Kleuren in droom

“Het kan best zijn dat we allemaal in kleur of allemaal in zwartwit dromen, maar dat we ons dat anders herinneren”, steekt Moors van wal. Ze plaatst gelijk een belangrijke kanttekening bij de hoofdvraag. “Het enige wat we zeker weten, is hoe mensen hun dromen herinneren. Niet hoe het daadwerkelijk in hun hoofd eraan toegaat. Vaak herinner je je bepaalde elementen. Zodra je wakker wordt, begin je eigenlijk al met het editen van je verhaal.”

In de wetenschap zijn er talloze onderzoeken te vinden over kleuren in dromen. In 2008 kwam de beroemdste studie hierover uit. Volgens vier Duitse psychologen lijken we voornamelijk in kleur te dromen, maar vergeten we dat vaak. Proefpersonen van het experiment schatten het aantal zwartwitte en kleurloze dromen op een later tijdstip hoger in dan direct bij het wakker worden. En de mensen die goed scoorden op een kleurgeheugentest, bleken minder vaak te denken dat ze in zwartwit dromen.

Zwartwit dromen

De Britse psycholoog Eva Murzyn heeft in 2008 iets soortgelijks ontdekt. Uit haar onderzoek blijkt dat jongeren bijna nooit in zwartwit dromen. Tenminste, zo herinneren zij dat zich. De droombeelden van mensen onder de 25 jaar waren in 4,4 procent van alle gevallen kleurloos. 7,1 procent van de ouderen, iets meer dus, gaf aan vaker een droom in zwartwit te hebben.

Volgens Murzyn is tussen de drie en tien jaar oud de cruciale leeftijd waarop je het vermogen begint te ontwikkelen om te dromen. Mensen die op jonge leeftijd veel naar zwartwitbeelden hebben gekeken, zouden daardoor tientallen jaren later nog steeds vaak kleurloze dromen beleven. Nu niemand meer zwartwittelevisie kijkt, zouden onze dromen daardoor kleurrijker zijn.

Lees ook
Deze droomcoach legt uit wat jouw (terugkerende) dromen betekenen

Aanleg

“Daarbij komt wel dat niet iedereen weet of ‘ie in kleur of zwartwit droomt”, voegt Douwes Isema toe. “Je herinnert je vaak de elementen die voor jou belangrijk zijn. Niet voor iedereen zijn de kleuren – of het gebrek daaraan – belangrijk. Voor creatieve mensen vaak wel, omdat zij bijvoorbeeld veel met kunst bezig zijn. Jij bent journalist, waarschijnlijk droom jij weleens in teksten. Of dat je iets echt kan lezen. Musici zeggen ’s nachts regelmatig muziek te horen en blinde mensen dromen waarschijnlijk meer in gevoel.”

Moors sluit zich daarbij aan: “Het gaat erom wat voor aanleg jij hebt als persoon. Beelddenkers zullen waarschijnlijk meer in beelden dromen. Ik ben zelf meer een gevoelsdromer. Als mensen hebben we allemaal een andere bedrading, je kan hier niet algemeen iets over zeggen. Iedereen heeft een andere focus wat betreft zijn of haar zintuigen.” Douwes Isema heeft daar een voorbeeld van: “Ik sprak laatst iemand die net was gestopt met drinken. In haar droom nam ze een slok wijn en die proefde zó goed. Dat herinnerde ze zich vooral, niet per se de kleuren. Dat kan dus ook.”

Lees ook
Fotograaf maakt wereldwijde fotoserie over dromen van kinderen

Betekenis

Maar wat betekenen al die kleuren dan? Of juist het zwartwit dromen? Volgens Moors kun je de kleuren stapsgewijs benaderen. “Stel: van een hele droom kun jij voornamelijk een rode fiets herinneren. Die vraagt dus jouw aandacht. Dan bekijken we eerst: wat betekent de kleur rood voor jou, waar staat ‘ie volgens jou voor? Vervolgens kijken we in een dromenkleurenboekje wat de kleur zou kunnen betekenen. Rood staat vaak voor actie of passie. Het zijn algemene betekenissen, maar je kijkt welke betekenis voor jouw gevoel het meest aansluit.”

“Daarna kijken we volgens dezelfde route naar waar een fiets volgens jou voor staat. Waarom droom je daarover? Tot slot pakken we de derde laag erbij, de alchemie.” Kort gezegd: volgens de Zwitserse psychiater Carl Gustav Jung zitten er alchemistische symbolen en kleuren in je dromen die iets zeggen over de psychische processen waar je momenteel doorheen gaat. Zo is er een zwarte, witte en rode fase.

Lees ook
Patrick Martens hoopt eigenlijk goed te slapen met slaaprobot: ‘Lijkt net een baby’

Uniek

Douwes Isema zegt graag ver weg te blijven van kleuren en haar betekenissen: “Veel mensen associëren rood met passie, maar anderen bijvoorbeeld met agressie of bloed. Het gevoel dat je zelf bij een kleur in je droom hebt zegt veel meer over de betekenis dan wat iemand anders ooit heeft opgeschreven. Mensen zijn uniek, net als de betekenis van kleuren.”