Iedereen verdient een uitvaart die recht doet aan wie hij of zij was, vindt uitvaartverzorger Iede Hoorn. Want hoewel de dood verdrietig en schrijnend is, is er ook zoveel liefde.
Het kwam de hele dag met bakken uit de lucht, tot het moment dat de euthanasie werd voltrokken. Toen brak de zon door en bleef een prachtige regenboog over. Annet was niet meer bij ons.
Vorige week zag ik haar voor het laatst. Meestal word ik pas gebeld als iemand al is overleden en dan moet ik het doen met verhalen van de nabestaanden, maar Annet belde mij een aantal maanden geleden zelf toen ze wist dat ze niet beter ging worden.
Toen de euthanasiedatum bijna daar was, namen we bij haar thuis haar uitvaartwensen nog een keer door. Annet was een zonnetje. Ze had veel pijn, maar toch dacht ze op haar sterfbed nog aan de mensen van wie ze hield en hoe ze het voor die mensen zo fijn mogelijk kon maken. Of haar uitvaart niet op die en die dag kon, want haar neef zou een dag later voor een stage naar het buitenland vertrekken. Ook zo vervelend als hij dat moest verzetten. ‘En maak maar een mooie foto van mijn uitvaart. Dan kun je die gebruiken voor je Instagram’, gaf ze mij nog mee. Bewonderenswaardig.
Na een dikke knuffel vertrok ik. Ik maak heel wat mee en kom in heel wat verdrietige situaties, dus het overkomt me niet vaak meer dat ik zo geraakt word. Toch moest ik in de auto mijn best doen om de brok in mijn keel weg te slikken. Haar energie, haar open en altijd positieve houding, haar kracht: ze was echt een verschijning en het was altijd een feest om bij haar te zijn. Zelfs als het onderwerp van gesprek de dood en haar eigen uitvaart was.
‘Ik kies voor kwaliteit van leven’, zei ze zeker van haar zaak in ons eerste gesprek. Ze had een tumor in haar buik en de prognoses waren slecht. Behandeling zou haar leven wellicht kunnen verlengen, maar met zekerheid niet kunnen redden. Daar paste ze voor. Ze voelde zich nu nog goed, dus wilde ze liever genieten van de goede tijd die haar nog restte.
‘Ik pas mijn leven wel aan, hoor: gezond eten, bewegen. En dan ga ik eens kijken hoe lang het goed gaat. Wie weet kan ik de wetenschap wel laten zien dat het ook zonder chemo en al die toestanden kan’, grapte ze. De lichtheid en de kracht waarmee ze het zei waren opvallend.
Het is verschrikkelijk weer. De rest van de week belooft ook niet veel goeds. Ik baal, want de zon hoort bij Annet. We hebben samen bedacht om die overal in het afscheid terug te laten komen. Zonnebloemen, de kaart in de vorm van een zon: een zonnige uitvaart in de stromende regen, dat is toch geen gezicht?
De dag voor de uitvaart brengen we haar kist over naar een kroeg voor een condoleance en opeens komt de zon terug. Fel schijnt hij op de kist. Met allemaal zonnebloemen eromheen maakt het een prachtig beeld. Hopelijk verrast de zon ons morgen ook, want de bedoeling is om de uitvaartceremonie op het water te doen en als ik op Buienradar kijk, ziet het er niet best uit.
In de regen rijden we een dag later naar de boot. Gelukkig heeft de boot een overkapping en zal iedereen droog zitten, maar dit is natuurlijk niet prettig. Dan klaart het ineens op. Als we de kist op de boot tillen is het prachtig mooi weer. Het is zelfs zo mooi dat de genodigden op het dek kunnen zitten om te genieten van het zonnetje.
We leggen de boot stil bij het kleine eiland waar Annet en haar man een huisje hebben en in de zomer veel te vinden zijn. Het is een gebied in het water met allemaal kleine eilandjes en buitenhuisjes erop. De eilandburen hebben het huisje omringd met zonnebloemen en de vlag, met een zon erop, halfstok gehangen. Het is een korte ceremonie met een aantal speeches, wat muziek en veel tranen. Annet wilde het allemaal niet te lang maken. Belangrijker waren de borrel en de kwaliteit van de bitterballen na afloop.
We varen terug en zodra we aanmeren begint het weer te druppelen. Alle genodigden dragen een zonnebloem en vormen een erehaag waar Annet doorheen wordt gedragen. We plaatsen haar achterin een vette jeep die Annet zelf heeft uitgekozen, waarna haar oudere neef en nicht haar nog jonge neefje en nichtje helpen de achterbak in te klimmen. Ze gaan op de kist zitten en nemen namens hun tante iedereens zonnebloemen aan. Vaak worden kinderen wat weggehouden, maar mijn ervaring is dat ze het juist heel prettig vinden om een rol te krijgen. Haar neefjes en nichtjes waren Annet heel dierbaar, dus het is ook nu weer een schitterend moment.
De genodigden zwaaien naar Annet, die wegrijdt naar het crematorium. Het is inmiddels harder gaan regenen. De zon is vertrokken, maar iedereen warmt zich aan de mooie herinneringen die overblijven.
'Maartje (23) is zwak, maar scherp als het over haar uitvaart gaat: de dag van haar overlijden noemt ze haar bevrijdingsdag'
Iede Hoorn (38) is uitvaartverzorger, auteur van ‘Leven met de dood’ en bekend van zijn Instagrampagina waar hij foto’s en verhalen van uitvaarten post. Op LINDA deelt Iede twee keer per maand een bijzonder verhaal in de hoop de dood meer bespreekbaar te maken en ook te laten zien dat het meer is dan koffie met cake. Iede is getrouwd en woont samen met Chris in Amsterdam.
