Iedereen verdient een uitvaart die recht doet aan wie hij of zij was, vindt uitvaartverzorger Iede Hoorn. Want hoewel de dood verdrietig en schrijnend is, is er ook zoveel liefde.
Elke twee weken schrijft Iede over bijzondere mensen en hun uitvaart. Om de dood bespreekbaar te maken en te laten zien dat er veel meer is dan koffie en cake.
Ik trek de kast open en haal de doos eruit. Hij begint al best zwaar te worden. Rustig neem ik hem mee naar de tafel en ga zitten. In de doos zitten de rouwkaarten van alle uitvaarten die ik, sinds ik mijn eigen bedrijf ben gestart, heb mogen begeleiden. Vanaf mijn eerste dag ben ik ze gaan bewaren. Het gebeurt zelden dat ik de doos uit de kast haal, maar vandaag had ik al die kaarten even nodig.
Bovenop ligt de kaart van een uitvaart van vorige week. Het is een vrij eenvoudige rouwkaart. Wit, ingetogen, één rake zin en verder informatie over de uitvaart. Pragmatisch, weinig poespas; precies zoals ik de familie ook zou omschrijven. Je zou zeggen dat mijn doos er vol mee zit; witte, sombere kaarten met een zwarte rand, maar niets is minder waar. Voor een doos met rouwkaarten is het een kleurrijk geheel. En bij iedere kaart heb ik wel een verhaal. De rouwkaart is namelijk een belangrijk en vrij stressvol ding.
Belangrijk, omdat je mensen zo snel mogelijk moet informeren over het overlijden en de details van het afscheid. En stressvol, want wat zetten we dan in hemelsnaam op die kaart?! Wie zetten we op de kaart? “Nee, tante Corry is er nooit voor moeder geweest, dus dan komt haar naam nu ook niet op die kaart.” Welk papier, moet er iets op de voorkant? Of willen we helemaal geen kaart versturen? We kunnen ook een digitale kaart appen of mailen? Of er een filmpje van maken met wat foto’s en muziek, dat is ook leuk.
'Ze ligt in haar kist, op een groene handdoek in haar groene bikini met slippers aan de voeten'
De keuze is reuze en ik heb heel wat bijzondere rouwkaarten in mijn doos zitten. Zo is er eentje in de vorm van Nijntje. Niet de rouwkaart voor een kind, maar voor een volwassen vrouw die altijd ‘mevrouw Pluis’ genoemd werd. Een ander bijzonder verzoek was van iemand die zijn geboortekaartje wilde namaken; de cirkel is rond. Met een lach vind ik de kaart van een vrouw die erop stond dat alle katten uit haar leven, overleden of niet, op de kaart kwamen te staan. Het was passen en meten om alle namen met een pootje en een kruisje erop te krijgen, maar het is ons gelukt. Ik kan mevrouw meteen weer voor de geest halen.
En daar gaat het om: een lach bij het lezen van de gevleugelde uitspraak van oom Theo waarvan iedereen nog steeds denkt dat ‘ie niet klopt, maar die nooit meer anders kan. Het warme gevoel dat je krijgt bij het zien van de bloemen die oma altijd vers op tafel had staan. Die zin uit dat nummer van Madonna dat ze grijs draaide, die foto van dat bos waar hij altijd graag liep, die grap die ze altijd maakte, dat voetballen waar hij maar niet over op kon houden. Bijzonder, luxe papier, want hij zou het vreselijk hebben gevonden als er goedkoop papier voor zijn rouwkaart gebruikt zou worden. Enveloppen in alle kleuren van de regenboog, want ze wilde van haar uitvaart geen dooie boel maken. Een rouwkaart is veel meer dan informatie geven over waar en wanneer de uitvaart is. Dat moet er zeker opstaan, maar verpakt in herinneringen aan de overledene.
Een voor een doe ik de kaarten weer terug in de doos. Ik weet genoeg. Deze week sta ik een familie bij die moeite heeft met de rouwkaart. Het overlijden is plots en dan is keuzes maken erg lastig. Waarmee doen we de overledene eer aan, wat had hij of zij mooi gevonden? Ik hoopte vandaag wat inspiratie voor ze op te doen en ik weet nu wat me te doen staat. We gaan alle mooie teksten over de dood en afscheid nemen even loslaten en het zo tijdens onze afspraak hebben over wie de overledene was. Dan komen de woorden vanzelf wel.
'Ik heb veel met de dood te maken, maar dit heb ik nog nooit meegemaakt'
Iede Hoorn (38) is uitvaartverzorger, auteur van Leven met de dood en bekend van zijn Instagrampagina waar hij foto’s en verhalen van uitvaarten post. Op LINDA deelt Iede twee keer per maand een bijzonder verhaal in de hoop de dood meer bespreekbaar te maken en ook te laten zien dat het meer is dan koffie met cake. Iede is getrouwd en woont samen met Chris in Amsterdam.
