Dagelijks worden er miljoenen berichten op Facebook geplaatst. Maar niet al die berichten verschijnen ook daadwerkelijk op het platform: tienduizenden zogeheten ‘Cleaners’ verwijderen elke dag de meest afschuwelijke posts.
De documentaire The Cleaners toont hoe het er in deze strikt geheime en schokkende industrie aan toe gaat. LINDA.nl belt met een van de filmmakers.
Mag iets blijven staan, of moeten mensen ertegen beschermd worden? Dat is de vraag die tienduizenden ‘Cleaners’ continu beantwoorden. Non-stop scannen zij Facebook van voor tot achter om ervoor te zorgen dat er geen schokkende content op het platform verschijnt. Foto’s en video’s van onthoofdingen, verkrachtingen, mishandelingen en zelfmoordpogingen: de werknemers krijgen het voortdurend voorgeschoteld.
Filmmakers Hans Block en Moritz Riesewieck reisden voor de documentaire af naar de Filipijnen, waar het anonieme kantoorgebouw waar deze ‘Cleaners’ werken staat. “Het was niet makkelijk om daar binnen te komen”, vertelt de Duitse filmmaker Hans Block. “We zijn in 2013 begonnen met ons onderzoek – moet je nagaan.”
“Het duurde enorm lang voordat we in contact konden komen met de mensen die daar werken”, gaat Block verder. “Maar niet zonder reden. De hele industrie is top secret.” Hij legt uit hoe dat precies zit. “Facebook werkt samen met een derde partij, een onafhankelijk bedrijf dat mensen aanneemt die Facebook continu checken op onaanvaardbare content. Deze mensen werken dus indirect voor Facebook. Daar zijn zijzelf van op de hoogte, maar niemand anders. Ze mogen dat namelijk aan niemand vertellen.”
Deze mensen komen allemaal uit de Filipijnen en zijn meestal zo rond de achttien en negentien jaar. “Het is vaak hun eerste baantje. Ze krijgen twee tot drie dollar (omgerekend zo’n 2,50 euro) per uur betaald om dit werk te doen.” Urenlang moeten ze kijken naar verschrikkelijke content waar menigeen nachtmerries van krijgt. En dat op die leeftijd. “Het is niet illegaal, maar wel afschuwelijk”, vindt de filmmaker.
Wonderbaarlijk zijn de meeste werknemers echter blij met hun baan. “Ze zijn trots dat ze werken voor zo’n groot en bekend bedrijf als Facebook en dat ze een fijne werkomgeving hebben. Dat is in de Filipijnen namelijk niet de standaard.”
Na een jaar moeten de werknemers steevast vervangen worden door nieuwe mensen. “Dit werk is simpelweg te onmenselijk om langer vol te houden”, vertelt Block. Hij en zijn collega mochten niet met werknemers praten die momenteel werkzaam zijn als ‘Cleaner’, maar slaagden er wel in om oud-medewerkers op te sporen en hen vragen te stellen over hun voormalige werkzaamheden.
En zo kwamen er schokkende details aan het licht. Zo ligt het zelfmoordpercentage onder de werknemers enorm hoog. “Ze zien zoveel gruwelijke beelden voorbijkomen, dat ze het mentaal niet meer aankunnen. Daarnaast mogen ze met niemand praten over wat ze te zien krijgen, dus kroppen ze het op.”
“Het inhuren van een onafhankelijk bedrijf is dan ook een sluwe zet van Facebook”, vindt Block. “Facebook kan op deze manier zeggen: wij hebben er niks mee te maken, de verantwoordelijkheid voor de werknemers ligt volledig bij het ingehuurde bedrijf. Medewerkers mogen niet voor niks niet zeggen dat ze indirect voor Facebook werken en wat voor werk ze precies doen.”
Dat dat zomaar kan, vindt de filmmaker onacceptabel. “We moeten meer druk zetten op Facebook, Google, YouTube en andere grote bedrijven die zulke praktijken in gang zetten. Dit moet echt veranderen.”
Erik beoordeelde 'ongepaste' Facebookvideo's maar ging onderdoor aan de gruwelijke beelden
Block en Riesewieck hebben van hun bevindingen een documentaire gemaakt, die vanaf volgende week te zien is in de bioscoop. “Het was enorm moeilijk om na ons bezoek aan de Filipijnen het land weer te verlaten, wetend dat je de mensen die daar werken achterlaat in vreselijke omstandigheden. Met de documentaire hopen we dit soort praktijken aan het licht te brengen door een kijkje te geven achter de gesloten deuren van Facebook.”
Filmmaker Hans Block:
