Ik vraag me af wat de koning, koningin en kroonprinses écht voelden. Toen ze vanuit de Glazen Koets omgekeerde vlaggen zagen en werden uitgejoeld voor ’landverrader’.
De protestvlaggen belemmerden zelfs even het zicht van prinses Beatrix, die vanachter een raam bij de Raad van State naar de stoet keek. Wat ging er door Beatrix heen toen ze ineens opstond? En wat dacht de koninklijke familie toen ze vanaf het balkon naar de menigte zwaaiden, terwijl het boegeroep het gejuich overtrof?
Tijdens de balkonscène zag ik weinig emotie in de gezichten van Willem-Alexander, Máxima en Amalia, die voor het eerst mee mocht tijdens Prinsjesdag. Blijf glimlachen en wuiven, wat er ook gebeurt. Dat is vast een instructie die van generatie op generatie wordt doorgegeven. De Oranjes staan erboven, letterlijk en figuurlijk.
Maar zouden ze zich van binnen hebben geërgerd, omdat ze vinden dat ze onze adoratie verdienen? Misschien dachten ze even aan Queen Elizabeth, die de dag ervoor door de hele wereld werd geëerd.
Iedere keer als ik iets schrijf over het koningshuis, krijg ik een paar royaltyfans op mijn dak. De Oranjes zijn een prachtig symbool, laat ze met rust. De protesten op Prinsjesdag waren ook erg smakeloos. Maar ik snap wel dat veel burgers genoeg hebben van de adel. De Europese koninklijke families zijn puissant rijk geworden door gekoloniseerde landen te plunderen, maar naast die symbolische functie voegen ze nog weinig toe. Toch gelden voor hen andere regels en uitzonderingen, terwijl het volk moet boeten.
Afgelopen week zagen we veel beelden van rouwende Britten, die uren in de rij stonden om een laatste eer te bewijzen aan hun geliefde Queen. Maar voor nazaten van volkeren die door de Britten werden overheerst, haalt de dood van Elizabeth oude wonden open.
Het is ook wrang dat de duurste staatsbegrafenis in de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk moet worden betaald uit de belastingpot, terwijl Britse burgers ook lijden onder stijgende energieprijzen. De Windsors hebben ondertussen een eigen vermogen van 28 miljard euro.
Onze koning sprak in zijn troonrede over Nederlanders die ’moeite hebben met het betalen van hun huur, boodschappen, zorgpremie of energierekening’, terwijl zijn familie 450.000 euro extra krijgt, boven op de tientallen miljoenen die het koningshuis jaarlijks opslurpt.
Hij zei dat we ons moeten ’aanpassen aan klimaatverandering’, terwijl de Oranjes komend jaar weer voor 880.000 euro mogen vliegen. Bij zijn woorden over de schrijnende woningnood dacht ik vooral aan het grachtenpand waar Amalia nu woont.
De koning gebruikte negentien keer het woord ’samen’, tien keer meer dan vorig jaar. Maar die oproep tot samenwerking beklijft niet in een land waar steeds meer burgers onder de armoedegrens leven en aan hun lot worden overgelaten.
Wij rekenen angstvallig uit wat de miljoenennota en het energieplafond voor ons betekenen, terwijl de koninklijke bankrekening buiten beschouwing blijft. Het wordt een kille winter, maar de Oranjes zitten er warmpjes bij.
'De grenzeloze zomer waarin we onszelf voorbijliepen'
