Mijn manier om controle terug te krijgen'
